GIAO LƯU HỘI NHẬP VÀ  LẬP NGHIỆP - NHỮNG TRĂN TRỞ 

Nhận lời mời của doanh nhân Lương Hoài Nam, tôi và Hoa, người bạn thân đã có mặt vào lúc 15h00, thứ bảy ngày 10/10/2015 tại lầu 1, Hội trường Đại học Bách Khoa Tp.HCM – Cơ sở Lý Thường Kiệt, Q.11, Tp.HCM,  Nơi đây, Thái Hà Books và trường Đại học Bách Khoa TP.HCM đang  tổ chức chương trình “Giao lưu Hội nhập và Lập nghiệp – Những trăn trở”.

Đúng 15 giờ chúng tôi có mặt nhưng hội trường đã đông kín sinh viên, các em đang náo nức được giao lưu cùng những khách mời

Là bà: Vũ Kim Hạnh

Ông: Lý Trường Chiến

TS. Lương Hoài Nam.

Phó giáo sư tiến sỹ Mai Thanh Phong – Phó hiệu trưởng trường Đại học Bách khoa Tp HCM  mở đầu bằng những lời giới thiệu và cảm ơn về sự có mặt của các vị khách mời và toàn thể sinh viên.

Tôi thật ấn tượng với người thầy giáo này vì anh còn quá trẻ mà đã đảm đương trọng trách của phó hiệu trưởng một  trường danh tiếng như trường đại học Bách khoa Thành phố Hồ Chí Minh.

Tiếp theo là lời phát biểu của anh Nguyễn Mạnh Hùng- Chủ tịch Hội đồng quản trị kiêm Tổng giám đốc công ty sách Thái Hà.

Anh Hùng kể rằng hồi nhỏ ước mơ lớn nhất của anh là đậu vào trường đại học tầm cỡ như Đại học Bách Khoa Hà Nội hoặc Thành Phố Hồ Chí Minh. "Hình ảnh các em sinh viên đang ngồi đây là mơ ước của tôi bao nhiêu năm trước. Thế rồi không may, tôi nhận được học bổng đi du học tại Nga thế là ước mơ trở thành sinh viên đại học Bách khoa bị gác lại. Cảm ơn các em đây đã thực hiện ước mơ của tôi." Lời tâm sự của anh đã làm toàn thể sinh viên có mặt vỗ tay nhiệt liệt.

Anh tiếp tục:

 “Đất nước Việt Nam đang trong quá trình đổi mới, chủ động hội nhập kinh tế với khu vực và thế giới. Trong điều kiện toàn cầu hóa diễn ra mạnh mẽ, trong bối cảnh mới, chúng ta có những thời cơ mới nhưng cũng phải đối mặt với những thách thức vô cùng to lớn. Và một trong những nhân tố quan trọng nhất giữ vai trò trung tâm và chi phối sự phát triển của đất nước đó chính là yếu tố con người, đặc biệt về giới tri thức trẻ – thế hệ tiếp nhận sự truyền thừa, phát huy những thành tựu của thế hệ trước – để tạo nên những thế hệ mới tài năng và đủ bản lĩnh thì giáo dục và đào tạo chính là nền tảng cốt lõi.

Nhiều quốc gia trên thế giới đã đạt được những thành tựu to lớn trong quá trình phát triển nhờ sớm coi trọng vai trò của giáo dục và đào tạo như Nhật Bản với quan điểm coi “Giáo dục đào tạo là quốc sách hàng đầu, cần kết hợp hài hoà giữa bản sắc văn hóa lâu đời phương Đông với những tri thức phương Tây hiện đại”; hay Singapore với phương châm “Thắng trong cuộc đua về giáo dục sẽ thắng trong cuộc đua về phát triển kinh tế”.

Góp phần gia tăng động lực, tinh thần học tập và chuẩn bị hành trang cho sự hội nhập ở thế hệ trẻ, Thái Hà Books và trường Đại học Bách Khoa TP.HCM tổ chức Chương trình giao lưu với chủ đề “Hội nhập và lập nghiệp – những trăn trở” .

Khách  mời bước lên sân khấu;

 Ông Lý Trường Chiến, Chủ tịch HĐQT Trí Tri Group, Chuyên gia tư vấn cao cấp về Quản trị Doanh nghiệp, Kinh doanh, Đào tạo và Phát triển Con người đã  thuyết trình, chia sẻ về kỹ năng Khởi nghiệp.

