Tôi sinh ra tại một vùng quê ven biển gần vùng đầm phá của Huyện Quảng Điền, tỉnh Thừa Thiên- Huế, nơi mà vào mùa đông thì mưa dầm, gió bấc; mùa hề thì gió lào hoành hành, cũng là quê hương của một số danh nhân nổi tiếng như Nguyễn Chí Thanh, Tố Hữu, Hoàng Anh, Hoàng Xuân Tùy...

     Năm 1954, cùng gia đình tập kết ra Bắc theo đường rừng của chiến khu Thừa Thiên- Quảng trị lúc 5 tuổi và định cư tại Nghệ An từ 1954 đến khi rời Vinh sang KGU học tập. Cho nên khu 4 có thể gọi chung là "Quê" của tôi.

     Trong gia đình, vào tháng 5/1975 tôi cũng là người đầu tiên vượt qua "cửa khẩu Hiền Lương" để trở lại nơi mình sinh ra sau 26 năm xa quê theo giấy phép của Bộ Y tế và UBHC tỉnh Quản Bình.

     Từ sau giải phóng tới nay, hầu như hàng năm tôi đều về "Quê", khi thì thăm ba mẹ, họ hàng; khi thì về làm giỗ. Mỗi lần về "Quê đều có những cảm xúc riêng.

      Đầu tháng 6, lại một lần nữa tôi lên đường đi Huế. Tối ngày 8/6 tôi ra ga Hà Nội lên tàu đi Huế. Chuyến đi này đối với tôi là việc hệ trọng vì phải thực hiện một công việc mà  ba mẹ tôi di huấn lại, đó là quy tập ngôi mộ cuối cùng trong gia đình về cùng một khu vực. Đây là ngôi mộ của bà chị trên tôi, sinh năm 1947 và mất năm 1950, như vậy đã 62 năm Chị ấy nằm một mình ở một nới riêng lẻ, xa với ba mẹ và các anh chị trong gia đình.

      Với lần đi trong đầu tháng 4/2012, ngay trong dịp Hội Du xuân 2012 của Hội NguoiKGU, tôi đi cùng cả nhà thì lần này đi một mình. Trước khi đi, tôi giao hẹn với bạn Đinh Thị Mai là sẽ gặp nhau tại Vinh- là "Quê" thứ 2 của tôi, vì tại đây tôi đã lớn lên, sống thời niên thiếu và thành niên.Tôi mua vé cho Mai đi từ Hà Nội vào Vinh đi vào tối 11/6. Hẹn gặp nhau tại Ga Vinh vào sáng sớm ngày 12/6 để cùng về nhà chị tôi tại Vinh.

     Về tới Huế, tôi gặp ngay đợt "gió lào" đầu tiên trong năm. Trong khi ở Hà Nội có mưa thì ở Huế nhiệt độ khô nóng và nắng gay gắt. Vào ban ngày, trong nhà khoảng 37ºC, ngoài trời khoảng 45ºC, nhưng buổi tối về lại có gió mát nên cũng dễ chịu. Ở Huế, vào mùa "gió lào" nếu ai không có việc phải ra ngoài thì sau 9 giờ sáng đến 4 giờ chiều ít ai ra ngoài đường. Tuy nắng nóng như vậy, nhưng để hoàn thành công việc được giao, hàng ngày tôi vẫn cưỡi xe máy đi từ Huế về làng với khoảng cách 25 km.

      Sau 3 ngày  cùng chú em thực hiện công việc bốc và di chuyển di cốt của chị mình từ làng của Đại tướng Nguyễn Chí Thanh về khu mộ của gia đình- nới an nghỉ vĩnh hẵng của chị. Khi hoàn thành các thủ tục di chuyển (mà theo phong tục truyền thống ở Huế rất phức tạp), tôi thấy nhẹ nhõm cả người và mãn nguyện vì từ đây, chị tôi được ở cùng với ba mẹ, các anh chị và các em.

      Tối ngày 11/6, tôi lên tàu đi Vinh, về nơi mà tôi cũng gọi là "Quê", nơi mà tôi cùng gia đình sống từ năm 1954 đến năm 1967- thời kỳ sau kháng chiến chống Pháp và bắt đầu chiến tranh phá hoại của Mỹ. 4 giờ sáng ngày 12/6 tàu từ Huế đến Vinh, trong khi đó tàu từ Hà Nội đến Vinh vao 6 giờ sáng. Xuống tàu, tôi vào quán café nghỉ, vừa uống café vừa vào mạng xem tường thuật lại các trận bóng của EURO 2012 và lướt qua các trang mạng, trong đó không thể bỏ qua trang studentkgu.vn của chúng ta. Thời tiết ở Vinh cũng quá oi nóng. 4 giờ sáng ngồi ngoài trời mà cũng cần quạt. Gần 6 giờ sáng, khi nghe loa của nhà ga thông báo tàu Hà Nội- Vinh chuẩn bị vào ga, gấp laptop cho vào ba lô, thanh toán tiền café và xách ba lô ra đường ray để đón người "bạn gái đồng môn" của mình từ Hà Nội vào. Đối với Đinh Mai, chuyến đi Vinh này cũng không phải là lần đầu, vì trước đây nhiều lần Đinh mai đã cùng đi Vinh với tôi để dự hội lớp, hội khóa, hội trường phổ thông của tôi, cũng như đi du ngoạn thăm bạn bè. Tuy nhiên, chuyến đi này cũng có ý nghĩa riêng. Đó là chuyến đi nghỉ "nóng" của "hai ông mụ về hưu". "Tay bắt, mặt mừng" gặp nhau sau 4 ngày "xa biệt", hai vợ chồng già dắt díu nhau ra ga, lên taxi để về nhà chị tôi. Gia đình tôi có bà chị thứ 3 định cư tại Vinh cùng các con và cháu.

