Đã 1 tuần rồi kể từ Du Xuân Đầm Long. Chưa thấy một bài viết nào về sự kiện này. Có thể hiểu hoặc sau khi vui chơi ai cũng bận, hoặc mọi người sướng âm ỉ (theo lời 1 số ACE, kể cả người không dự). Ngọc tôi đành lọ mọ post 1 bài vậy.

Tất cả các bài viết của cuốn sách NguoiKGU đều lấy từ trên web KGU. Nhưng lần này tôi xin được làm ngược lại: tôi post bài từ trong cuốn sách. Đây là bài duy nhất chưa được đưa lên mạng mà xuất hiện trong cuốn NguoiKGU.

MỞ ĐẦU

Một ngày hè năm 1962, khi đó rất nhiều bạn trẻ trong Hội những người VN tốt nghiệp trường KGU còn chưa ra đời, nhà nước VN đã gửi đào tạo 46 sinh viên ưu tú đầu tiên đến trường Tổng hợp Quốc gia Kisinhôp, nước Cộng hòa Xô Viết Mônđavia. Ngày ấy cách hôm nay 49 năm. Bao lứa sinh viên sau này đã tốt nghiệp KGU, lứa cuối cùng vào năm 1994. Một khoảng thời gian khá dài, một không gian khá xa xôi, với biết bao thay đổi trên thế giới, ở VN và ở Mônđavia. Nhưng thời gian và không gian ấy, những thay đổi ấy đã không chia cắt được tình cảm của những sinh viên và NCS đã tốt nghiệp KGU với nhà trường, với thầy cô, bạn bè, với xử xở nắng ấm và đầy hoa quả. Để rồi hôm nay, sau gần một năm thai nghén từ sau ngày Du Thuyền 10/04/2010, cái ngày Hội KGU ra đời, cuốn sách NguoiKGU chính thức ra mắt.

Cuốn sách đã mở đầu bằng phần giới thiệu về nhà trường KGU (ngày nay là USM). Một trường với quy mô khiêm tốn, ở một nước cộng hòa Xô Viết nhỏ bé, được ra đời ngay sau khi chiến tranh thế giới thứ 2 kết thúc. Nhưng cũng từ nơi đấy, lớp lớp thanh niên VN đã lần lượt được đào tạo, ở các khoa Toán, Lý, Hóa, Sinh, Luật và Kinh tế. Họ trưởng thành lên, trở về Tổ quốc phục vụ và đóng góp xứng đáng cho sự nghiệp phát triển kinh tế và bảo vệ đất nước. Họ vẫn nhớ tới trường KGU, trường đại học của Liên Xô đứng đầu về số lượng đào tạo sinh viên cho VN.

Và họ nhớ hơn là các thầy cô giáo của mình, được thể hiện qua phần tiếp theo: Nhớ về thầy cô. Đó là các bài viết về thầy cô của họ, thầy cô chuyên môn, thầy cô tiếng Nga hay môn Lịch sử Đảng CSLX. Trong số đó nhiều thầy cô đã đi xa. Có người học trò chỉ còn biết nhờ vợ thầy đốt bức thư của mình trước mộ thầy giáo. Chỉ có cách đó anh mới gửi được thư cho thầy ở thế giới bên kia. Anh ân hận đã không kịp viết thư sớm hơn, anh nhắc nhở các học trò khác hãy làm ngay những gì có thể làm được, bởi thời gian không ủng hộ các trò, khi mà họ tốt nghiệp KGU được mấy chục năm rồi.

Nhiều bài viết về một người thầy chung của NguoiKGU, dù thầy ở khoa Hóa. Không ai trong chúng ta quên được sự quan tâm, ân cần chu đáo của thầy Pusnhiak, trưởng khoa sinh viên ngoại quốc, đối với các sinh VN. Hình ảnh một người thầy tận tâm, bao dung, kể cả khi gặp học trò đi Odesa không visa năm xưa, cho đến một ông giáo già hôm nay, vẫn quan tâm, lo lắng cho các học trò cũ, vẫn trân trọng với những kỷ niệm, vẫn giữ mối liên lạc với sinh viên VN qua con trai hay qua nữ đại sứ của chúng ta. Thầy mãi mãi là như vậy, cho dù đã vượt tuổi 80.

