Đọc bài Thục viết, nghe mọi người còm mà thèm quá.

Cảm ơn mọi người cho mình biết nhiều thông tin. Bữa nào ra Hà Nội phải thu xếp đi "xem" và "nghe" mới được. 

Châu xin gửi các anh chị lời một số bài ca trù được biểu diễn hôm khai trương:

Hát dâng hương

Khuyết danh

Ngôi nghe một tiếng chày ai

Tiếng khoan tiếng nhặt đêm đông trường

Vậy thơ nhang rằng

Thông minh chính trực vị chi thần

Biến hóa vô cùng Đức Đại Vương

Mừng nhà người đấy sắc phong choi chói

Thứ nhất vua đây, thượng đăng thần

Chúc thánh quân mở chỉ

Nhạn bay về xứ thái

Thái lại hồi qui

Thể cách Bắc phản

Nguyễn Du

Sen tàn mai đã chiếm huê

Tình dài ngày vắn đông đà sang xuân

Tìm đâu cho thấy cố nhân

Lấy câu vận mệnh khuây dần nhớ thương

Chạnh niềm nhớ cảnh tha hương

Nhớ quê chàng lại tìm đường thăm quê

Thu hứng

Đỗ Phủ

Lá đác rừng phong hạt móc sa

Ngàn lau hiu hắt khói thu mờ

Lưng giời sóng gợn dòng sông thẳm

Mặt đất mây đùn cửa ải xa

Khóm cúc tuôn rơi hàng lệ cũ

Con thuyền buộc chặt mối tình nhà

Lạnh lùng giục kẻ tay đao xích

Thành quạnh dồn châm bóng ác tà

Tỳ Bà hành

Bạch Cư Dị(trích đoạn)

Bến Tầm Dương canh khuya đưa khách

Quạnh hơi thu lau lách đìu hiu

Người xuống ngựa, khách dừng chèo

Chén quỳnh mong nhớ càn chiều trúc ti

Say những luống ngại khi hầu rẽ

Nước mênh mông dầm vẻ gương trong

Tiếng tỳ ai vẳng bên sông

Chủ khuây khỏa lại, khách dùng dằng xuôi

Tìm tiếng sẽ, hỏi ai đàn tá

Lặng tiếng đàn nấn ná làm thinh.

Dời thuyền ghé lại thăm tình

Chong đèn chuốc rượu còn dành tiệc vui

Mời mọc mãi thấy người bỡ ngỡ

Tay ôm đàn che nửa mặt huê

Vặn đàn vài tiếng dạo qua

Tuy chưa trọn khúc tình đã thoảng bay

Nghe não ruột mấy dây bứt rứt

Nhường than niềm tấm tức bấy lâu

Từ xa kinh khuyết bấy lâu

Tầm Dương đất trích gối sầu hôm mai

Huê xuân nở nguyệt thu tròn

Lân lần tay chuốc chén son riêng ngừng

Nghe não nuột khác tay đàn trước

Trong tiệc vui tuôn nước lệ rơi

Lê ai chan chứa hơn người

Giang Châu Tư Mã đượm mùi áo xanh.