Cùng chị và các cháu

      Mới 6 giờ sáng mà mặt trời đã chói chang, báo hiệu một ngày nắng nóng. Đúng vậy, theo dự báo thời tiết thì hôm đó, nhiệt độ lên tới 37ºC. Vào nhà chị, tuy mới cách nhau khoảng 2 tháng (đầu tháng 4 đã gặp nhau ở Huế trong ngày giỗ ba tôi), mà chuyện trò đã rôm rả như chưa gặp nhau đã hàng năm nay. Lại những câu hỏi về sức khỏe, về các con, các cháu và sự vụ trong từng gia đình. Nơi chuyện một lúc, chị tôi bảo cô caauk ở nhà nghỉ ngơi, tắm giặt rồi xách giỏ đi chợ và trước khi ra khỏi nhà không quên hỏi một câu "Cậu mợ thích ăn cái gì để chị mua?". Chúng tôi trả lời là "cá tươi". Vì ở Hà Nội ít được ăn cá biển tươi, trong lúc đó ở Huế và Vinh hàng ngày cá biển tươi rất nhiều nên lúc nào về "Quê" chúng tôi đều ăn cá tươi. Đúng hôm ấy lại bắt đầu một đợt "gió lào" mới tại Nghệ An nên hai đứa chúng tôi chả đi đâu, chỉ quanh quẩn ở nhà chị. Tôi gọi điện cho các bạn học phổ thông và các bạn cùng khoa Sinh KGU hẹn gặp nhau hàn huyên, tán phét.

     Buổi chiều, khi nắng đã dịu, cái nóng bớt đi, hai chúng tôi cùng các cháu ra mộ thắp hương cho bố các cháu và sau đó cả nhà ra Cửa Lò tắm và nhậu. Thường thì khi về Vinh, tôi ở Vinh và buổi chiều cùng bạn học phổ thông phóng xe ra Cửa Lò tắm biển và nhậu nhẹt cho đén khoảng 10 giờ tối mới về lại Vinh. Vinh cách Cửa Lò 13 km nên rất thuận tiện cho việc ăn ở đi lại tắm biển.

     Ngày tiếp theo, các bạn phổ thông đến đón đưa chúng tôi đến thăm các bạn học cũ. Gặp nhau cũng chỉ là những câu chuyện ký niệm thời học sunh phổ thông mà có thể nói từ ngày này sang ngày khác, không bao giờ hết được vì đó là những kỷ niệm đẹp. Đinh Mai, tuy là dâu nhưng gia nhập hội rất thoải mái, ngồi nghe các bạn cũ của chồng thời học sinh nhớ lại các kỷ niệm thì lấy làm thích thú và tham gia tích cực. Đưa Đinh Mai đi đâu thì bà ấy bảo là tôi giống như "ma xó" ở Vinh.

Các bạn học thời phổ thông

      Các bạn có xe ô tô đưa chúng tôi lên thăm Đền thờ Quang Trung trên đỉnh Núi Quyết, bên dòng sông Lam. Núi Quyết là nơi khi còn nhỏ, chúng tôi rủ nhau trèo lên hái sim, tìm cây lá cho môn học thực vật hồi cấp 2. Nay đền thờ Quang Trung được xây trên đỉnh Núi Quyết rất đẹp và từ trên đền có thể nhìn toàn cảnh Tp. Vinh, sau đó lại đi chùa. Chúng tôi cùng một số bạn thân thời phổ thông đi ăn cơm chay tại nhà hàng Bồ Đề ở Vinh. Cùng với các bạn phổ thông, những kỷ niệm thời thiếu niên nghịch ngợm với những trò chơi ma quái của đám con trai lại hiện ra.

     Tôi tranh thủ đưa Đinh mai đi thăm một số nơi mà hồi nhỏ chúng tôi thường lui tới và đến thăm nền nhà cũ của gia đình trước đây bị bom Mỹ phá hoàn toàn.

