KGU News >>Văn học >>Ký - Luận
KGU Tạo bài viết  
Thứ tư 13 Tháng sáu. 2012

Nhớ lắm, tàu bay ơi!




Tác giả: NghiPH

NghiPH

Hồi huấn luyện ở ngoài Bắc chúng tôi được ăn rau khá nhiều, trong đó có rau muống, rau cải tự trồng. Vào chiến trường bộ đội tự kiếm rau để ăn. Những khi thiếu rau, lính ta xót ruột lắm. Mẹ thiên nhiên thương các con nên đã sinh ra một loại rau mọc hoang ăn rất ngon- rau tàu bay.

Rau tàu bay mọc và phát triển nhanh ở khắp nơi. Dưới những bụi cây, trên đồi, trong hốc núi, ven các bờ suối, bờ mương, ven đường… đều có tàu bay.

Hôm chúng tôi mới lên đồi cao giữ chốt chung quanh xanh mầu xanh cây cỏ. Sau dăm ngày, bom đạn cày xới, màu xanh biến mất. Nhìn quanh toàn thấy hố bom, hố đạn, mảnh đạn, mảnh bom. Cây cối cháy xém, trơ gốc.

Thế rồi, mặt trận bỗng nhiên yên ắng. Trời đổ mưa. Từ mảnh đất chết chóc mọc lên những vạt tàu bay xanh non mơn mởn. Chúng tôi rất mừng, rời hầm đi hái rau tàu bay về ăn. Vừa hái rau chúng tôi vừa chăm chú lắng nghe tiếng depa của pháo và tiếng máy bay B 52. Tùy vào độ to nhỏ của tiếng động của pháo, của máy bay và nhìn đường bay của B 52 mà chúng tôi quyết định có chạy về hầm hay không.

Chỉ cần một nắm rau tàu bay, thêm chút muối vào nồi nước sôi rồi thả rau vào. Thế là được một món canh ngon ngọt, thanh đạm. Nếu có một ít mì chính, mắm ruốc hay mắm cô cho vào thì đã có một món canh ngon tuyệt rồi.

Hôm nào hái về nhiều rau tàu bay, chúng tôi chế biến thành đủ món luộc, xào, muối chua… Anh Liêm trắng- y tá của đại đội tôi muối dưa rau tàu bay rất ngon.

Có rau tàu bay, đời lính tươi vui hơn. Chúng tôi ca hát, trêu chọc nhau, nói phét suốt ngày. Chả là trong lính tráng chúng tôi có câu: Đói tán ăn, no tán phét…

Hoa và quả rau tàu bay:

Rau tàu bay trở thành nguồn rau xanh vô cùng quí giá cung cấp cho lính tráng chúng tôi. Đến nỗi, đối phương “ghen ghét” loài rau này nên tìm cách nói xấu nó. Chúng thả truyền đơn khắp các cánh rừng nói là: “Hỡi các cán binh Bắc Việt! Các bạn đừng ăn rau tàu bay nữa! Ăn rau tàu bay sẽ bị phá máu!”. Vừa đọc truyền đơn chúng tôi vừa ngửa mặt lên trời nhìn cái máy bay do thám, vặc lại: - Chúng mày nói là việc của chúng mày. Phá máu là phá thế nào! Kệ mẹ chúng mày muốn nói gì cứ nói! Hàng ngày bọn tao vẫn hái rau tàu bay về ăn ngon lành!

Bốn mươi năm đã qua! Các điểm cao 132, Đập Đá, Động Ông Do… mùa mưa đến, chắc là rau tàu bay mọc lên xanh ngát. Mầu xanh đã trở lại với những nơi này mấy chục năm nay rồi… Ký ức xưa tràn về.  Nhớ lắm những bát canh rau tàu bay năm 1972. Nhớ lắm, tàu bay ơi!

Rừng đã hồi sinh:


Người post: NghiPH

Ngày đăng: 13-06-2012 10:10






Xem 1 - 7 của tổng số 7 Comments

Từ: KhanhT
18/06/2012 20:49:58

Trước khi PhaNM cung cấp thông tin chính thống, mình thấy thông tin sau đây có thể tham khảo  được:


 “Tháng 9/1950, Bác Hồ đi thị sát chiến dịch biên giới. Hôm đi qua chợ mới Bắc Kạn, 6 bác cháu ăn lương khô, có được chút chất tươi chính là món rau tàu bay luộc. Anh em khen được bữa ăn ngon miệng. Bác Hồ nói: “rau tàu bay có khác, ăn vào thấy nhẹ cả người, lại có cả mùi xăng”. Anh em lại được dịp phá lên cười vui vẻ…