Ông Chiến đến với buổi giao lưu bằng sự mở đầu khá cởi mở khi đưa ra các câu hỏi như: Bao nhiêu người ở đây mong muốn khởi nghiệp như là khởi phát một sự nghiệp, một doanh nghiệp? Ông chia sẻ kinh nghiệm để khởi nghiệp. Nhiều sinh viên giơ tay đưa ra câu hỏi đề nghị ông kể lại quá trình khởi nghiệp và đặc biệt là bài học cụ thể về sự thất bại của ông. Ông đã nhiệt tình giảng giải và chia sẻ kinh nghiệm cho sinh viên. “Nếu các bạn dấn thân vào kinh doanh thì đây là con đường cực kỳ thử thách, cực kỳ chông gai. Nhưng với sức trẻ, khát vọng, trí óc của mình các bạn muốn lập nghiệp, muốn trả lương cho người khác thì sẽ có thể thành công. Kỹ năng đầu tiên SV cần phải làm đó là hiểu thị trường, xác định được đúng vị trí mình có thể tham gia vào. Những cái gì mình không can thiệp được thuộc về yếu tố khách quan, ngược lại cái gì mình can thiệp, tác động được nó thuộc về yếu tố chủ quan. Nếu thuận là mạnh còn không thuận thì là yếu”. Theo thống kê chưa chính thức có 40% chủ doanh nghiệp trên địa bàn Thành Phố Hồ Chí Minh xuất thân từ các sinh viên tốt nghiệp đại học Bách Khoa, như thế không nhất thiết phải là các sinh viên tốt nghiệp đại học ngoại thương, kính tế, ngân hàng mà chính các em đây sẽ là những ông chủ doanh nghiệp thành công trong tương lai. Thật là phấn khích, các em vỗ tay nhiệt liệt.

Bà Vũ Kim Hạnh chia sẻ với các em về kinh nghiệm khởi nghiệp.

(Vũ Kim Hạnh từng là một trong những Tổng biên tập nổi tiếng của báo tuổi trẻ (thuộc Thành đoàn TP. Hồ Chí Minh);

Sau này, bà Vũ Kim Hạnh được bầu làm Chủ nhiệm CLB Hàng Việt Nam chất lượng cao, được bổ nhiệm chính thức làm Giám đốc Trung tâm Xúc tiến Thương mại TP Hồ Chí Minh (ITPC). Ở cương vị này, bà đẩy mạnh xúc tiến thị trường Campuchia, xây dựng mô hình "Nhà Việt Nam" tại Singapore và tạo ra nhiều dấu ấn mạnh mẽ như chuỗi hội chợ hàng Việt tại Côn Minh - Trung Quốc, tuần lễ thương hiệu châu Á tại VN ABE... Chỉ ít ngày sau khi về hưu chính thức, bà Vũ Kim Hạnh đã quyết định thành lập một trung tâm xúc tiến thương mại tư nhân đầu tiên của Việt Nam với tên gọi Trung tâm Nghiên cứu Kinh doanh và Hỗ trợ Doanh nghiệp, viết tắt là BSA.

Các em sinh viên đã đưa ra nhiều câu hỏi về cách bà tiếp cận với các thị trường Châu Âu, làm thế nào để thiết lập được quan hệ với Thứ trưởng bộ ngoại thương Izrael. Bà đã nhiệt tình giảng giải co tất cả những kinh nghiệm quý báu của mình.Bản thân tôi là một  người đã khởi nghiệp từ lâu, đã thất bại ê chề và nay sắp về hưu, nghe bà chia sẻ mới hiểu ra nhiều vấn đề.

Cậu hỏi chủ yếu tập trung với  danh nhân Lương Hoài Nam, người vừa cho  ra đời cuốn sách đình đám “Kẻ trăn trở”.

