BÀI HÁT "NIỀM HY VỌNG"

       (НАДЕЖДА)

Tôi biết đến bài hát này từ những năm đầu thời sinh viên ở Kishinhev. Tôi còn nhớ khi đó là mùa hè năm thứ nhất 1975 kí túc xá số 3 của khoa hoá phải sửa nên chúng tôi chuyển sang ký túc xá 1 của khoa Toán, Lý để ở tạm trong dịp hè. Bốn đứa con gái lớp tôi ở cùng một phòng và quyết định mua một máy quay đĩa để nghe vì đứa nào cũng có một bộ sưu tập đĩa nhựa các ca sĩ mà mình yêu thích.

Hồi đó chúng tôi rất thích ca sĩ Anna German và bài hát đầu tiên của bà mà tôi thuộc là bài "Niềm hy vọng" (Надежда). Có bao nhiều đĩa của bà chúng tôi nghe bằng hết, lại còn nghe đi nghe lại nữa. Không hiểu sao nghe bài hát này tôi thấy trong lòng phấn chấn lạ! 

Bài "Niềm hy vọng" là sáng tác của nữ nhạc sĩ tài ba Pakhmutova A.N. Bà là tác giả nhiều bài hát nổi tiếng của âm nhạc Xô viết mà tôi rất thích và hay hát như "Thời thanh niên sôi nổi" (Песня о тревожной молодости), "Tạm biệt Matxcova!" (До-свиданья Москва!)- bài hát bế mạc Thế vận hội mùa hè 1980 ở Matxcova, "Dịu dàng" (Нежность), "Mình đã từng trẻ trung như thế" (Как молоды мы были), "Em không thể khác" (Я не могу иначе),... Bà đã viết hơn 400 ca khúc gắn liền với những diễn biến của lịch sử Liên bang Xô viết và được người dân Liên Xô rất mến mộ. 

Nhạc sĩ Pakhmutova A.N. sinh năm 1929, người rất nhỏ bé, chỉ cao 1,49m, dáng đi rất nhanh nhẹn, thanh thoát với khuôn mặt vô cùng phúc hậu. Bà đã được tặng nhiều giải thưởng và danh hiệu cao quí cho những cống hiến của mình như: Anh hùng Lao động XHCN (1990), 2 Huân chương Lê Nin (1979, 1990), 2 giải thưởng Nhà nước Liên bang Xô viết (1975, 1982), NSƯT Liên bang XV (1971) và NSND Liên bang XV (1984).

Pakhmutova A.N. sáng tác bài "Niềm hy vọng" năm 1971. Bài hát được viết lúc đầu cho nam ca sĩ nhưng ca sĩ, NSND LX Kobzon I. D. (1937-2018) từ chối hát. Nữ ca sĩ, NSND Liên bang Nga Edita Piekha là người đầu tiên hát thành công bài này. Nhưng mãi đến năm 1973 sau khi Anna German bị tai nạn quay lại hát bài này thì đây là một trong những bài đưa bà trở lại đỉnh cao, gắn chặt với tên bà và trở thành nổi tiếng nhất, đặc biệt cho giới trẻ, được các thanh niên xây dựng BAM hát rất nhiều.

Các tác giả nhạc và lời lập tức công nhận đây mới là phương án tuyệt vời nhất. “Niềm hy vọng” đã đưa bà lên vị trí nữ hoàng ca nhạc, người dân Nga vô cùng yêu quý bà, đến đâu cũng được đón nhận bằng vô vàn biểu ngữ “Anna, chúng tôi yêu bạn”- và thời đó phải xếp hàng tới hàng km để mua vé xem bà lưu diễn tại Liên Xô.

Bài hát tràn đầy lạc quan, có hình tượng “ngôi sao không tên đang chiếu sáng” bất chấp mọi khó khăn ở phía trước. Tôi rất thích bài hát này và thỉnh thoảng những lúc một mình vẫn hát cho mình nghe. Từ lâu đã dịch  bài này nhưng chưa ưng ý và mãi đến 26/8/2017 kỉ niệm 35 năm ngày mất của bà mới quyết chỉnh sửa cho đúng với cảm nhận của mình hơn và xin chia sẻ với bạn bè bản dịch lời bài hát của tôi.

Biên dịch từ nguồn tiếng Nga trên Internet.

NIỀM HY VỌNG

             Dobronravop N.

Ngôi sao xa lạ lấp lánh trong đêm

Thế là anh lại xa nhà lần nữa

Giữa chúng ta giờ đây là bao thành phố 

Những đèn báo hiệu nhấp nháy ở sân bay

Còn nơi đây là sương mù và mưa em có hay

Là những buổi bình minh âm u lạnh lẽo 

Những con đường bao điều chưa biết đến

Đang đợi tìm tòi, khám phá của con người.

Niềm hi vọng- kim chỉ nam trong cuộc đời

Thành công- phần thưởng cho lòng quả cảm 

Để bài hát cứ vang lên bất tận

Về ngôi nhà thân thuộc của chúng ta.

Em hãy tin đi, ở nơi xa xăm kia

Có nhiều thứ bị xoá nhoà hình dạng

Sự giận hờn dường như vô lý xuất hiện

Như những đám mây dông tố sẽ tan thôi

Cần biết học đợi chờ, em ơi

Phải can đảm và bình tĩnh ở mọi chốn

Dù chỉ đôi khi niềm vui mới đến

Là bức điện hiếm hoi từ nơi xa xôi.

Niềm hi vọng- kim chỉ nam trong cuộc đời 

Thành công- phần thưởng cho lòng quả cảm

Để bài hát cứ vang lên bất tận 

Về ngôi nhà thân thuộc của chúng ta.

Không nên quên những gì đã qua

Quên những gì ta còn làm dang dở

Những cặp mắt mệt mỏi đầy thương nhớ

Những trận bão tuyết phủ xanh thẫm Matxcova.

Lại lần nữa các thành phố là khoảng cách giữa chúng ta  

Mình lại xa nhau như trước đây em nhé

Trên bầu trời vẫn lấp lánh ngôi sao xa lạ đó

 Sáng bừng lên như tượng đài của niềm tin.

Niềm hi vọng mãi là la bàn kim chỉ nam của tôi!

26/8/2017- 35 năm ngày mất của Anna German.

Mời các bạn nghe bài hát theo đường link này:

https://youtu.be/RwrLUO5bcLU

           НАДЕЖДА

Слова: Добронравов Н.

Музыка: Пахмутова А.

Светит незнакомая звезда

Снова мы отоpваны от дома

Снова между нами гоpода

Взлетные огни аэpодpома

Здесь у нас туманы и дожди

Здесь у нас холодные pассветы

Здесь на неизведанном пути

Ждут замысловатые сюжеты.

Hадежда - мой компас земной

А удача - нагpада за смелость

А песни довольно одной

Чтоб только о доме в ней пелось.

Ты повеpь, что здесь издалека

Многое теpяется из виду

Тают гpозовые облака

Кажутся нелепыми обиды

Hадо только выучиться ждать

Hадо быть спокойным и упpямым

Чтоб поpой от жизни получать

Радости скупые телегpаммы.

Hадежда - мой компас земной

А удача - нагpада за смелость

А песни довольно одной

Чтоб только о доме в ней пелось.

И забыть по-пpежнему нельзя

Все, что мы когда-то недопели

Милые усталые глаза

Синие московские метели

Снова между нами гоpода

Жизнь нас pазлучает, как и пpежде

В небе незнакомая звезда

Светит, словно памятник надежде.

Hадежда - мой компас земной!