Con đường từ Tuyên Quang sang Lào Cai để đến với Sapa đúng là đi Quốc lộ 70 và chắc chắn qua nhà anh Nông văn Hải, nhưng hiềm một nỗi,  hôm hai Bình đi trên con đường ấy là đầu  tháng 7, một ngày có lẽ là nóng nhất trong mùa hè, khi đó dòng comment của anh Hải cho bài “Sao mà đẹp thế!” chưa xuất hiện  nên  chưa biết  nhà anh  ở Km 26 đường Yên Bái – Lào Cai để được ghé vào….(xin báo cáo anh Hải rằng: thế là anh đã cung cấp  lý do chính đáng  để  lớp Hóa 77 sẽ cùng quay lại nơi đây với các bạn KGU rồi, anh  nhớ cùng về quê với bọn em  nhé …)

Khi xe ra khỏi thành phố Tuyên Quang 1 đoạn, chúng tôi đã dừng xe để cùng xuống ngắm ngã ba đường được ca ngợi là đẹp nhất Đông Dương. Thực ra, với con mắt phụ nữ, chỉ thấy đó là một ngã ba đường mới được hoàn thành rất thoáng, rộng và văn minh, chắc là đúng theo quy chuẩn phải có của quốc tế về giao thông ( trong khi hầu hết các tuyến giao thông của Việt Nam ngày nay chưa thể đạt tới?)

Ruộng bậc thang xanh ngắt

Hết Tuyên Quang, qua Yên Bái, những khúc quanh trên đường cứ tăng dần, độ gấp khúc của những đoạn quanh ấy cũng tăng theo, vì vậy đoàn chúng tôi khởi hành từ 8h sáng ở TP Tuyên Quang nhưng chỉ đến khoảng 11h trưa là chúng tôi đã phải ngả nghiêng vì mệt. Do vậy, chúng tôi  cũng không ngắm được phong cảnh đường đi kỹ càng , trời bên ngoài lại quá nóng nên xe chúng tôi đi thẳng tới Lào Cai mới dừng. Đến thành phố Lào Cai lúc 13h, ăn trưa xong, khoảng 15h đoàn chúng tôi  tiếp tục lên Sapa. Các anh chị ở Lào Cai đã động viên chúng tôi: các chị cố chịu nóng thêm khoảng 1 tiếng nữa thôi là sẽ được hưởng cái mát của Sapa. ….

Sapa cách TP Lào Cai khoảng 38km, nhưng mới chỉ đi khoảng 17km,  khi xe bắt đầu trườn lên quả núi quanh co, cao dần so với đồng bằng thì khí hậu thay đổi hẳn. Đang ở Lào Cai nóng hầm hập, tới đây đã thấy mát rồi. Do cảnh ruộng bậc thang xanh ngắt màu lúa non, do sông suối róc rách bên đường, do những đỉnh núi mờ sương lúc ẩn lúc hiện, do gió mát ùa vào xe ( đã tắt điều hòa để  xe khỏe hơn khi leo dốc) , không khí trong lành …làm hai Bình lại tỉnh như sáo, vừa chuyện trò vừa say sưa ngắm  cảnh….(Tôi đã đi Sapa mấy lần nhưng lần cuối cách đây đã 7, 8 năm. Còn Trần Bình mới đi Sapa lần đầu)

Vừa đặt chân tới Thị trấn Sapa hiện đại

Thị trấn Sapa hiện dần ra sau  2h đồng hồ xe chạy.  Sapa ở độ cao khoảng 1700 mét so với mặt biển nên dù Lào Cai hôm đó đang nóng 38oC thì Sapa vẫn mát mẻ ở nhiệt độ 19-24 độ. Cứ tưởng mình đã đi vài lần nên tôi định kể những chỗ đã từng qua ở thị trấn xinh xắn này, nhưng rồi tôi đành chịu khi tới nơi. Hóa ra khoảng 5 năm nay thị trấn Sapa đã thay đổi hẳn, xây dựng nhiều hơn, mở mang rộng hơn, những ngôi nhà xây khi xưa vẫn còn đó nhưng đã lấp sau nhưng khách sạn khang trang hơn, nhà thờ đá nổi tiếng của Sapa như nhỏ hơn trước, sân vận động của thị trấn trước đây có vẻ như rộng lớn, nay lọt thỏm trong những khu phố mới mở…Chỉ vẫn đúng một điều là  những sắc màu  quần áo, khăn mũ  rực rỡ của đồng bào các dân tộc có ở mọi nơi làm phong cảnh Sapa mang nét đặc sắc của mình….

