4)LyTM: Còm sỹ thơ lang thang

      Họ và tên: Tạ Thị Minh Lý

      Bút danh: chưa có

      Đơn vị: khoa Luật, khóa 1981

Cho đến hôm Du Xuân 2011 ở Đầm Long, thơ đàn KGU vẫn chưa biết đến LyTM là ai. Phần THƠ của sách NguoiKGU (tập 2) cũng không có tên LyTM trong danh sách 28 nhà thơ NguoiKGU. Chỉ đến khi anh TuanDK mở hộp thơ đầu tiên của mình, người ta mới thấy có một nữ sỹ có tên trên web là LiTM, xuất hiện vào ngày 15/04/2011 với 2 còm, một vào hộp thơ số 1 của TuanDK, và còm kia vào bài ra mắt "Gửi người xưa lỡ yêu tôi" của anh, mà tôi xin trích dẫn ở đây:

Đầm Long họp mặt hôm nao,

trong muôn người ấy, người nào "lỡ yêu''

Dại khờ của tuổi phiêu diêu,

Ai người dám nói " lỡ yêu" một thời,

Ngập ngừng nhớ tuổi đôi mươi

hình như người ấy, một thời "ghét ghê"!

Và LyTM nhận còm này là chị tập làm thơ. Tôi không tin là chị mới tập làm thơ. Có thể chị mới tham gia thơ đàn KGU thì đúng hơn. Chị khiêm tốn thế thôi (phụ nữ vẫn hay khiêm tốn mà). Vì những người khác hầu như còm bằng văn xuôi, chỉ có chị là còm bằng thơ, mà lục bát hẳn hoi, đúng với thể loại mà anh TuanDK đã sử dụng trong bài ra mắt cũng như trong hộp thơ của mình. LyTM thực sự đối thơ với TuanDK. Không chỉ đối về thể loại lục bát, mà còn đối ngay vào nội dung của "Gửi người xưa lỡ yêu tôi" (bài thơ này tôi đã đề cập trong "Những cây viết mới nổi (3)). Vẫn về tình yêu sinh viên, nhưng cái tình yêu ấy được tịnh tiến đi mấy chục năm sau đến tận Du Xuân Đầm Long 2011. Nếu chúng ta để ý đến một thực tế có nhiều người yêu xưa (dù đơn phương hay song phương) có mặt ở Đầm Long, thì càng thấy cách đối của LyTM mới hay làm sao. Nó tiếp cái "lỡ yêu" của TuanDK. Người ta tìm kiếm nhau trong không khí Du Xuân, người ta nhìn thấy nhau, để rồi bồi hồi nhớ về cái tình yêu xưa ấy, để tìm thấy hình bóng người xưa ấy, vẫn đọng lại những gì ghét ghét, yêu yêu của tuổi trẻ. Chẳng phải khi yêu người ta vẫn lẫn lộn vừa yêu, vừa ghét đấy thôi, tôi tin tất cả chúng ta đều đã trải nghiệm thứ tình cảm lẫn lộn hay ho ấy.

Vì đối thơ được với TuanDK nên tôi mới không tin LyTM đang tập làm thơ. Có chăng đó là một cách ra mắt của chị, một cách ra mắt báo hiệu một nhà thơ tầm cỡ sẽ bay lướt trên thơ đàn KGU bằng những vần thơ lục bát mượt mà. Thực tế là sau đó thơ của LyTM xuất hiện liên tục, có lúc cảm giác như ngày nào chị cũng có thơ. Mà hầu hết ở dạng còm, thơ còm. Bài duy nhất chị viết hoàn chỉnh là bài "Nơi miền quê xa ấy" có trong chuyên mục Thơ của studentkgu.vn. Nhưng những thơ còm của LyTM có nhiều còm thực chất là những bài thơ hoàn chỉnh. Chị hay ẩn mình vào những bài thơ, bài viết của người khác để làm thơ. Nó chẳng giống gì với vị trí ngoài đời của chị, một Cục trưởng của Bộ Tư pháp. Cũng có lúc chị còm liền 4 bài thơ vào bài thơ "Nói với Tháng Năm" của HươngNT, trong ba ngày từ 30/6/2011 đến 02/07/2011. Hay chị còm 3 bài thơ vào "Đêm Zigan" của HuyenBT. Còn trong hộp thơ số 3 của TuanDK LyTM đóng góp 5 thơ còm, hộp thơ số 4 là 3 thơ còm. Ở đâu người ta cũng thấy thơ còm của chị.

