ƠI NƯỚC NGA, MÙA THU LẠI VỀ!

Thế là lại một mùa thu nữa đến! Và cứ đến mùa thu là tôi lại rất nhớ Mônđavi, nhớ nước Nga.

Cả năm trời tôi chỉ ngóng mùa thu sang. Không chỉ những người Nga mới cùng tâm trạng yêu mùa thu vàng, mà có cả nhiều người Việt Nam trong đó có tôi đã gần bạc mái đầu vẫn vượt hàng ngàn cây số để đến với nước Nga, mang theo cả những giấc mơ một thời tuổi trẻ, có rất nhiều khát vọng là được nhìn thấy mùa thu của I.I. Levitan bằng một bức tranh thật ở ngoài đời, bởi ở lứa tuổi của chúng tôi trước kia đã đọc rất nhiều, xem rất nhiều và ảnh hưởng rất nhiều từ nền văn hoá Nga.

Phải chăng tên gọi "Mùa thu vàng" bắt nguồn từ bức tranh của danh họa nổi tiếng I.I. Levitan và từ đó mùa thu vàng trở thành niềm tự hào của nước Nga? Với nhiều người, có lẽ nước Nga là nơi có mùa thu đẹp nhất. Bởi vậy mà “Mùa thu vàng” đã trở thành thương hiệu riêng của nước Nga với rừng bạch dương mơ màng, rừng phong lá đỏ, lá vàng chạy miên man ngút tầm mắt…

Tôi có được may mắn đã đến với nước Nga đúng dịp mùa thu như thế vào cuối tháng 9/2016 nhân dịp kỷ niệm 70 năm ngày thành lập Trường Đại học Tổng hợp Quốc gia Kishinhev, Mônđavi- nơi tôi đã được sống và học tập trong 6 năm của thời trẻ trung tươi đẹp. Lần đó tôi đã có hai chuyến thăm quan hai thành phố lớn nhất nước Nga là Matxcova và St- Peterburg đúng thời khắc mùa thu vàng đẹp nhất. Được chứng kiến mùa thu vàng ấy khiến tôi đã cảm nhận được hết vẻ đẹp lung linh tuyệt diệu mà thiên nhiên đã ban tặng cho con người. Đất trời nước Nga khi đó cùng trở mình khoác một màu vàng rực rỡ. Bầu trời trong vắt, xanh thẳm, khí hậu hơi lành lạnh, đôi khi lại xuất hiện những cơn mưa bụi bay tạo một cảm giác thật thoải mái, yên bình và thư thái…

Để thưởng thức được trọn vẹn mùa thu ở Matxcova, không đâu lý tưởng bằng việc dạo quanh những công viên thành phố. Điều thường thấy ở những công viên của Nga là một không gian rộng lớn, thoáng đãng với những vòm cây cao rợp tán tạo thành những khu rừng nho nhỏ, những quả đồi, hồ nước soi bóng và những kiến trúc cổ, tường gạch đỏ, những hàng ghế gỗ dọc hai bên đường... Vào mùa thu, bao phủ các công viên là những rừng cây với gam màu ấm áp đỏ, cam, nâu,... đủ mọi sắc độ chen giữa những vòm lá còn xanh mướt chưa kịp ngả màu, những thảm lá phong vàng ươm phủ kín mặt đất và những hàng bạch dương thân ánh bạc cao vút soi bóng xuống mặt hồ… Tất cả như tạo nên một bức tranh lung linh, kì diệu như trong chuyện cổ tích. 

Và tôi cảm thấy vô cùng hạnh phúc khi đã được cùng người thân và bè bạn trải nghiệm thời khắc đẹp như mơ của mùa thu vàng ở công viên Kolomenskoe vào đầu tháng 10/2016. Lá phong phủ vàng trên tán cây, trải dài trên từng lối đi nhuộm đầy mặt đất, xào xạc theo mỗi bước chân trên thảm cỏ, chao liệng trong gió và rực rỡ vương trên mái tóc chúng tôi đang đi dạo dưới hàng cây. Cảm nhận ngày thu, bầu trời, hồ nước và cả tâm hồn tôi khi đó dường như cũng được nhuộm vàng xao xuyến.

Được tận mắt chứng kiến vẻ đẹp tinh khiết và kiều diễm của mùa Thu nước Nga, trong tôi lại ùa về những vần thơ nhẹ nhàng mà hết sức sâu sắc trong bài thơ “Mùa lá rụng” của Olga Bergolltz (1910-1975)- nữ thì sĩ Nga mà tôi vô cùng yêu thích:

"Những đàn sếu bay qua sương mù và khói tỏa. 

Matxcova lại đã thu rồi!

Bao khu vườn như lửa chói ngời, 

Vòm lá thắp ánh vàng lên rực rỡ..."

Cách đây hơn 80 năm nữ thi sĩ Olga Berggoltz chắc hẳn cũng đi trên một con đường đầy lá vàng rơi, dưới sắc vàng mênh mang của mùa thu để nghe trái tim mình thổn thức và run rẩy.