Cảm nhận của hai Bình khi đặt chân tới Sapa ngược lại với Tuyên Quang, Sapa thật nhộn nhịp và mát mẻ, làm phấn chấn lòng người… Thế là ngay tối đó, sau khi cả đoàn dạo qua chợ đêm, các phố trung tâm 1 lượt, hai Bình đã chọn món ăn đặc sản của Sapa là món cá Tầm (nghe nói ở Hà nội rất đắt) được chế biến khéo của một trong những quán ăn mọc lên nhiều như nấm trong thị trấn Sapa… (ngay tại các Quán có quảng cáo đầy đủ các món đặc sản của Sapa là : Cá Hồi, cá Tầm, lợn cắp nách … Chúng tôi thắc mắc sao lại gọi là lợn cắp nách thì được giải thích là lợn ở vùng núi cao này, cỡ chỉ nhỏ thôi, đồng bào dân tộc cắp được vào nách mang ra bán nên gọi như vậy, lâu dần thành tên…). Lên núi cao mà được ăn cá tươi và lại rẻ hơn ở đồng bằng mới hay chứ…Sau bữa ăn hai Bình đã sáng kiến mua ngay mận Bắc Hà để tráng miệng. Ở đây  có nhiều loại quả: Mận các loại này, đào này, lê, táo…. Nhưng để chắc chắn không ăn phải quả Trung Quốc , hai Bình chọn mận Bắc Hà…

 Hàng khắp các vỉa hè phố chính

Tối đó, hai Bình đã quên mất chuyến đi mệt ban ngày và lại thả bộ ra bên hồ nhỏ của thị trấn để ngắm thị trấn Sapa náo nhiệt về đêm,  trong không khí lành lạnh, dễ chịu…chúng tôi  còn cùng tưởng tượng ra chuyến đi về nguồn sắp tới của Hội KGU....trong khung cảnh thơ mộng của Sapa.

Ngày hôm sau chúng tôi lại có chương trình dày đặc, buổi sáng, dù trời se lạnh và có mưa, chúng tôi vẫn quyết định đến thăm Thác Bạc, một thắng cảnh tại Sapa. Chẳng biết có phải trời chiều lòng người không, nhưng khi chúng tôi tới chân ngọn thác trắng bạc thì trời đã tạnh mưa. Cách đây 7, 8 năm, tôi đã tới đây nhưng khi đó là mùa cạn, thác không đổ mạnh và tung bọt đẹp như lần này, và bây giờ có bậc thang dẫn lên thác,  lại có cầu dây bắc ngang giữa thác nên chúng tôi được lên cao ngắm cảnh và cảm nhận sự hùng vĩ của thiên nhiên,  hơn hẳn khi xưa chỉ được ngắm từ xa.

 Đứng trên cầu treo ở lưng chừng thác Bạc

Tại đây, lần đầu hai Bình và cả đoàn được nhìn thấy cây hoa đá rất lạ và đẹp, hóa ra hoa đá là một trong những cây đặc biệt của vùng cao này…

Tiếp sau Thác Bạc, chúng tôi lên xe đi tới điểm giáp danh giữa Lào Cai và Lai châu, nơi được đặt tên là Cổng Trời. Chúng tôi không thể tưởng tượng được có một nơi lại bao la và đẹp thế. Cảm giác như mình đứng trên mây trời thật tuyệt . Nhất định ai đến Sapa đừng bỏ qua nơi đẹp tuyệt này. Giá không được nhắc là đã trưa rồi, chúng tôi còn say sưa ở đó…

Trưa hôm đó,  ngoài việc thưởng thức cá Hồi nuôi chính hiệu tại Sapa được chế biến làm nhiều món, chúng tôi còn được ngắm những bông hoa Hướng dương nở rộ trong vườn tại nhà hàng cá hồi ngay gần thác Bạc…Đặc biệt chính ở nhà hàng này,  lần đầu tiên chúng tôi được ăn thử (thử thôi nhé, vì họ ko có nhiều)  một loại cây gia vị có lá giống như lá kinh giới hay là lá cây bạc hà, vị  ngọt như thịt, gần giống với với rau sắng chùa Hương, chính vì vậy người ta gọi loại cây này là cây mì chính. Chúng  tôi muốn mua để mang về Hà nội thưởng thức , nhưng rất tiếc là hiện không phải mùa rau mì chính đáng quý này..

