Hàng đứng: Vịnh, Kiểm, Phượng – vợ Nguyên, Hằng - vợ của Vịnh, Trí,  Năm, Tâm, Mậu; Hàng ngồi: Nguyên, Thương – con gái Kiểm, Hoa, Cấp, Bình – vợ Mậu

Cận ngày Du Xuân 2016, nhóm KGU Tp. Hồ Chí Minh đi Quy Nhơn bằng xe lửa còn lại 9 cán bộ “lão thành” khóa 67 và 72.  Vừa hoan hỷ cầm tấm vé trên tay thì… cầu Ghềnh bị gãy, đường xe lửa đứt đoạn. Tôi lo lắng định trả vé, gọi điện đặt chỗ giường nằm xe Phương Trang. Điện thoại từ các bô lão: “Anh chị già rồi, đi tàu thôi”, “Vợ mình say xe, không đi được ô tô”, “Tớ bị đau tim, đi ô tô nguy hiểm lắm”, “Kệ đi Hoa, có xe trung chuyển mà”. Sót lại người sau cùng là tôi: “OK! mình tính không bằng trời tính, tới đâu hay tới đó!” Hủy chỗ bên Phương Trang, tôi nhận được câu trả lời: “Các cô lạ thật, cầu gãy, người ta đi ô tô chứ ai lại trả vé ô tô để đi tàu lửa…”

Lâu lắm không đi tàu, tôi chưa hình dung đường tới nhà ga. Vừa bước xuống khỏi xe buýt, thấy tôi với hành lý trên tay, người bên đường lần lượt người này tới người kia chỉ cho tôi cách vượt qua gần 300 m con hẻm ngoằn nghoèo, nhỏ vừa đủ đi… Và nhà ga hiện ra trước mặt. Sống ở Sài Gòn, tôi rất thích cái tính khí hào sảng, chân tình của người Nam bộ. Lần này tôi được hưởng trọn. Hơn chục con người không quen biết, cứ như cầm tay dắt tôi, hay đi cùng với tôi. Tôi còn nhận được lời chia sẻ từ những người chắc chỉ gặp duy nhất một lần trong đời: “Về quê có khác, trông mặt mày rạng rỡ ghê!” Họ có biết đâu đi Du Xuân với KGU còn vui hơn cả về quê. Ờ, mà lần này với tôi là hai trong một. Niềm vui không phải nhân đôi mà là bình phương!

Trên tàu trung chuyển, chỗ ngồi tự do, rộng rãi. Có hai nhân viên đường sắt đi qua các toa, tôi tưởng họ soát vé. Sau mới biết, họ đếm số hành khách để chuẩn bị xe buýt. Việc chuyển qua xe buýt cũng rất gọn gàng, có các thanh niên với xe đẩy trợ giúp hành lý và đỡ, dắt người già, trẻ em. Khoảng 30 phút sau, xe buýt đưa chúng tôi tới ga Biên Hòa và lên tàu.

Mới vài hôm trước, chị Tâm (Hóa 67) gọi điện cho tôi: “Hoa ơi, tối 7/4 mình ngủ ở đâu? Chị thấy vợ chồng Lương - Thanh thuê khách sạn Quy Nhơn, còn mình?” Trả lời: “Chị ơi, mình ngủ trên tàu. Chị ở toa 6, giường số 5, phòng 4 giường, có chăn, ra, máy lạnh, đèn phòng, đèn giường… Chúc chị ngủ ngon. 9 giờ sáng tới Quy Nhơn, đi taxi về khách sạn!”

Các trang bị trên tàu cũng tiện nghi, sàn tolet được lát đá, giữa các toa có tấm trải che bớt cái gập ghềnh, lắc lư, những tiếng nghiến ngấu ken két của khớp nối toa.

Trong toa xe lửa

Chúng tôi ngồi bên nhau hát Giọt nắng bên thềm, Chuyện tình của biển, Hoa tím ngoài sân, Giọt sương trên mí mắt, Một mình… cùng tưởng nhớ bạn học sinh Miền Nam cùng trang lứa, nhạc sỹ tài ba Thanh Tùng, người vừa đi về chốn hư vô.