Còn với nhân dân ở thời bình như thời chiến, rau tàu bay là món rau thường thấy bên cạnh “nước chấm đại dương và nước canh toàn quốc” trong bữa ăn của sinh viên. Đồng bào đi xây dựng vùng kinh tế mới vào những ngày đầu khai hoang cũng tìm đến rau tàu bay. Có lẽ cũng vì ân tình đối với rau tàu bay mà trong hàng trăm rau rừng ăn được thì hiếm có rau được nghiên cứu thành phần hóa học, trong rau tàu bay cho thấy (tính theo %): nước 91,1, protein 2,5, lipid 0,2, cellulose 1,6 dẫn xuất không protein 3,7. Khoáng toàn phần 0,9. Về vitamin có 3,4mg% caroten (tiền sinh tố A), 10mg% vitamin C. (Nếu mình nhớ không nhầm thì số liệu nghiên cứu này là của Giáo sư Từ Giấy và cộng sự đưa ra hồi những năm 1977-78 gì đó).


Rau tàu bay có những công dụng phòng chữa bệnh như sau: Cũng như các loại rau xanh khác, rau tàu bay cung cấp các loại vitamin nói chung và vitamin A, C là những vitamin chống ôxy hóa, khử gốc tự do. Rau tàu bay có nhiều xơ gây nhuận tràng và giảm hấp thu chất béo, làm thức ăn kiêng cho người béo phì.


Một số vùng dân cư người ta quen dùng rau tàu bay phòng chống côn trùng, rắn rết cắn, bằng cách giã nhuyễn xoa đắp lên chỗ bị tổn thương.


Có người khoái mùi vị đặc trưng của rau tàu bay. Nhưng có ý kiến cho rằng ăn nhiều và thường xuyên rau tàu bay sẽ bị thiếu máu. Để khắc phục tình trạng đó thì cần làm toan hóa rau tàu bay bằng cách phối hợp chấm nước mắm chanh hoặc làm rau trộn có chanh hoặc giấm để tăng hấp thu sắt tạo huyết sắc tố. Cũng có ý kiến dùng kéo dài rau tàu bay có thể bị sỏi thận. Do đó nên ăn thay đổi những món rau rừng khác. Tuy nhiên, những ý kiến này chưa được kiểm chứng một cách khoa học.


Nấu canh rau tàu bay nên lắng bỏ phần dầu để khỏi bị có mùi hắc như mùi xăng rất đặc trưng của rau tàu bay, rồi mới cho gia vị vào, thì sẽ thơm ngon.”


Rau tàu bay đã đi vào thơ ca:


Anh đã sống những tháng năm hào hứng


Ăn rau tàu bay, hát vỗ nhịp vào báng súng


(Về làng - Trần Đăng Khoa)


Cơm gạo mốc, mà tưởng cơm nếp mới


Rau "tàu bay" không muối cũng thành canh...


(Đêm tháng năm - Văn Thảo Nguyên)


Gạo mốc chắc cũng có độc như rau tàu bay, nhưng thời ấy, trời thương người nên độc bay đi đâu  hết.



Từ: NghiPH
18/06/2012 15:33:53

Đúng là thiên nhiên đã ban tặng những loài rau hoang quý báu cho những người lính trong những năm tháng chiến tranh. LýTM có lý khi viết: Rau tao mọc ở đất nhà/Cái này có hại, tao pha muối vào.


Còn tên tầu bay có lẽ do quả loại rau này khi chín bung ra thành những bông sợi trắng nhỏ (xem ảnh trong bài viết) mang hạt reo khắp nơi với tốc độ như của tầu bay.



Từ: LyTM
18/06/2012 11:30:50

Xin tặng bác Tổng mấy câu Bút tre:


Tàu bay lượn ở trên trời


sao mày lại đậu vui chơi đất này?


Lính ta, chiến đấu, đêm ngày


Đói lòng, thèm bát rau đay, rau dền,...


Sau cơn bom đạn liên miên


Thấy cỏ mọc nhú, lính liền nhổ ngay


thôi thì, gọi nó tàu bay


xót ruột nấu vội, canh này rau tiên,...


Thằng Mỹ loa gọi tuyên truyền


ăn vào hại máu, làm phiền lính ta!


Rau tao mọc ở đất nhà


cái này có hại, tao pha muối vào,...


Lính mà, ăn chẳng làm sao


Trai đương sung sức, chúng tao hơn mày


Rau trăm loại mọc nơi đây


thiên nhiên ban tặng, mọc đầy đất Nam!


 



Từ: NghiPH
13/06/2012 23:22:40

Bây giờ mới biết đối phương nói đúng, anh Pha ơi!


Tuy nhiên, lúc đó rau tàu bay là thứ vô cùng quý giá đối với bộ đội ta.