Cổng trời ở Sapa

Không hề lãng phí thời gian,  buổi chiều, chúng tôi lại lên đường đi thăm làng du lịch Cát cát. Làng  Cát cát cách thị trấn Sapa chừng 2km, xin nhắc  các bạn một việc  là vào đó phải mua vé tham quan và điểm mua vé đặt ngay trước khi đến làng chừng 800 mét. Đoàn chúng tôi do mải ngắm đường đi đã quên mua vé, vậy là phải thuê người bản địa đi xe máy quay lại điểm mua vé đấy. Đây là làng cổ của người Mông, hình thành từ thế kỷ 19, nhưng mãi gần đây mới được đưa vào phục vụ du lịch. Có lẽ đây là  lần đầu tiên chúng tôi được đi vào một làng miền núi với chiều dài đến hơn 2km, với đầy đủ phong cảnh bản làng vùng cao : ruộng bậc thang, suối sâu, thác trắng, cầu dây cheo leo, trẻ em tắm suối, người già dệt vải, đàn ông chạm bạc, phụ nữ địu con, trâu đi cả đàn trên đường làng, cảnh trí thật yên bình và lạ mắt… (Làng rất sạch sẽ, và đặc biệt ai ai cũng chỉ có đi bộ trong cả quãng đường trong làng, đừng nghĩ đến xe đạp , xe máy hay ô tô đấy nhé, người dân mang vác bằng gùi, đeo con bằng địu  và tôi nghĩ chắc chắn đó là điểm hay của Cát cát)

Cảnh tại làng Cát cát

Hôm ấy, Trần Bình đã ngồi nói chuyện ở đầu làng và được người dân ở đó chỉ cho đỉnh Phan xi păng cao nhất nước ta (3143 mét) được nhìn thấy từ làng Cát cát.  Họ kể đi bộ nhanh “chỉ mất 1 ngày” còn từ từ thì mất 2,3 ngày là người ta có thể lên tới đó. Chúng tôi tranh thủ ngắm nhìn đỉnh Phan xi păng trong nắng  chiều và bây giờ chúng tôi mới biết đỉnh núi được mệnh danh là Nóc nhà Đông dương ấy lại bao gồm 2 ngọn núi chứ không phải là 1 ngọn như mình vẫn nghĩ. ...

 Đỉnh Phan xi păng nhìn từ làng Cát cát

Ngày thứ hai ở Sapa chúng tôi cũng có lịch trình sít sao - Sáng : tham quan chợ Sapa , chiều : đi bãi đá cổ nổi tiếng, tối : ngắm “chợ tình Sapa” ...

Có thể nói chợ Sapa  đặc biệt vì có những sản phẩm cây,  lá thuốc của vùng núi rừng, chợ rất tấp nập vì nhiều khách du lịch và đông đồng bào dân tộc, họ rời bản làng từ đêm, đi bộ gùi hàng về thị trấn, đem bán ở chợ. Nhờ vậy chợ Sapa lúc nào cũng rực rỡ màu sắc áo quần đồng bào các dân tộc….Ngày nay chợ đã bày nhiều sản phẩm của Trung Quốc như các tỉnh vùng biên khác.... Lướt qua những điểm đó, chúng tôi vào gian hàng thủ công của đồng bào dân tộc Mông, Mán, Tày, Nùng, Dao...Tại đây có bày những sản phẩm thủ công dân tộc độc đáo , với những cây kim khâu, chỉ thêu các màu  và  cả những chiếc máy khâu ,  các bà , các chị chủ hàng có thể may, thêu sản phẩm ngay tại chợ ... Hai Bình đã chọn mua 2 túi thổ cẩm để dùng và đã thuyết phục những bà bán hàng người Mông, người Dao may tại chỗ thêm ngăn túi  ở bên trong cho đúng ý mình. Câu chuyện thật vui vẻ và chân thực của những người phụ nữ dân tộc làm hai Bình suýt về muộn bữa cơm trưa…