 Nếu bạn có dịp dã ngoại với những người quê Quảng Ngãi, xin bạn đừng lo lắng sắp xếp điều gì, có người lo giúp bạn rồi. Trên tàu lúc đó lại có những ba KGU Quảng Ngãi  (Cấp, Năm, Nguyên). Người miền Trung có câu: “Quảng Nam hay cãi, Quảng Ngãi hay lo, Bình Định nằm co….” Tôi - người Bình Định - hẹn mọi người ra ga trước một giờ ghi trong vé, cũng tự suy luận là tàu cần một giờ trung chuyển, còn từ Biên Hòa trở ra, tàu sẽ đi đúng lịch trình cũ. Trước ngày tàu, một KGU Quảng Ngãi gọi tôi nhắc mọi người ra ga trước một tiếng rưỡi để khỏi bị trục trặc. Rồi, tôi chiều ý bạn! Kết quả là 9 người đều ra sớm để ngồi… chờ. Tôi ăn cơm chiều hơi sớm, tính lên tàu “nằm co”, khỏi lích kích. Nhưng không, với sự lo lắng của ba bạn “Quảng Ngãi”, chúng tôi bày trên bàn đậu phụng, trứng luộc, xôi, chả, bánh nậm, bánh bèo … Rồi tàu lại phát chai nước và bánh ngọt. Tóm lại, tan cuộc tôi nằm trên giường, tàu lắc theo chiều nào thì cái bụng của tôi nghiêng theo chiều đó, mà trên bàn vẫn còn một nửa số thực phẩm.

Chúng tôi kéo rèm cửa sổ và tắt đèn, nhưng tiếng xình xịch của con tàu không đưa tôi vào giấc ngủ mà dẫn tôi tới một miền ký ức xa xăm. Đó là tháng 8 năm 1966, lần đầu tiên tôi đi trên tàu lửa có giường nệm, gối, ra trắng muốt: Tàu liên vận. Sau ba lần sơ tán: từ thành phố chuyển về một trường học ở nông thôn, chuyển tất cả học sinh Miền Nam về Đông Triều, rải học sinh về từng thôn, ở tạm vài người trong một nhà dân. Lớp học thì tự lên rừng kiếm tre, nứa, lá… các hầm trú ẩn chúng tôi đào vòng quanh lớp học. Buổi tối tù mù một ngọn đèn dầu, men theo đường làng tới lớp học. Hai buổi cơm, tám tháng cơm nhất nhất chỉ có cá khô. Bước chân lên tàu liên vận Trung Quốc ở ga Bằng Tường với tôi là cả một thiên đường. Chúng tôi cứ trố mắt nhìn các nhân viên Trung Quốc xếp hàng hô khẩu hiệu đón đoàn. Với 5 năm tiếng Trung ở trường phổ thông, chúng tôi bập bẹ giao lưu, đồng cảm. Họ phát cho chúng tôi những cuốn Mao tuyển nho nhỏ, màu đỏ để rồi sau đó sang địa phận Liên xô chúng tôi cố gom hết trả họ, tránh rắc rối với các nhân viên an ninh. Tôi thấy người “Liên xô” rất là Tây. Họ không xếp hàng, không hô khẩu hiệu đón tiếp, cứ ai việc người đó, cũng chẳng ai trò chuyện với chúng tôi. Có lẽ vì nửa chữ tiếng Nga chúng tôi cũng không biết. Dẫu sao trên chuyến tàu liên vận, được thưởng thức các món ăn Á, Âu thay cho món cá khô trường kỳ với một con bé 17, 18 tuổi có nằm mơ tôi cũng không dám mơ.

Đến ga Nha Trang, tàu đón mẹ con chị Kiểm (Hóa 72). Đến ga Ninh Hòa lại thêm Khiêm (Sinh 73) và vợ chồng Vịnh (Hóa 74). Vậy là đại gia đình KGU có mặt trên con tàu thời cầu gãy. Trời đã về sáng, chúng tôi hàn huyên và “hoạch định” Du Xuân 2016.

Đoàn tàu SE26 đã đến DU Xuân

Tôi trân quý con tàu thời cầu gãy, nó đưa tôi đi Du Xuân và chở theo cả ký ức tuổi thơ tôi. Nó gánh trên mình cả những rủi ro, vất vả của đất nước tôi. Nó vẫn chạy dài suốt dọc đất nước như sự đồng cảm, sẻ chia, cần mẫn của Người dân tôi.

Mai kia, khi cơ sở hạ tầng và dân trí tốt hơn, chắc chắn con cháu chúng tôi sẽ không có những trải nghiệm như chúng tôi hôm nay. Cám ơn Du Xuân KGU 2016, cám ơn Người KGU.

                                                                                                  Sài Gòn, tháng 4/2016