    Tối 13/6 theo đã hẹn, tôi và Đinh Mai gặp các bạn cùng khóa Sinh vật 73 ở Vinh. Khi chúng tôi đến thì Nguyễn Văn Sơn đã ở đó đón chúng tôi. Ở khóa Sinh 73 chúng tôi có 2 Sơn- Nguyễn Kiêm Sơn và Nguyễn Văn Sơn (mà chúng tôi hay gọi là Sơn con). Cả 2 Sơn cũng từng được các bạn KGU thời bấy giờ gọi là "đối thủ" của tôi. Ngồi nói chuyện một lúc thì Nguyễn Ngọc Hợi đến, còn Võ Hành không đến do có việc đột xuất. cả 3 đều công tác tại Đại học Vinh.

     Nhân đây xin nói qua về 3 người bạn OB73 của chúng tôi. Sau khi tốt nghiệp KGU, Nguyễn Ngọc Hợi được phân công tác về Đại học sư phạm Vinh, trải qua hơn 35 công tác, Hợi từ cán bộ giảng dạy lên tới Chủ nhiệm khoa Sinh, lên Hiệu phó rồi Hiệu trưởng Đại học Vinh. Hợi bảo vệ PTs. tại KGU. Nay là PGs. Ts, đã thôi công tác quản lý, nhưng vẫn còn công tác giảng dạy và nghiên cứu cho đến 2015. Nguyễn Văn Sơn và Võ Hành, sau khi tốt nghiệp KGU được phân về Viện nghiên cứu Biển Hải Phòng (tiền thân của Viện hải dương học Nha Trang ngày nay). Khi về nước tôi cũng được phân về Viện Biển hải Phòng, nhưng đã đào tẩu ngay để về bộ Y tế. Sau giải phóng, Hợi rủ Sơn và Hành về Đại học sư phạm Vinh cho gần quê. Cả 3 đều sang thực tập sinh và bảo vệ PTs. tại KGU trong những năm 80. Trước khi về nghỉ hưu, Sơn là Trưởng phòng đào tạo của Đại học Vinh. Võ Hành nguyên là Chủ nhiệm khoa Sinh vật, được phong hàm Gs. Vào đợt 20/11/2011.

      Gặp nhau, mọi câu chuyện đều đổ về KGU, nào là hỏi thăm các bạn cùng khóa, khác khóa đã từ lâu không gặp, hỏi thăm tôi về Hội Xuân, về hoạt động của Hội NguoiKGU. Được ủy quyền của lớp trưởng Đặng Đình Kim, chúng tôi cũng đã trao đổi với nhau về việc chuẩn bị cho cuộc gặp mặt khóa 73 kỷ niệm 40 năm tốt nghiệp KGU vào năm sau. Mọi người cũng kể lại những ký niệm thời KGU mà lần đầu mới tiết lộ, rất thú vị và cảm động. Chúng tôi cũng được các bạn thông báo là Anh Tứ- người anh cả của khóa chúng tôi đã về cõi vĩnh hằng, trong khi đó anh em ở Hà Nội lại bảo với nhau là cố gắng về Hải Phòng để tìm Anh Tứ. Có lễ người KGU khi gặp nhau thì các câu chuyện lại loanh quanh thời sinh viên ở KGU mà không bao giờ có thể quên được. Vui vẻ nhưng không quên nhiệm vụ, tôi thông báo cho Hợi và Sơn về hoạt động của Hội và không quên xin trích ngang lý lịch, ngày sinh và ảnh để đăng ký thành viên studentkgu. Tạm biệt nhau, chúng tôi hẹn gặp nhau vào những lúc mà các bạn ra Hà Nội, đặc biệt vào dịp Du Xuân năm tới và gặp mặt kỷ niệm 40 tốt nghiệp của khóa 73.

OB 73 gặp tại Vinh

     Ngày hôm sau, trời bớt nắng, vợ chồng chúng tôi lại cùng nhau đi xe máy ra Cửa Lò vào buổi chiều hôm sau để đến thăm gia đình của một người bạn Hà Nội, mua một căn hộ ở Cửa Lò để làm nơi nghỉ trong năm. Sau ăn tối tại Cửa Lò, chúng tôi phóng thẳng đến nhà Võ Hành thăm vợ chồng Hành. Vợ chồng Hành đón tiếp chúng tôi rất nồng nhiệt. lại những câu chuyện xoay quanh KGU. Tôi cũng không quên xin ngày sinh, ảnh và lý lịch trích ngang của Gs. Võ Hành để đăng ký vào trang web của Hội.

      Lang thang 1 tuần "nghỉ nóng" tai các vùng "Quê" khu 4 với đặc sản là "gió lào" với cái nắng cháy da, với kẹo "mẽ xửng" khi ăn cũng phải cẩn thận không thì sẽ kéo những cái răng yếu đi theo và kẹo "Cu Đơ" nhai không cẩn thận có thể mất răng, va có một điều lạ mà cho đến nay tôi thấy khó hiểu là tuy nắng nóng "gió lào" như vậy mà con gái vùng này có nước da rất trắng đẹp dễ thương. Có lẽ cái này phải nhờ tới Nông Văn Hải nghiên cứu và giải thích. Chúng tôi lại trở về Thủ đô yêu dấu với cái nắng, cái bụi, không khí ngột ngạt để rồi nhập vào cuộc sống thường nhật quen thuộc của người Hà Nội.