Nếu để ý đến nhãn thời gian khi các thơ còm được post lên mạng thì người ta thấy LyTM hay còm vào buổi trưa và vào đêm khuya. Buổi trưa cán bộ nhà nước hay ngủ lấy sức cho buổi chiều làm việc. Còn chị chắt chiu cái thời gian yên tĩnh đó dành cho sáng tác thơ. Đêm khuya, việc nhà đã xong, các cháu đã đi ngủ, còn chồng chị có thể đang đọc báo hoặc theo dõi trận bóng đá của giải ngoại hạng, chị lại dành thời gian quý hiếm ấy cho thơ. Chị lang thang trên web, mò mẫm đọc các bài lúc buổi trưa, những đêm khuya sớm tối. Chị lang thang cùng thơ vào hầu hết các bài viết, bài thơ, các chuyên mục của web đàn KGU. Chị lang thang ở mọi chủ đề: thiên nhiên, thời gian, người mẹ, hoa lá, tình bạn, tình thầy trò, tình yêu, cả về chủ quyền biển đảo của VN. Thế nên tôi mới gọi chị là "Còm sỹ thơ lang thang", cái tên mà chị tự gán cho mình. Nó nói lên  tình yêu với thơ lớn lao của chị, nói lên thơ lực dồi dào, nói lên tình cảm bao la và dễ rung động của chị. Chị thực sự là một nhà thơ đa tài của NguoiKGU. Mỗi chủ đề mới xuất hiện, ai ai cũng ngóng thơ còm của LyTM.

Tuy mới xuất hiện gần đây nhưng LyTM đã có một vị trí xứng đáng trên thơ đàn KGU. Đó chính là lý do tôi đánh giá chị là một cây viết mới nổi. Và hôm nay xin được có đôi lời bình về thơ của chị

Thơ về thiên nhiên

Con người có thể rung động vì nhiều thứ, trong những thứ đó hẳn phải có thiên nhiên. Thiên nhiên nuôi dưỡng ta từ nhỏ, thiên nhiên làm dịu lòng ta những khi nhiều stress của cuộc sống hôm nay. LyTM hẳn dễ rung động vì thiên nhiên, nên có khá nhiều thơ còm về thiên nhiên.

Ngày 14/05/2011 studentkgu.vn nhận được bài thơ "Nói với Tháng Năm...", ký tên HuongNT. Bài thơ quá hay, làm say đắm những chàng trai sinh vào tháng 5 cũng như không sinh vào tháng 5. Có ngay hai nhà thơ làm thơ hưởng ứng trong phần còm. Một trong hai nhà thơ ấy là LyTM. Chị không còm ngay, mà phải đến một tháng rưỡi sau mới còm, muộn hơn nhiều còm sỹ khác. Đến ngay là nhiệt tình, là sôi nổi. Đến muộn là lắng sâu, là tha thiết. Nên các thơ còm của chị cũng tha thiết, lắng sâu với Tháng Năm.

Nếu HươngNT đến với Tháng Năm đầu tiên là qua tia nắng, thì LyTM đến với Tháng Năm qua những đóa sen:

Những đóa sen đã nở thắm trong hồ,

Hương ngan ngát đậu trong từng mắt lá,

Em dịu dàng nâng cánh sen vào hạ,

Tháng Năm ơi, nhựa sống đã mưng chồi

Trào dâng thành những búp xanh tươi,

Tôi tin là miền quê tuổi thơ của LyTM có rất nhiều hồ sen. Người đọc hẳn thấy được cái mới, cái vừa đến của hồ sen đầu hạ, Tháng Năm, đến với đóa sen nở thắm, với hương thơm của sen thoảng trong lá sen, đến với nhựa sống của một mùa hè dài phía trước. Ta cảm nhận sức sống của một mùa hè qua hồ sen, qua "nhựa sống đã mưng chồi”, qua sự trào dâng của những búp sen. Ta cũng cảm nhận cách đến với mùa hè của một nữ sỹ, cách đến rất thiếu nữ, nhẹ nhàng mà trân trọng. Một mùa hè đầy sức sống của hoa sen, rộng hơn là của cây cỏ lá hoa, nó tiếp những gì mà mùa xuân đem lại, nó trái ngược với những ảm đạm, âm u của mùa đông. Ai mà chẳng yêu mùa hè, yêu Thắng Năm qua hồ sen của LyTM.