Anh Nam khuyến khích các em đưa ra câu hỏi. Anh kể anh tâm huyết với một  người thầy đã cho rằng sinh viên thành công là người biết đưa ra câu hỏi đúng chứ không phải người biết đưa ra câu trả lời đúng. Vì sao ư? Vì ngày xưa chúng tôi không có thông tin, chỉ học  được những gì từ bài giảng của thầy, còn bây giờ nhờ mạng internet, thông tin là vô tận, các em hãy tự tìm tòi nghiên cứu và đưa thắc mắc của các em tới nhờ chúng tôi giải đáp. Khác với những chuyên gia trước, anh Nam khuyến khích các em khởi nghiệp bằng cách đi làm thuê Bản thân tôi dù đang nắm giữ nhiều chức vụ thì cũng là  1 người đi làm thuê, cứ gọi là làm thuê cao cấp đi chăng nữa".vv Nhiều sinh viên nói đến việc VN gia nhập TPP và cơ hội việc làm. Sinh viên đồng loạt giơ tay, nhờ anh Nam chỉ cho cách “đi xin việc”.  6 ‘binh khí” không thể thiếu trong hành trang để các em xin việc cũng như khởi nghiệp hay làm việc đó là , đạo đức, kiến thức, kỹ năng, quan hệ,  sức khỏe và tiếng Anh. Anh nói “tôi nói đến đạo đức như yếu tố đầu tiên không hề có ý lên gân hay rao giảng giáo lý mà một thực tế là nếu không có một nền tảng đạo đức bền vững, sớm hay muộn các bạn trẻ cũng sẽ nhiễm những thói hư tật xấu tràn lan trong môi trường sống và làm việc và nếu cán bạn nhiễm những thói xấu đó thì dĩ nhiên các bạn bị đào thải. Kiến thức thì đương nhiên rồi, chúng ta phải có kiến thức mới làm việc được.  Tuy nhiên trong thế giới hiện nay, mọi thứ thay đổi rất nhanh và việc tự học là điều rất quan trọng. Những gì các bạn học trong nhà trường chỉ chiếm 10% thôi, 90 phần trăm còn lại các bạn phải tự học, bản thân tôi học ngành kinh tế hàng không nhưng tôi đã và đang giữ rất nhiều trọng trách trong nhiều lĩnh vực khác nhau: hàng không, thương mại điện tử, du lịch, báo chí, bất động sản. . Điều không thể thiếu là phải có sức khỏe để làm việc và điều vô cùng quan trọng  là tiếng Anh. Chẳng ai có thể tuyển dụng 1 người mà không thể nào giao dịch.

Sinh viên lắng nghe say sưa, còn trai tôi Vũ Hoàng, chuẩn bị tốt nghiệp Đại học Bách Khoa cùng hàng trăm sinh viên đã thu hoạch được những bài học bổ ích mà không sách vỡ nào nói đến.

Hy vọng rằng, sau sự chia sẻ của 04 vị khách mời thì những thắc mắc, trăn trở của các bạn sinh viên đã được giải đáp. Cũng qua buổi giao lưu, sinh viên của trường cũng đã được bổ sung kiến thức thực tế và nhiều kỹ năng sống bổ ích, đồng thời sẽ hiểu rõ hơn về năng lực của bản thân để định hướng nghề nghiệp một cách đúng đắn nhất..

 Tôi cảm ơn ban tổ chức và xin phép về trước.

Trên tay tôi là cuốn sách “Kẻ trăn trở” gần 500 trang viết, tập hợp tất cả những bài viết, những câu trả lời của Lương Hoài Nam về mọi vấn đề của xã hội trong mấy năm qua.

Đề tài nổi bật nhất là những trăn trở về giáo dục. Như lúc nãy anh Nam đã nói, vì làm nghề hàng không, có điều kiện đến nhiều nước trên thế giới nên anh luôn quan sát, nghiên cứu tìm tòi và nhận thấy chất lượng giáo dục của nước nhà đang cần thiết phải thay đổi nhiều thứ để có thể tạo ra sản phẩm là con người có chất lượng hơn. Rất nhiều ý kiến trăn trở với nền giáo dục hiện nay nhưng đọc bài viết của Lương Hoài Nam ta không chỉ thấy ở đó sự “trăn trở” mà anh còn phân tích thấu đáo mọi nguyên nhân, đưa ra giải pháp cụ thể. Bản thân anh là chuyên gia ngành hàng không, các con anh đều du học ở nước ngoài nhưng anh vẫn đau đáu với nền giáo dục nước nhà. Bằng sự hiểu biết sâu sắc, anh phân tích các nền giáo dục của Mỹ, Anh, Singapore  rồi so sánh với nền giáo dục Việt Nam và kết luận rất văn hoa  nhưng đầy tính thuyết phục: “Xuân Diệu có viết mấy câu thơ: Anh bóp vụn ngày, anh xé nát đêm. Anh vá vúi những người trên trái đất”, mục đích là để tạo ra một người con gái hoàn hảo như “Em”, nhưng cái trò vá víu nó phải có nghề, mình không có nghề thì nó không ra “Em’ mà ra một thứ quái thai nào đấy”. Như thế để nói rằng chúng ta phải tạo ra một nền giáo dục với đặc trưng rất Việt Nam chứ không thể cử các chuyên gia đi học rất nhiều nước trên thế giới rồi mang về nhào lại thành một mớ hỗn tạo được.  

Là một doanh nhân, giữ rất nhiều trọng trách khác nhau, công việc của anh rất bộn bề nhưng tôi có cảm tưởng ý nghĩ nào của anh cũng sục sôi về  vận mệnh đất nước . Tôi thích kết luận của anh “ Bị ngoại xâm và chiến thắng ngoại xâm – Đó là định mệnh của Việt Nam… Với tất cả sự kính trọng đối với cha ông, tôi cho rằng, để thay đổi định mệnh của đất nước, dân tộc thì nhiều khi phải dám làm và nghĩ khác cha ông. Và điều đó chỉ có thể làm được thông qua giáo dục. Nói đúng hơn thông qua cải cách và chấn hưng giáo dục, trên tinh thần khai sáng”. ( Giáo dục và vận mệnh quốc gia).