Chơi Hồ Tây

Nguyễn Khuyến

Thuyền lan nhè nhẹ một con chèo

Đủng đỉnh dạo Hồ Tây

Sóng rập rờn sắc nước lẫn chiều mây

Bát ngát nhẽ ghẹo người du lãm

Yên thuỷ mang mang vô hạn cảm

Ngư long tịch tịch giục đồng tâm

Rượu lưng bầu mong mỏi bạn tri âm

Xuân vắng vẻ biết cùng ai ngâm hoạ

Gió hây hẩy nức mùi nhan xạ

Nhác trông lên vách phấn đã đề bài

Thơ ai xin hoạ một vài

Hát ru

Khuyết danh

Xưa Kính Tâm lấy chồng Thiện Sĩ

Tỉa râu chồng mang tiếng bội phu

Trở về chùa thế phát đi tu

Phận là gái oan tình phải trái

Sách có chữ tâm vô quản ngại

Nàng chẳng dám nói làm sao

Miệng ru con tay gõ mõ đào

ngồi tụng niệm rù rì tiếng đọc kinh

Như trong nhân luân là đạo vợ ngãi chồng

Dầu ai có mạn muội mặc lòng, thiên mà thiên chi

Như tay chuông tay mõ rù rì

Khi thì tụng niệm khi thì ru con

Đố ai lượm đá vá giời

Đem gầu tát bể ghẹo người cung trăng

Ai đem con sáo sang sông

Để cho con sáo xổ lồng nó bay

Tay nâng chén muối đĩa gừng

Gừng cay muối mặn xin đừng quên nhau

Những năm đi sơ tán, ở trại trẻ cơ quan mẹ tôi có một bác bảo mẫu, bọn trẻ con chúng tôi vẫn gọi là u Thục. Trước năm 54 U là đào nương. Cái thời những năm 60 chẳng ai muốn nhắc lại cái quá khứ ấy, con cái của U cũng vậy. nhưng U lại khác. Những đêm trăng sáng, U con chúng tôi hay trải chiếu ra sân, rồi U "hát" cho chúng tôi nghe những tích cũ. Tôi cũng không còn nhớ là cách hát của U có phải hát ca trù chuẩn hay không vì hồi đó mình có biết gì về Ca trù đâu, nhưng những câu ca dao, những câu chuyện cổ, những Tống Trân, Cúc Hoa, Phạm Tải Ngọc Hoa, Kim Vân Kiều đã mãi đi vào lòng chúng tôi qua cách hát của U. Bài U thích nhất, và cũng là bài mà tôi ấn tượng nhất với cách bắt đầu của U là bài 'Trương Chi":

Ngày xưa có anh Trương Chi

Người thì thậm xấu, hát thì thậm hay....

Bây giờ Ca trù thành Di sản phi Vật thể của UNESCO, tôi lại nhớ người "đào nương" đã thay cha mẹ chăm sóc chúng tôi trong những năm bom đạn, và mang đến cho tôi một tình yêu với dân ca, ca dao tục ngữ, với văn hóa của cha ông.

Một bài thơ nhỏ tôi viết cho mình và cho những tâm hồn như U Thục của tôi.

Đất nước tôi

Con cò trắng muốt,

Đi đón cơn mưa,

     ướt lạnh, nép vào thơ

Những nàng thôn nữ

     thực thực, mơ mơ

Múc ánh trăng vàng đổ vào huyền thoại

Đôi tay nâng niu giọt mưa sa ấy

Nối sợi dây dài,

   tôi lần bước tới tin yêu....

Nghe ca trù thì thỉnh thoảng mình vẫn nghe trên tivi, nhưng hôm đó đúng là vừa "Nghe", vừa "Xem". Trong khung cảnh ngôi nhà cổ của Hà Nội, trời mưa, ngồi lại hơi xa nên tôi cứ cảm tưởng nhưng mình đang ở Hà Nội của những năm 50 thế kỷ trước, bỏ hết vướng bận hàng ngày. Ca nương nào mặt cũng xinh, dáng người đẹp, nhỏ nhắn nhất là ca nương Phạm Thị Huệ, chủ nhiệm câu lạc bộ thì không thể dời mắt đi được. Hôm đó tôi có rủ một cô bạn cùng đi cô ấy vừa gọi hỏi tối mai có đi ko chị, tôi chưa hiểu hỏi đi đâu thì cô ấy bảo đi nghe hát ca trù chứ đi đâu. Xin giới thiệu với mọi người Ca trù Thăng Long biểu diễn hàng ngày từ 7 giờ tối tại 87 Mã Mây và từ 8 giờ tối thứ bảy tại 28 Hàng Buồm.