Bài thơ nối tiếp với mưa rơi, với sự trong lành của đất trời sau mỗi cơn mưa mùa hạ:

Sau mưa rơi, trời quang quẻ đẹp hơn,

Lá sạch biếc, lại xanh bừng sự sống,

Mạch thơ vẫn nối tiếp với những cơn gió trời phương nam:

Gió nam thổi, trong đất trời lồng lộng,

Tháng Năm về giang thêm rộng đôi tay,

Ngọt ngào, đam mê đến từng phút, từng giây,

 Quấn biển trời, gió mây, em và anh là một,

Có lẽ tác giả đã nâng tầm sức mạnh của những cơn gió đầu hè, tưởng chừng cơn gió đó thổi bùng mọi thứ, quấn quyện mọi thứ (kể cả em và anh, những nhân vật bỗng dưng xuất hiện chưa thật đúng chỗ trong bài thơ thiên nhiên). Chứ thực ra gió đầu hè là mát nhè nhẹ, là thoảng mát xua cơn nóng đầu hè chưa thực sự oi bức. Và với câu:

Ve vẫn ran, tuy lip đỏ quảng trường

người ta cũng thông cảm phần nào với LyTM, vốn có tuổi thơ ở VN và tuổi trẻ ở châu Âu, khi chị pha trộn những âm thanh và hình ảnh tiêu biểu của đầu hè ở hai xứ vào cùng một câu thơ. Cũng vậy, chị đã đưa phượng đỏ và bằng lăng tím vào bài thơ này trong một câu thơ ở cuối bài, mà tôi cho là không cần thiết. Hồ sen, bông sen vẫn đủ đến với đầu hè một cách trữ tình và đằm thắm mà không cần đến những thứ hoa khác chen vào.

Bài thơ về hồ sen đầu hè được LyTM post lên hôm 30/06/2011. Ngay ngày hôm sau chị đã còm hai bài thơ nữa. Tôi xin có đôi lời về bài đầu tiên, mà nếu có tên riêng, có thể gọi nó là "Những cơn mưa mùa hạ" (LyTM không bao giờ đặt tên cho các bài thơ còm của chị).

Những cơn mưa đầu mùa báo hiệu đất trời chuyển sang mùa mưa, sau một mùa khô cằn cỗi kéo dài. Đất trời cần mưa, sông suối cần mưa, cây cỏ cần mưa, con người cũng cần mưa cho có nước cho thủy điện (mùa khô chẳng phải vẫn bị cắt điện luân phiên?). Khổ đầu bài thơ của LyTM đã nói lên những nhu cầu khát khao cơn mưa đầu mùa đó, đầu mùa lại rơi vào chính Tháng Năm, cái khoảnh khắc mà chị vẫn muốn viết tiếp những dòng thơ:

Cơn mưa Tháng Năm nước tràn lai láng,

dòng sông Hồng đã bớt khát khô hơn,

ai cũng biết nước mưa về lá thắm,

mùa hè này, chắc dòng điện đầy hơn!

Cái khát khao mưa đó được chuyển thành những cơn mưa rào thực thụ:

Tháng Năm gọi cơn mưa rào đầu hạ,

xối xả trắng trời, tắm mát dịu nóng oi

con cá loi choi, nhảy mưa tràn bờ nhỏ,

cành lá vẫy vùng cuốn sạch bụi, rửa trôi,

Khó có thể tìm từ ngữ nào tả đúng hơn cơn mưa rào mùa hạ với "xối xả trắng trời" và sau đó là hết hẳn nhưng oi bức của mùa hè. LyTM đã sống tuổi thơ ở nông thôn, chị quá hiểu khi mưa rào, cá vẫn ngược dòng mà vào ruộng, vào đến tận sân nhà. Cách tả về mưa rào của chị thêm sinh động, được minh họa cùng cá bơi loi choi, cùng là cây được rửa sạch bụi.  Nhưng khổ thơ sau ta lại thấy LyTM nhìn mưa mùa hạ ở góc độ khác:

Vũ trụ ồn ào, sầm sập khắp nơi nơi,

Nước trút đầy sông, sục sôi, quần quận chảy,

Mưa đầu mùa như tuổi thanh niên cuồng dại,

vần vũ biển khơi từ trên khắp mọi miền,

Mưa rào lúc này đã là chàng tráng sỹ thanh niên cường tráng, muốn xới tung mọi thứ trên mắt đất, muốn cuốn trôi đi tất cả, với sự sục sôi, với tính cách cuồng dại mãnh liệt. Tôi rất thích câu cuối của khổ thơ trên, đến đất và biển cũng chịu sự cuồng dại đó của mưa rào. Và những chữ như "vần vũ biển khơi" không phải ai cũng dùng được trong thơ của mình về mưa, bốn chữ đã mô tả rất đạt sự ào ạt, quay cuồng gió lốc của những cơn mưa rào, những cơn giông mùa hạ.