Không thể không kể đến những trang viết về những chuyến “Trở về” của những cựu sinh viên KGU. Họ dành nhiều thời gian, tâm trí cho những thày cô giáo của mình. Cho dù đó là gặp gỡ tại nơi làm việc hay trong labo, tại bữa ăn (mà họ tự chiêu đãi), tại những cuộc gặp gỡ chính thức với lãnh đạo nhà trường khi xưa hay hôm nay, hay đến tận nhà thăm thầy cô. Nhiều giọt nước mắt của các thầy cô đã chảy khi gặp lại học trò cũ sau bao năm xa cách, đã tuôn trào khi nhận được những món quà đầy ý nghĩa từ VN xa xôi của học trò mình.

Thày trò trường KGU là thế.

Một sự kiện lớn của cộng đồng NguoiKGU trong năm 2010 là cô giáo Nga văn Irina của một số bạn khoa Toán và khoa Luật đến thăm VN. Chùm 13 bài viết của những học sinh cũ lẫn của những anh chị không là học sinh của cô Irina, đã tạo nên một phần khá độc đáo của cuốn sách NguoiKGU. Các bài viết bắt đầu từ ngày đầu tiên cô giáo đến VN, cho đến ngày cuối cùng chia tay liên hoan cùng Hội KGU (HCM), đã phản ánh các hoạt động thăm quan, nghỉ ngơi khá phong phú mà các học trò dành cho cô. Cô đã thăm nhà các học trò, các cựu sinh viên KGU, đã đi shopping, đi nghỉ biển Hội An, đã dạo Hồ Gươm, thăm làng gốm Bát tràng, phủ Thành Chương, và dự cả đám cưới con một cựu sinh viên KGU. Phần này được khép lại với bài phỏng vấn của cô Irian trên báo "Русское слово" kể về chuyến đi và cảm tưởng của cô.

Chùm phóng sự và bài phỏng vấn đã giúp cho bạn đọc hiểu được, vì sao cô Irina đã nói lên rằng "Có lẽ tôi là một giáo viên hạnh phúc nhất trên thế gian này!" tại buổi gặp gỡ với NguoiKGU ở HN.

Người KGU tình nghĩa với cô giáo mình là thế.

Sau khi viết về nhà trường, về thầy cô, NguoiKGU viết về chính chúng ta, từ khóa đầu tiên (1962-1967) cho đến những khóa của những năm 80 thế kỷ trước, được tập hợp trong hai phần NguoiKGU Chúng ta và Tuổi trẻ NguoiKGU. Đó là những tập thể đã cùng học với nhau 5 hay 6 năm, đã gắn bó với nhau qua biết bao kỷ niệm trên giảng đường, trong phòng thí nghiệm, hay qua những chuyến thăm quan trong kỳ nghỉ. Dù là khóa 1, mà bây giờ các anh chị đã có tuổi xưa nay hiếm, hay những khóa đàn em sau này, dù là người khoa Toán, khoa Lý, khoa Hóa, khoa Sinh hay khoa Luật, Kinh tế, tập thế sinh viên VN vẫn là những con người trẻ trung, yêu đời, chăm học, ham chơi thể thao, ham văn nghệ và có nhiều sinh hoạt cộng đồng với nhà trường và nhân dân nước cộng hòa Mônđavia. Những bài ký đầy ắp kỷ niệm về những tập thể, về những con người cụ thể, đầy cá tính và nghị lực, vươn lên vượt qua khó khăn để hoàn thành tốt nhiệm vụ học tập. Nhưng đó cũng là những sinh viên tinh nghịch, đối phó cả với thầy cô giáo trong giờ thí nghiệm, hay láu cá trong kỳ thi. Là những sinh viên trốn đi xem phim tư bản, để rồi khảng khái không nhận là đoàn viên 4 tốt cuối học kỳ.

Đó là cuộc sống thể thao sinh viên sôi nổi, trên sân bóng hay trượt băng trên hồ. Đó là những đêm hội diễn tưng bừng say sưa với biết bao tiết mục, với cả những diễn viên-sinh viên chạy sô còn hơn dân chuyên nghiệp. Đó là những nhịp đập cùng đất nước trong những ngày lịch sử chiến thắng, hay cũng đi bỏ phiếu bầu quốc hội, dù là tượng trưng, như những công dân của một nước VN thống nhất.

