Dáng Mẹ

 Đi xa vốn dĩ thường tình, ai mà chẳng nhớ quê mình thiết tha. Nhưng có lẽ, con tim ta nhớ nhất là dáng hình của mẹ hiền kính yêu. Ôi, cái dáng gầy gầy thân thương, gần gũi mà sao rất đỗi thiêng liêng, hơn núi cao, bể rộng !

  Mẹ! Mẹ!... Tiếng gọi đầu đời ngọt lịm ở bờ môi. Không gì có thể sánh bằng tình thương của mẹ.“Tình mẹ bao la như biển Thái Bình Dương dạt dào...” hay: “Mẹ già như chuối ba hương, như cơm nếp mật, như đường mía lau”... Dù có so sánh bao nhiêu đi chăng nữa cũng không sánh được tình mẹ trên đời.

 Đã bao lần tim cồn cào thương nhớ mái tranh nghèo bạc phếch, nhớ lắm dáng mẹ gầy ngồi đan bên cửa sổ. Đôi mắt mẹ thâm quầng hướng về cõi xa xăm. Cha lên chiến khu biền biệt không về. Lửa thương nhớ âm ỉ mấy chục năm giấu kín trong lòng như giấu kín những đêm mưa buồn sùi sụt trong chăn. Như chiếc đòn gánh trên vai kẽo kẹt, dáng mẹ cong gầy in bóng thời gian. Một bên là đàn con thơ nheo nhóc, một bên là cha mẹ chồng già neo đơn, ở giữa là chiếc đòn gánh oằn nặng trên vai mẹ. Một tấm áo bà ba nhuộm màu bùn, pha mưa nắng. Một chiếc khăn rằn ướp mồ hôi và nước mắt nhiều hơn con chữ con có được trên đời. Con chưa thấy mẹ một lần trang điểm, chỉ biết chăng qua tấm ảnh cưới đen trắng phai màu mà thôi. Ngày duy nhất mẹ dùng mỹ phẩm cũng là ngày mẹ giã từ thời con gái thơ ngây. Thế là một đời mẹ vẫn âm thầm chịu đựng, một đời tảo tần như cái cò gánh gạo bờ sông...

Mẹ ơi! Có một hôm con viếng cảnh chùa, con thấy dáng mẹ nhân từ hiển hiện thiêng liêng nơi Quan Âm Bồ Tát. Lạ thay! Không hề có nước cam lồ phổ độ chúng sinh hay nhành dương liễu linh thiêng mà sao bàn tay mẹ có cả một thế giới phép mầu kỳ diệu. Con đã nhận ra làn hơi ấm vỗ về tỏa từ tay mẹ, bên chiếc nôi đong đưa, “ầu ơ...”, rồi đưa con vào giấc ngủ yên bình. Làn hơi ấy ươm bao hy vọng, bao câu nhân nghĩa ở đời... Con muốn ăn cơm, mẹ cho cơm, dù tay mẹ không hề có đũa thần. Con muốn áo, mẹ cho áo. Con muốn tiền, mẹ cho tiền... Nhưng mẹ ơi! Con tự trách mình sao quá ích kỷ, vô tư. Có bao giờ con nghĩ mẹ vất vả thế nào để làm ra cơm - áo - gạo - tiền cho con? Dáng mẹ cao vời vợi giữa trời xanh, mây ngàn. Con là hạt cát nhỏ nhoi...

  Quê hương mình đâu đâu cũng mang dáng hình của mẹ. Nhìn hàng dừa nghiêng nghiêng soi bóng làm duyên, con liên tưởng đến cái dáng xinh xinh của mẹ thời con gái. Nghe dì kể lại, mẹ thường hay đứng dưới hàng dừa xanh, ngắm trăng, chải tóc. Nhìn cây lúa oằn bông, con lại nhớ cái dáng cong cong. Một đời lặng lẽ, hy sinh cho chúng con no ấm. Con lại nhìn thấy dáng mẹ mong manh trên chiếc xuồng ba lá chở gạo nuôi quân, vượt qua bao lửa đạn quân thù. Mái chèo con thoăn thoắt đưa quê hương mình tới ánh mặt trời hồng...

  Dòng sông quê mấy lần thay con nước. Mây xanh bao lần bạc đầu. Lá thu rơi cuối trời bao mùa, mẹ ơi có biết? Dáng mẹ ngày càng gầy guộc, héo hon. Ngày ngày, chiếc đòn gánh cong oằn gánh nhọc nhằn ra chợ, ra sông, ra đồng và ra giữa dòng đời dâu bể. Âm thầm - lặng lẽ, lặng lẽ -âm thầm ngày hai buổi đi về, không kể sớm khuya. Nhìn mẹ, con nhớ bài học địa lý ngày nào. Dáng mẹ đã lồng vào dáng hình của nước. Chân đạp bể đông, hai vai gánh gồng cả đông tây, đầu đội thúng lúa vàng, cứ tiến lên phía trước. Xé trời mà đi. Vượt lên sỏi đá. Đạp lên cần lao... Mẹ đưa chúng con hái muôn vì sao. Dáng mẹ lấp lánh hào quang sáng chói huy hoàng...

  Nay con đã đọc nghìn quyển sách, đi khắp trăm nơi. Nhưng có đứa con nào thấu hiểu được mẹ đâu? Mẹ ơi!  Bóng mẹ ngày càng ngắn cong, bóng con ngày càng dài. Mấy mươi tuổi đầu, ngồi bên mẹ, sao con thấy mình thơ dại và bé bỏng vô cùng. Không có bạc vàng, con chỉ có trái tim bé nhỏ thắp ngọn lửa hồng, nguyện cầu cho mẹ được sống đời với con. Ai ơi, dù có đi bốn biển năm châu, cũng phải thừa nhận rằng: “Vũ trụ không có nhiều kỳ quan, kỳ quan tuyệt phẩm nhất đó là trái tim người mẹ” !