LyTM đến với Tháng Năm không chỉ qua hồ sen thơm ngát hay những cơn mưa rào dữ dội. Do sống ở nông thôn khi bé, chị còn đến với Tháng Năm qua mùa lúa chín. Mùa lúa chín, mùa gặt ở nông thôn VN được mô tả không ít trong thơ, trong văn, nhưng LyTM vẫn tìm được cách tả riêng của mình:

Tháng Năm về, gọi vụ mùa,

Hạt căng tròn mẩy, lúa vừa trĩu bông,

Lao xao, vàng rực cánh đồng,

Giỡn đùa theo gió, mênh mông sóng vàng,

Ngát hương, lòng vẫn ngỡ ngàng,

Ai người ban tặng mùa vàng bội thu,

Lo trời, sấm chớp ậm ù,

Cầu mong nắng tạnh, sớm thu lúa về,

Đầy kho, hạt thóc xứ quê,

Bõ công mưa nắng, dầm dề mồ hôi,

Tháng Năm, lúa gặt được rồi,

Tháng Năm hạnh phúc, người người đều vui!

Ta có thể tạm đặt tên hộ LyTM bài thơ này là "Cánh đồng lúa Tháng Năm". Bài thơ này được viết theo thể lục bát, trong khi mấy bài trước LyTM viết theo thể tự do. Viết về đề tài nông thôn, thể lục bát có những thế mạnh nhất định, cha ông ta chẳng dùng lục bát là chính, chứ thể tự do chỉ ra đời sau phong trào Thơ Mới.

Cánh đồng Tháng Năm của LyTM đầy trĩu các bông lúa tròn mẩy, cánh đồng vàng rực màu lúa chín. Gió cũng reo, cũng mừng cho một vụ mùa bội thu của con người, gió tạo những sóng vàng lúa chín. Phải là người sống ở nông thôn mới cảm nhận cánh đồng lúa chín bội thu như tác giả. Không chỉ có sóng lúa, cánh đồng này cón có cả hương lúa, hương lúa ngày mùa mà người sống ở nông thôn vẫn gặp. Tôi đây nhờ có những ngày sơ tán chống Mỹ, được sống ở nông thôn nên cảm nhận được rất rõ những gì mùa lúa chín mang lại cho thiên nhiên, cho con người. Mùa lúa càng vàng, hương lúa càng thơm ngát, vụ mùa càng bội thu. Bài thơ đã kết cho một Tháng Năm được mùa, Tháng Năm hân hoan hạnh phúc của người nông dân. Cái kết này hoàn chỉnh hơn các cái kết của 2 bài thơ Tháng Năm  kia.

Đề tài Tháng Năm do HuongNT khởi xướng và được LyTM và HaiNV hưởng ứng. Hôm nay tôi mới chỉ đề cập đến các bài của LyTM, hy vọng sẽ có dịp quay lại cùng hai tác giả kia.

Tháng Năm-tháng của mùa hè. LyTM đã dành nhiều bài thơ cho Tháng Năm ấy. Nhưng chị cũng có những bài thơ dành cho các mùa khác của năm.

Tôi có thấy đoạn thơ sau của chị trong hộp thơ số 2 của anh TuanDK:

Những mong xuân mãi thức

Cho tình xuân nở hoa 

Bao đêm ai thao thức

Theo xuân đến mọi nhà

Yêu xuân thêm day dứt,

Xuân đẹp, xuân hiền hòa!

...

Ta ghen cùng trời đất,

 cùng lộc non, búp chồi

Mỗi khắc xuân mỗi trôi,

Ai già khi xuân tới

chỉ có cây nẩy chồi

chỉ có cây lộc biếc

Ai ngắm mình, xuân trôi!

Đây là bài thơ thể năm chữ, vốn rất ít gặp ở LyTM, thơ chị chủ yêu là lục bát hay thơ tự do bảy hoặc tám chữ mỗi câu. Nhưng thể thơ ít từ này có thể dễ miêu tả được cái thay đổi rất nhanh của mùa Xuân. Thay đổi của đất trời khi Xuân đến, cây cối đua nhau đâm chồi nảy lộc, khiến con người cũng phải ghen với sự sống thay đổi nhanh của mùa Xuân. Nhưng Xuân cũng trôi nhanh, bài thơ thôi thúc con người mau tận hưởng khí Xuân, kẻo rồi sẽ già mà không kịp tận hưởng mùa Xuân. Xem ra LyTM cũng thuộc loại sống gấp. nhưng ở đây là sống gấp với thiên nhiên, với mùa Xuân, nó khác xa với kiểu sống gấp vật chất đáng phê phán.