Đó cũng là những tình yêu sôi nổi, trong trắng của tuổi trẻ, những mối tình gắn với hồ Komxomol hay khu tưởng niêm 5 khẩu súng trường. Đó là những mối tình xuyên quốc gia, vượt năm tháng để vẫn gìn giữ, vun đắp cho nhau dù xa cách. 51 đôi đã nảy nở tình yêu ở đất Mônđavia này, cùng lớp, cùng khoa, và cả khác khoa, để sau này có biết bao các cháu có bộ gene KGU di truyền từ cả bố lẫn mẹ. Thật lý thú khi tình yêu được phân tích dưới đại lượng Hệ số cưa, và chúng ta có được cả một công trình khoa học về tình yêu của NguoiKGU.

Vâng, cuộc sống sinh viên muôn màu muôn vẻ của chúng ta là như thế đó. Và đáng khen cho các bạn Toán Lý đã đóng góp khá nhiều bài về tập thể lớp, khoa của mình. Các bạn khoa khác có thể ganh tỵ, nhưng chúng tôi thấy rằng cần phải tuyên dương các bạn Toán Lý, ngay khi chỉ là một lớp vài ba người, cho đến những lớp đông hơn nhiều, hay viết về cả khoa Toán Lý.

Không chỉ dừng ở các bài về quá khứ, bạn đọc còn thấy nhiều bài viết về chúng ta của ngày hôm nay. Viết về những anh chị thành đạt, được phong giáo sư hay nhận huân chương, nhận giải thưởng cao quý. Viết về những con người bình dị nhưng rất đáng yêu, đáng quý vì sự chân thành, nhiệt tình, cố gắng vươn lên của họ, với sự đóng góp nho nhỏ nhưng đầy ý nghĩa cho gia đình, cho xã hội. Viết về những nhà khoa học say mê với bao công trình có giá trị, hay về một nữ đại sứ đầy trách nhiệm đang sinh sống và làm việc ở Kisinhôp.

Người KGU tuyệt vời thế đấy.

Và NguoiKGU không quên những người đồng đội đã đi xa. Phần Sống mãi với thời gian được dành cho các bài viết về những người đã đi xa đó. Có những người bạn ra đi khi còn là sinh viên tại KGU, và bây giờ vẫn yên nghỉ ở nước bạn xa xôi. Còn lại đều ra đi do bệnh hiểm nghèo. Nhưng những đồng đội đó vẫn sống mãi với chúng ta. Những bài viết đã khắc họa khá đầy đủ về những anh chị đó, vẫn trân trọng nghĩ về họ, vẫn coi họ như những thành viên gắn bó với tập thể của mỗi người. Các anh chị đã sống, đã lao động, đã yêu thương người thân bạn bè, đã đóng góp nhiều cho cuộc đời này. Chúng ta không bao giờ quên được các anh chị. Và dưới suối vàng, hẳn các anh chị cũng được an ủi, khi cuốn sách NguoiKGU ra đời, các anh chị vẫn được nhắc đến một cách trang trọng, thân thương. Các anh chị cũng là NguoiKGU.

Người KGU nghĩa tình với đồng đội làm sao..

Không chỉ viết về mình, về những đồng đội đã đi xa, NguoiKGU còn viết về gia đình, về người thân của mình. Có hẳn một chương Gia đình NguoiKGU tập hợp những bài viết này. Viết về những phụ huynh của chúng ta, những người dã sinh ra và nuôi dạy chúng ta. Họ đều đã qua tuổi xưa nay hiếm, nhưng vẫn sống lành mạnh, vẫn làm gương cho con cháu, vẫn dành những tình cảm bao la cho con cháu. Cuộc đời của họ gắn liền với lịch sử của đất nước. Họ đã chiến đấu, đã xây dựng và bảo vệ đất nước. Họ có cả những người bạn đến từ châu Âu cùng đứng vào hàng ngũ kháng chiến chống Pháp, và người bạn tuy đã xa VN mấy chục năm, nhưng lúc nào cũng nghĩ đến VN, cũng hành động vì VN.