 Chúng ta tự hào về lịch sử 4000 năm của cha ông chiến thắng ngoại xâm lừng lẫy năm châu chấn động địa cầu nhưng chúng ta nên thay đổi vận mệnh của đất nước bằng cách làm khác cha ông. Nghĩa là chúng ta phải xậy dựng 1 đất nước hùng mạnh để không ai dám xâm phạm chúng ta nữa thì khi đó ta đâu cần chiến đấu để thắng chúng.

...Tiến sỹ Trần Đình Thiên nhận định về cuốn "Kẻ trăn trở': Trăn trở với những ý tưởng đổi mới về cải cách giáo dục. Hì hục khuân vác tri thức và kinh nghiệm quốc tế về giới thiệu cho Việt Nam. Nổ lực tìm kiếm những giải pháp và đề xuất chương trình hành động...Cuốn sách rất đáng đọc".

Bản thân tôi, tôi nhận thấy trong từng trang viết của tác giả là tiếp tục dòng chảy  tâm huyết của các bậc tiền bối như Nguyễn Trường Tộ, Phan Chu Trinh, Hồ Chí Minh về quyết sách nâng cao dân trí để dân tộc Việt Nam tiến kịp các cường quốc năm châu.

Đầu cuốn sách “Kẻ trăn trở” ghi lời giới thiệu “Tiến sỹ Lương Hoài nam sinh năm 1963, tốt nghiệp đại học và bảo vệ luận án tiến sỹ kinh tế tại Đại học hàng không Riga,  Latvia Liên xô (cũ) năm 1990.Các công việc đã qua; trưởng ban kế hoạch thị trường của Vietnam Airlines, Tổng biên tập tạp chí Heritage, Tổng giám đốc Jetstar Pacific Airlines, Phó  chủ tịch Hiệp hội du lịch Việt nam. Công việc hiện tại: Phó chủ tịch công ty dịch vụ hàng không và Hoàng Gia (Goltadi.com), Phó chủ tịch Công ty cổ phần hàng hóa Sài Gòn, phó tổng giám đốc tập đoàn du lịch Thiên Minh, Tổng giám đốc hàng không Hải Âu”.

Nhưng tôi kính trọng anh không vì tất cả những chức danh ghi trên đó và càng không phải vì anh là bạn thân của tôi -  Anh học cùng trường Năng khiếu Phan Bội Châu trước tôi 4 khóa.

Mà bởi vì anh là một công dân không có nhiệm kỳ. Khi người ta hỏi anh tại sao anh cứ quan tâm  và có ý kiến về rất nhiều vấn đề trong xã hội  (giáo dục, giao thông, hàng không, bất động sản, môi trường vv) trong khi anh không phải là bộ trưởng hay quan chức phụ trách về những vấn đề đó. Anh đã trả lời, bộ trưởng hay quan chức chỉ có một  nhiệm kỳ còn tôi, tôi là một  công dân không có nhiệm kỳ, tôi sẽ đề xuất các ý kiến đến hết bộ trưởng này tới bộ trưởng khác cho tới lúc các ý kiến của tôi được tiếp thu và mọi việc trong xã hội được phát triển tốt hơn lên.

 Tôi ngưỡng mộ anh vì điều đó, nếu 90 triệu người dân Việt Nam đều là những “Công dân không có nhiệm kỳ”  đầy tâm huyết như anh có lẽ đất nước ta đã tiến những bước dài và đủ kiêu hãnh với bất cứ quốc gia nào trên thế giới.

Khi đọc “Những lá thư thời chiến” ( Đặng Vương Hưng), tôi mua luôn mấy chục cuốn  để tặng bạn bè. Nhưng cuốn sách “Kẻ trăn trở” tôi chỉ mua 5 cuốn  bởi tôi muốn tất cả cùng mua, mỗi người mua một cuốn thôi sẽ chung tay cùng tác giả thực hiện chương trình cho một quỹ khuyến học. ( Được biết tất cả tiền nhuận bút của cuốn sách 'Kẻ  trăn trở" Lương Hoài Nam dùng để ủng hộ qũy khuyến học.

Và tôi muốn tất cả cùng đọc “Kẻ trăn trở” để như ý kiến của giáo sư Ngô Bảo Châu “Tôi tin rằng những trăn trở của anh sẽ gặp gỡ, cộng hưởng với nhiều trăn trở của những người khác, để thai nghén những vận động tích cực của xã hội”.

Tp. HCM 10/10/2015

Nguyễn Thị Cúc