Không chỉ viết về mùa Xuân, khi còm cho bài thơ Nghèn nghẹn của PhuND, chị viết về mùa Thu:

….

Hiu quạnh, lang thang, nghèn nghẹn hỏi lòng

Người vô tình hay con tim kia khờ khạo,

Để lẻ bóng chiều thu, mình ai dạo

Hồ Tây buồn, giăng mãi khúc mù sương!

Mùa Thu của Nghèn nghẹn đã buồn, nhưng mùa Thu ở bài còm của LyTM còn buồn hơn. Mùa thu làm com tim cô đơn, làm con người lẻ loi, người ta đi dạo một mình trong chiều Thu buồn mù sương. Có đúng là mùa Thu là buồn, là lẻ loi không? Tôi cũng không biết nữa, nhưng ở Nghèn nghẹn và bài thơ còm của LyTM, mùa Thu là vậy. Nó trái ngược với tiết Xuân, chắc là đúng thôi.

LyTM viết về thiên nhiên khá nhiều, không chỉ về các mùa, mà còn về những màu sắc. Ta gặp chị ở Sắc tím quê hương (NghiPH, Blog), với một khổ thơ còm bốn câu:

Màu tím nào là tím của hoa,

Cho mặt đất đầy sắc màu cuộc sống,

mầu tím nào tím trong dòng thời cuộc

để lặng sâu lời non nước ngàn thu!

Ngắn nhưng có triét lý bên trong, với màu tím của hoa, màu tím của thời cuộc, mỗi màu tím có những giá trị riêng. Đôi khi những khổ thơ ngắn nhưng có ý lại làm cho người đọc dễ cảm nhận.

LyTM còn có một thơ còm khác cũng về màu tím, trong bài Màu Tím của anh MinhCK. Ở còm này màu tím gắn với tình yêu đôi lứa. LyTM đã dẫn dắt người đọc đến kết luận màu tím không phải là màu của tình yêu. Nếu trong Màu Tím MinhCK còn băn khoăn về màu tím có phải là màu của tình yêu không, có thực sự đặc chưng cho tính chung thủy không, thì trong thơ còm, LyTM đã mạnh dạn kết luận:

Dù mai sau, trong cuộc đời lang bạt,

chợt trong anh, dào dạt mối tình đầu,

Thì em hỡi cũng là lúc dãi dầu,

Mầu tím nhạt đã phai cùng năm tháng!

Tôi cũng không thích cái nhàn nhạt của màu tím ở các hoa, nên có lẽ tôi đồng tình ngay với tác giả, chứ không như theo thông lệ, màu tím là đặc chưng cho sự thủy chung. Quy ước chung nhưng cá nhân có quyền cảm nhận khác, âu cũng có phần chấp nhận trong cuộc sống hôm nay.

Thơ những miền quê

LyTM có duy nhất một bài mà chị post lên trên web KGU như một bài thơ độc lập. Còn lại đều là thơ còm, thơ còm thường không có tên bài, thường phụ thuộc vào các bài viêt hay bài thơ chủ đạo. Bài thơ độc lập của LyTM là bài Nơi miền quê xa ấy, được chị tung lên mạng ngày 03/07/2011. Bài thơ khá dài, viết về một miền quê điển hình của miền Bắc.

Đó là một miền quê, xem ra là đồng bằng, có nắng hè oi ả, có hàng cây sung, dàn mướp, gốc nhãn già, bể nước mưa. Tóm lại một miền quê như bao miền quê khác. Nhưng nó khác đôi chút đó là nơi em sinh ra, em lớn lên, em gắn bao kỷ niệm. Và em được đón anh ở quê đó. Em vui vì anh cùng chia sẻ, cùng ngắm đất quê em. Có lẽ cái vui đó nhân hạnh phúc của em lên nhiều lần, bởi vì em luôn có anh, cũng như em có một miền quê yêu dấu:

Anh biết em không cầu kỳ, khó dễ,

Cuộc đời đã là giầu vô kể với em,

Trời cao xanh và rộng lớn êm đềm,

du dương hát kể về miền quê em yêu dấu!