Họ còn là những người chồng tuyệt vời. Một nhạc trưởng tài ba sáng tác và  chăm lo dàn dựng cho dàn đồng ca của KGU, hay một đại tá quân đội nhưng luôn coi mình là một thành viên KGU, luôn tham gia đóng góp cho phong trào giao lưu, gặp mặt hay viết bài trên web.

NguoiKGU có những chỗ dựa gia đình vững chắc như thế đấy. Nên cũng dễ hiểu họ sống tốt với nhau, và có nhiều thành công, nhiều thành tích.

Gia đình NguoiKGU đã làm cho cuốn sách thêm phần nhân văn, thêm giá trị, tôn thêm những đức tính tốt đẹp của NguoiKGU.

Thời gian qua đi. Công việc nhiều lên. Cuộc sống có lúc khó khăn, có lúc thăng trầm. Nhưng NguoiKGU lúc nào cũng nghĩ đến nhau, cũng thích giao lưu, gặp mặt. Họ gặp nhau vào ngày lễ tết, những khi có hội thảo khoa học, hay những khi có bạn bè từ nơi xa đến địa phương mình.. Họ gặp nhau những dịp kỷ niệm ngày chẵn ra trường. Nhiều cuộc gặp gỡ đã thành truyền thống vào dịp tết, hay vào ngày 7/11, hay vào mùa Xuân. Gặp gỡ theo khoa, theo khóa, theo nhóm. Có cả những cuộc gặp của các học trò một cô giáo. Những cuộc gặp gỡ thật phong phú, đa dạng, muôn màu. Những gặp gỡ giao lưu đó được mô tả khá chi tiết trong phần NguoiKGU Giao lưu.

Những buổi giao lưu nhiều khi còn có ý nghĩa thăm nhau. Đó là những chuyến thăm đâu có chính thức, mà thăm người bạn cũ, thăm người bạn mới, thăm vườn hoa của một anh bạn, hay đến nhà bạn lấy tin hay cùng thưởng thức quà của thầy giáo gửi về từ Moldova.

Nhiều khi NguoiKGU chọn nơi gặp gỡ không trong nhà hàng hay nhà thành viên. Họ thích đi chơi xa, thích đắm mình vào thiên nhiên. Vào những ngày nghỉ chúng ta thấy họ đi thăm đảo khỉ, hay hồ thủy điện Hòa Bình, hay khu du lịch Thang Điền. Ở đâu cũng vui nhộn, cũng hát những bài hát Nga, cũng bập bùng lửa trại. Cũng từ những nơi này mà đã có nhiều bài bút ký cho cuốn sách.

Giao lưu còn là trực tuyến (online), qua mạng, qua những bài viết, qua những comment. NguoiKGU động viên nhau lên mạng, người KGU gắn kết nhau qua mạng, người KGU yêu quý trang web của mình.

Cuộc sống không chỉ là những con người cụ thể, không chỉ là những hoạt động tinh thần như giao lưu, gặp gỡ. Cuộc sống còn là những suy nghĩ, tư duy. NguoiKGU cũng có nhiều bài về những suy nghĩ tư duy. Tư duy về bản thân mình, về bạn bè đồng đội mình, về hạnh  phúc gia đình, về nghề nghiệp và mưu sinh, về văn học nghệ thuật, về khoa học, về thiên nhiên chuyển mùa, về quá khứ vất vả của rất nhiều người trong chúng ta. Thậm chí NguoiKGU vui cùng người hâm mộ khi đội tuyển VN thắng, lo lắng cho những trần cầu khó khăn tiếp theo của đội tuyển.

Những bài viết muôn mặt đời thường đó chính là phần NguoiKGU Luận. Một phần là luận về xứ Mônđavi của chúng ta, về những chuyển đi "Trở về" xứ đó. Một phần là luận về Liên bang Xô Viết, phần luận này được tách ra thành một phần độc lập. Chúng ta còn gắn bó với nước Nga, với tiếng Nga, với Liên bang Xô Viết, với Mônđavia lắm, một sợi dây tình cảm xuyên suốt bao thế hệ NguoiKGU. Nó gợi đến một quá khứ hào hùng, đẹp đẽ (và đôi khi cũng đầy chất sinh viên như việc trốn vé xe buýt). Nhưng nó cũng hướng tới một tương lai. Nó là một chất keo gắn kết tất cả chúng ta. Nó làm chúng ta nhớ da diết hơn xứ xở đầy nắng ấm và rượu nho. Qua những chuyến đi trở về, nó làm chúng ta gần nước Nga, gần Mônđavia hơn.