Từ: 3Chai
13/06/2012 15:57:46

Mình có đọc ở đâu đó viết rau tàu bay chứa hàm lượng sắt khá thấp nên nếu ăn toàn rau tàu bay mà không có thực phẩm giàu sắt thì có thể ảnh hưởng đến sinh tạo hồng cầu.


Vừa tra lại wiki, bản tiếng Việt cho biết rau tàu bay có 2 tên khoa học đồng nghĩa. Wiki tiếng Anh lại có 2 mục khác nhau cho mỗi tên.


Gynura crepidioides. Tiếng Anh còn gọi là okinawan spinach, có thể dùng trộn thêm vào salad hoặc nấu chín. Có tác dụng giảm cholesterol. Thậm chí bên Tàu còn được trồng với mục đích thương mại. en.wikipedia.org/wiki/Gynura_crepidioides


Crassocephalum crepidioides. Bản tiếng Anh cho thấy hoa màu đỏ nên còn gọi là redflower ragleaf. Cũng ăn được. Lưu ý cây có chứa chất alkaloid kháng ung thư và có thể độc với gan.


Chắc phải nhờ bác Pha chuyên môn về dược cho biết thêm chi tiết.


Hồi ở trên rừng mình cũng ăn rau tàu bay thường xuyên nhưng chưa thấy hại gì, tuy mùi vị có hơi ngai ngái.


 



Từ: ChiDK
13/06/2012 14:25:08

Mở trang Studentkgu chỉ cần đọc dòng chữ "Nhớ lắm, tàu bay ơi" là tôi biết ngay là ai viết vì tiếp bài rau sam, ông Nghị (cảm ơn ông) lại cho chúng ta biết về một loài rau mà thời chiến tranh Lính ta đã nếm. Cây rau ấy cứ lớn lên hồn nhiên mặc bom đạn như nhưng người lính trẻ mười tám đôi mươi và đã cứu những người lính năm xưa khỏi nhưng cơn đói và thèm rau tại chiến trường . Tuổi 18 của thế hệ chúng tôi là vào những năm 1972 xưa ác liệt bởi chiến tranh. Tôi và đồng đội cũng đã từng phục vụ những chiến sĩ ở mặt trận phía Nam ra học tại trường văn hóa BQP. Tuy không trực tiếp chiến đấu nhưng cánh con gái chúng tôi cũng biết thế nào là mặt trận Quảng Trị , Khe sanh và con đường biển của lính hải quân... Ngày ấy tôi còn trẻ lắm và  nhiệt tình lắm và rất thương các chiến sĩ từ chiến trường ra vì họ thường bị thương, bị sốt rét tím môi... chúng tôi đã từng đi hái rau rừng để thêm rau cho anh em. Nếu ai đã từng học tại Trường văn hòa BQP ngày ấy chắc sễ biết về nữ chiến sĩ trẻ Kim Chi đó là tôi đấy. Vì trường tôi đào tạo rất nhiều thế hệ chiến sĩ đã chiến đấu anh dũng tại các chiến trường...Mùa hè 1972 đã xa lắm rồi nhưng những ký ức về rau tàu bay, rau lang, rau rừng vơi tụi tôi là những kỷ niệm vô cùng đáng nhớ. Bây giờ đã là mùa hè của 2012. Biết đâu qua trang web này tôi và nhiều đồng đội cũ có thể lại gặp lại.



Từ: PhaNM
13/06/2012 13:47:00

Cụ Tổng Nghị ơi, trong thời chiến tranh (chống Pháp, chống Mỹ) thiếu rau xanh bộ đội đều phải hái thứ rau này để ăn. Không có thì phải chịu thôi chứ chúng nó nói đúng đấy, ăn rau này nhiều là phá hồng cầu đấy Cụ ạ.



Tổng số bài và comment post theo từng khoa

KhoaBài viếtComment
Sinh 563 9482
387 2824
Hóa 882 9765
Luật 721 11647
Toán 66 376
Kinh tế 4 108
Câu Lạc Bộ 30 1
NCS 3 70
Bạn bè 197 1189
Dự bị 0 0
Ngôn ngữ 2 2

10 người post bài nhiều nhất

UserSố bài viết
TungDX 289
NghiPH 306
NgocBQ 130
ThaoDP 108
CucNT 123
CoDM 88
PhongPT 73
HaiNV 93
LiTM 85
MinhCK 70

10 người comment nhiều nhất

UserComment
Guest 7170
NghiPH 3219
LiTM 1879
HaiNV 1853
KhanhT 1743
CucNT 1718
TungDX 1565
ThanhLK 1545
VanNH 1441
ThoaNP 1257
s