Bài thơ đã nêu được hai chủ thể không tách rời nhau: anh và quê em. Anh đến quê em, anh cũng yêu quê em, thế là em có được tình yêu từ anh. Chỉ là một tình yêu đích thực mới như vậy. Bởi vì phải yêu em lắm mới thấy yêu một miền quê bình thường như bao miên quê khác. Có nhiều cách nói về tình yêu lắm, thường là về bản thân người con gái hay môi trường xung quanh như cây cỏ, như trăng sao. Nói về tình yêu qua quê hương của người con gái là ít khi thấy, đó là điểm tôi muốn nhấn mạnh ở bài thơ Nơi miền quê xa ấy của LyTM.

Nếu Nơi miền quê xa ấy viết về một miền quê đồng bằng, thì ở một bài viết khác về miền quê Yên Bái của HaiNV, LyTM đã có đến 3 thơ còm viết về miền núi. Một thơ còm về những cách rừng, khi chị cảm được cái đẹp của núi rừng Yên Bái. Một bài về những con đường về quê. Có nhiều đường về quê khác nhau, gập ghềnh, bẳng phẳng, qua nhiều mốc, nhiều điểm, nhưng con đường nào cũng đưa ta về với quê mẹ, đưa ta về vòng tay của mẹ. Và bài khác viết về một vùng quê miền núi, đối ngẫu với Nơi miền quê xa ấy, khi chị viết về một miền quê đồng bằng.

*

*      *

Do lang thang nên LyTM viết về nhiều đề tài lắm. Tuy nhiên tôi cũng chỉ chọn mấy đề tài nói trên để bình. Chúng ta còn thấy chị viết rất hay về MẸ, về thầy cô, về Nữ đại sứ KGU, ví Huyền như cô gái Zigan mặc áo đỏ, về tình yêu, hạnh phúc gia đình, hay đơn thuần chỉ còm theo một bài thơ dịch của chị ThaoDP, bài Triệu bông hồng:

Triệu bông hồng ấy chàng trao

Triệu lời tha thiết, triệu sao biển trời

Trái tim trước gió chơi vơi

Triệu hồng hay máu của người đang yêu

 Đấy là chưa kể còn rất nhiều bài thơ của LyTM trong các hộp thơ của anh TuanDK. Những bài này xin được anh Tuấn chiếu cố bình thêm, dù anh đều đã trả lời cho LyTM cũng như các tác giả khác trong mỗi hộp thơ.

*

*      *

Cùng với HuongNT, ThaoDP, HuyenBT, NgocNT… và các nhà thơ nữ khác của NguoiKGU, LyTM đã góp phần làm cho thơ KGU được nâng lên một tầm thơ đàn thực thụ, khi mà các bài thơ đạt cả về số lượng lẫn chất lượng. Người ta quý LyTM ở sự nhiệt tình lang thang khắp nơi, ở những câu thơ đầy cảm xúc, đầy hình ảnh và âm thanh. Người ta say thơ của chị qua những chủ đề mà chị quan tâm, đi vào những con người, những tình yêu, những miền quê, những thời khắc của thiên nhiên. Người ta ngóng thơ còm của chị mỗi ngày.

Giá như chị chau chuốt hơn trong âm thanh và hình ảnh, giá như những âm thanh và hình ảnh được bố cục chặt chẽ hơn, có chủ đề hơn, giá như ở một số bài, chị làm rõ phần kết hơn, thơ của LyTM còn đi xa hơn nữa trên thơ đàn KGU.

Và nếu chị thêm tên cho các bài thơ của mình, hẳn có thể chị sẽ có một tập thơ riêng, điều không dễ đến với những nhà thơ nghiệp dư.

Kỳ sau: chưa xác định.

Tôi cũng muốn viết tiếp về những cây viết mới nổi khác như TungDX, VinhCX, CuongLV,.. hay viết về những cây viết đã nổi từ lâu. Nhưng 4 bài kể cũng đã là nhiều. Mặt khác, đến bài viết về LyTM, tôi đã thấy phím lực đã không còn được như trước. Thực ra tôi có hơi liều khi đi vào thể loại phê bình, chứ những hiểu biết của tôi trong văn chương là khá hạn chế. Tôi chỉ mê chưởng Kim Dung mà thôi. Vì vậy tôi chưa dám biết bài tiếp theo sẽ viết về ai. Những gì tôi đã cố gắng cũng là thể hiện tình yêu của tôi tới các ACE văn sỹ KGU. Mong các anh chị đánh giá và đón nhận tình yêu đó của tôi.