Không chỉ luận, NguoiKGU còn viết văn và làm thơ. Cuốn sách cũng tuyển được nhiều truyện ngắn và nhiều bài thơ. Nếu như chỉ có 6 nhà văn thì chúng ta có đến 28 nhà thơ có bài được tuyển. Nếu như các bài viết ở các phần trên phong phú bao nhiêu về đề tài, thì phần văn thơ cũng có phạm vi chủ đề bao la rộng lớn bấy nhiêu. Văn thơ về các số phận con người, về thiên nhiên, về tuổi trẻ KGU, về những suy nghĩ, trăn trở của ngày hôm nay. Rất tiếc vì giới hạn của cuốn sách mà chúng tôi không thể tuyển hết các truyện ngắn và thơ của các tác giả NguoiKGU.

Và chưa hết ngạc nhiên, NguoiKGU còn có 3 nhạc sỹ. Chúng tôi chỉ tuyển những bài hát liên quan trực tiếp đến NguoiKGU. Đó là những bài hát về năm tháng sinh viên, về năm cuối cùng trên ghế nhà trường đại học, về đất nước và con người Mônđavia, về tình yêu, tình bạn trên xứ xở thân yêu ấy.

Người KGU tài giỏi làm sao.

Cuốn sách đã được rất nhiều anh chị em NguoiKGU tham gia đóng góp viết bài. Từ những anh chị khóa 1, đã ở tuổi xưa nay hiếm, đến những em 9x, từ các bạn đến từ tất cả các khoa, nhiều khóa của sinh viên và NCS trường KGU. Bên cạnh sự tham gia đông đảo có chất lượng của các anh chị khoa Sinh và khoa Hóa, chính những bạn Toán Lý (tưởng như khô khan với các con số, các phương trình) và các bạn từ khoa Luật (vốn chặt chẽ trong từ ngữ, câu chữ kiểu luật học) đã có những nét đặc biệt với số lượng bài phong phú và giọng văn, vần thơ đặc sắc. Người viết là những công dân VN, đến những thầy cô ở Kisinhôp, đến những anh chị em đang sống ở nước ngoài: ở Bỉ, Mỹ, Ba Lan, Pháp, Mônđavia, Úc. Một cộng đồng NguoiKGU rộng lớn, có cả các anh rể, phụ huynh, thầy cô giáo của NguoiKGU, đã đóng góp biết bao nhiêu bài cho cuốn sách. Thật đáng tự hào về những tác giả đó, thật đáng trân trọng những bài viết của họ.

NguoiKGU chăm chỉ viết là thế. Studentkgu.vn đang là một trang web được đánh giá cao trong cộng đồng các trangweb tiếng Việt, nhờ số lượng và chất lượng các bài viết.

Ban biên tập xin có lời chân thành cám ơn tất cả các anh chị em đã cho phép tuyển bài vào cuốn sách.

Chúng tôi xin phép giới thiệu và ra mắt cuốn sách NguoiKG với các phần như sau:

1.      Trường Đại học tổng hợp Quốc gia Kisinhôp

2.      Nhớ về thầy cô

3.      Chuyến thăm VN của một cô giáo

4.      NguoiKGU Chúng ta

5.      Tuổi trẻ NguoiKGU

6.      Sống mãi với thời gian

7.      Gia đình NguoiKGU

8.      NguoiKGU Giao lưu

9.      NguoiKGU Luận

10. Liên bang Xô Viết

11. NguoiKGU Viết truyện

12. NguoiKGU Làm thơ

13. Bài ca NguoiKGU

14. Ảnh NguoiKGU

15. Danh sách NguoiKGU

Trong quá trình biên tập không tránh khỏi sai sót. Ban biên tập xin nhận được sự thông cảm của các tác giả và bạn đọc đối với những sai sót đó.

Ban biên tập