"Dịu dàng quá, dịu dàng không chịu nổi!" (Mùa lá rụng của Olga Berggoltz)

Mùa dịu dàng của nước Nga là khi lá phủ sắc vàng trên những tán cây. Đất trời gom lại những tia nắng ấm áp đẹp đến lạ thường. Có người gọi đó là mùa thu vàng hay có người gọi là mùa hè rớt hay mùa hè thiếu phụ (Бабье лето), vừa ngắn ngủi, vừa mong manh và không phải năm nào cũng gặp. Nhưng chính cái khoảnh khắc quí giá ấy lại là chất xúc tác mạnh mẽ cho tình yêu. Mùa của tình yêu, có lẽ là đúng. Cảm giác đi giữa thiên nhiên, lắng nghe cây cỏ, cảm giác nhẹ nhàng, thư thái, đáng sống và đáng yêu. 

Ở nhà mình lập thu đã được một tháng rồi, từ 8/8/2019 nhưng mấy ngày hôm nay đúng là mùa hè rớt lại, cái nắng quái chiều hôm nóng kinh người làm mồ hôi cứ toát ra đầm đìa dù đang ở trong nhà. Còn mùa hè rớt ở nước Nga không như vậy. Tôi vẫn nhớ đó là thời điểm mà mọi thứ xung quanh sáng rực bởi ánh nắng và sắc lá. Tất cả đều đẹp và lãng mạn vô cùng. Mùa hè rớt khi đã sang thu luôn mang cho tôi cảm xúc mạnh mẽ, cảm hứng để thay đổi cuộc sống tốt hơn, không hề có cảm giác u buồn hay khó chịu khi đất trời như thế. 

Không chỉ riêng ở nước Nga mới có một mùa thu vàng, nhưng có lẽ chỉ ở nước Nga mùa này mới được đón nhận một cách say mê bằng tất cả tình yêu và sự lạc quan. Sau những ngày vàng ấm áp là cả một mùa đông dài và khắc nghiệt. Sau mùa đông sẽ là sự hồi sinh. Bởi mùa lá vàng rụng xuống hôm nay sẽ là khởi đầu cho một mùa lá mới đâm chồi nảy lộc của ngày mai. Đó là một qui luật của cuộc sống mà thôi. Mùa thu vàng thể hiện sự đang thay đổi của thiên nhiên, không phải là để kết thúc cho một chu trình mà là hé mở ra một tương lai mới.

Mùa thu vàng kỳ diệu của nước Nga, hơn 2 thế kỷ trước đại thi hào A.S. Pushkin (1799-1837) đã từng phải thốt lên:

"Ôi mùa thu, mùa buồn đầy thi vị

Tôi yêu sao cảnh đẹp những ngày này

Yêu những lúc khi thiên nhiên huyền bí

Đang từ từ lột xác cả rừng cây..."

Mùa thu vàng của những thế kỷ trước trong thơ Pushkin dường như chẳng khác nay là mấy. Vẫn là một đất trời tràn ngập sắc thu. 

Không chỉ là bản hòa tấu sắc màu của thiên nhiên, thu vàng nước Nga còn ấp ủ cả tiếng lòng của người thưởng lãm. Để rồi, mỗi khi mùa thu chạm ngõ, nỗi nhớ của những ai từng gắn bó với xứ bạch dương lại rung lên xao xuyến như dây đàn, chỉ chạm nhẹ thôi cũng lưu luyến mãi.

Và hơn hết, đó là sắc thu vàng miên man gợi nhớ tuổi thanh xuân đầy hoài bão. Thời gian đã trôi xa, dẫu nước Nga giờ đây đã khác xưa nhưng nét diễm lệ của mùa thu vàng trong kiệt tác của danh họa I.I. Levitan vẫn còn đó. Mùa thu vàng trong thơ A.S. Pushkin, Olga Berggoltz dường như chẳng khác nay là mấy...

Chỉ những ai đã từng sống ở nước Nga, từng một lần ngắm lá thu bay mới thấu cảm được vẻ đẹp của mùa thu vàng. Một cảm xúc nhẹ nhàng mà lôi cuốn, mỏng manh mà mãnh liệt. Có lẽ đối với tôi, mùa thu Nga là mùa thu đẹp nhất, bởi không gì khác đó chính là mùa của thơ, mùa của tình yêu, mùa của cảm xúc thi vị, lãng mạn ngập tràn. 

Mùa thu vàng nước Nga mãi là những rung cảm mạnh mẽ trong tôi. Tình yêu dành cho màu vàng óng ánh ấy không phụ thuộc vào thời gian sống, mà là những kỉ niệm khó phai. Có khi chỉ là bất chợt nhìn lại chiếc lá phong khô ép trong quyển sổ thơ từ hồi sinh viên hay nghe một giai điệu Nga là tâm hồn tôi lại bâng khuâng, xao xuyến,...để rồi mỗi khi mùa thu trở mình thay áo, nỗi nhớ của người đã từng gắn bó với xứ sở bạch dương lại bồi hồi, lưu luyến khôn nguôi.

Nước Nga ơi, mùa thu lại về rồi!!!

                                       07/9/2019.