Chiều cuối cùng ở Sapa ấy, chúng tôi được đưa ra tham quan bãi đá cổ. Bãi đá nằm ở xã Mường Hoa cạnh một dòng suối, nơi sinh sống của đồng bào Mông và Tày. Năm 1925 một người Pháp đã phát hiện ra bãi đá cổ này. Ở đây có gần 200 tảng đá cổ có lưu lại nhiều nét hoa văn kỳ lạ, nghiên cứu cho rằng đây là chữ từ thời cổ đại…Từ năm 1994 bãi đá cổ đã được công nhận là di tích quốc gia. Ngay cạnh bãi đá là một dòng suối , nước cạn nên suối chỉ róc rách chảy. Mặt trời xuống dần sau núi làm cảnh nơi đây thêm quyến rũ.... Tuy vậy, cuộc sống bà con dân tộc Tày và Mông ở đây  còn vất vả, khi có khách du lịch tới là  các em nhỏ chạy nhảy rất nhanh bên những bờ ruộng  theo đoàn du lịch, cả những bà già cũng mang những hàng thủ công theo người  để yêu cầu khách mua giúp .

Bên phiến đá cổ lớn nhất

 Từ lâu chúng ta đều được nghe kể lại  những phiên chợ tình nổi tiếng ở Sapa vào tối thứ bảy hàng tuần: ngay từ chiều thứ bảy thanh niên nam nữ người Mông, Dao đỏ đã từ trên núi xuống thị trấn, họ mặc những bộ quần áo đẹp, thêu công phu, màu sắc rực rỡ,  khi trời chuyển tối , họ cùng nhảy múa, thổi khèn, chơi kéo co và tìm hiểu nhau,...Sau này nhiều đôi đã nên duyên vợ chồng từ những phiên chợ tình ấy.

Buổi tối cuối cùng của chúng tôi ở Sapa cũng là tối thứ 7, cả đoàn chúng tôi đã ra chợ để “ mục sở thị” cảnh chợ tình ngày nay, nhưng đúng như những người sống lâu ở Sapa đã nói, hiện nay chợ tình  không còn như trước nữa, hoạ chăng, đây đó quanh khu vực nhà thờ Sapa vẫn có một số nhóm thanh niên nam nữ thổi khèn , nhảy múa … nhưng,  không phải là để tìm hiểu nhau mà là để biểu diễn cho khách du lịch tới Sapa xcm…Vậy là đêm ấy hai Bình quyết định dạo chơi trong thị trấn ở những nơi mà hai ngày ở Sapa  chưa kịp ngắm kỹ…   

Đó là những con phố rất đặc biệt ở thị trấn Sapa, có thể nói đây là một nét đẹp của nơi này. Do Sapa không chỉ là một địa danh du lịch cuốn hút người Việt vì cảnh trí đẹp, không khí mát mẻ, nhiều dân tộc cùng sinh sống hoà bình mà còn là điểm đến của rất đông du khách nước ngoài, nhất là khách châu Âu. Có lẽ họ  chiếm tới 1/3 khách du lịch, có khi còn hơn nữa. Thế là chẳng biết từ bao giờ, ở Sapa đã có những phố nhỏ với những ngôi nhà có kiến trúc giống hệt như ở Pháp, Đức hay Hà Lan… những cửa hiệu nhỏ mang phong cách châu Âu, đáp ứng các nhu cầu của người Âu: quần áo mùa đông, bia, cà phê, bánh ngọt của Pháp, đồ dung thể thao, khách sạn nhỏ với những bồn hoa tươi thắm ngoài khung cửa sổ, những bức tường cao với những dàn cây leo xanh, hoa tím nhỏ….Hai chúng tôi dạo trên những con phố ấy lúc đêm khuya tĩnh mịch , sao cảm thấy thoải mái lạ…

Khách nào cũng mê mây trời Sapa

Rời Sapa vào sáng ngày chủ nhật và chiều hôm đó chúng tôi đã có mặt ở Hà Nội. Về  gần đến cửa ngõ Thủ đô, chúng tôi đã thấy đường xá đã tấp nập, từng đoàn xe ô tô lại nhích từng đoạn  lại cảnh người và xe cộ chen nhau. Hà Nội đúng là  nóng hơn vì sự tấp nập và hối hả ấy… Hòa nhịp lại với cuộc sống nơi đô thị, hai Bình cảm thấy nhơ nhớ cái không khí mát mẻ mà thoải mái ở Sapa, cái tĩnh mịch, sạch sẽ ở Tuyên Quang trong mấy ngày qua…,mong lại sớm  có thêm cơ hội cùng các bạn KGU đi thăm các vùng miền khác của đất nước.