Anh Phư, đúng là chị Thục đã tả lại tâm trạng đi "xem" ca trù đấy! lần đầu nên chưa thể gọi là nghe được. Mới chỉ là "xem" khi ông Đẹ- kép đánh đàn đáy, ca nương- bà Trúc cất tiếng ca! sau đó mới bị cuốn vào âm hưởng, cái tai mới hoạt động. Nhưng đến ca nương Huệ thì phần "xem" còn nhiều hơn! chả biết Minh Châu thế nào, vì đã gặp nhiều! còn các chị em, trong đó có LyTM thì mắt chữ o, miệng chữ a vì cái vẻ đẹp khi dáng ngồi như kiều nữ, cái vẻ thánh thiện của khuôn mặt, chưa kể lời ca từ cất lên làm xao xuyến! Anh Phư mà ở đó sẽ thấy cả một khung cảnh có gì đó huyền ảo như đưa ta trở về thủa xa xưa, hương trầm phang phảng, dáng người, dáng cảnh liêu xiêu trong mơ màng của khung gian nhà cổ! Còn ảnh cuối đúng như anh nói, đó là các ca nương ra để biểu diễn một khúc ca chung tặng các khán giả ngày khai trương! Đến LyTM, dù không les. bây giờ cũng vẫn còn muốn nhìn lại khuôn mặt và dáng yêu kiều của em Huệ và các ca nương đấy

Thật là:

Em đẹp thánh thiện, mộng mơ,

Để tôi giờ vẫn sững sờ nhớ em!

Tiếc quá hôm đấy mình đã đăng ký đi xem rồi nhưng lại bị nhức đầu quá nhưng nếu như đọc bài của Thục trước khi đi xem ca trù thì mới biết cách xem và nghe ca trù. Ngày xưa ông nội và ngoại cũng như bố mình cũng rất mê ca trù. Lần sau có thì mình sẽ đi để thưởng thức dòng nhạc truỳen thống này

ACE KGU mến ! Ca trù là di sản văn hóa dân gian của người Việt đã được UNESCO đưa vào danh sách cần bảo tồn. Ca trù là dòng DÂN GIAN nó có gốc từ Cổ Đạm - quê của Nguyễn Công Trứ, Nguyễn Du. Ca trù thì chỉ nên NGHE vì những giai điệu ai oán và buồn, chứ nếu  XEM CA TRÙ thì chỉ có vài thao tác bắt nhịp cho đào nương ca .

 Tấm hình cuối, hình như không phải hát ca trù, vì đàn hát kiểu này chỉ có Thúy Kiều bên TQ. Người Việt không có kiểu hát như vậy. CA TRÙ chỉ có một người đàn, một người gõ trống (và thêm một người vừa gõ phách vừa bắt nhịp vừa hát - Đào Nương).

Xin gửi lời chào tới tất cả anh chị em KGU, tôi vừa từ Moldova về. Bài đầu tiên tôi được đọc trên Web.KGU sau chuyến về nguồn là bài viết thật tuyệt vời của chi Thục, Minh Châu và Lý về Ca Trù. Cảm ơn mọi người đã cho những người không có cơ hội đến dự buổi ca trù tối qua được hiểu biết thêm nhiều về dòng nhạc quí phái cổ xưa của dân tộc.

Hẹn gặp mọi người sớm để hân hoan chia sẻ với nhau giữa những "người ở nhà xem ca trù" và những kẻ về nguồn nhé. Chắc là phải đợi đoàn đi Nga về sau 10 ngày nữa. 

Đã có một buổi tối thật thú vị! vừa biết thêm được một thú tiêu khiển cung đình xa xưa của ông cha-(dù còn rất mơ hồ vì không thuộc lời thơ), vừa được nghe Châu HM rồi bác Khê, bác Đẹ, em Huệ,... nói về những ý nghĩa sâu xa của ca trù. Đúng là muốn biết thêm cũng phải kỳ công và để tâm lắm! nói để tâm là chỉ để biết thêm thôi, chứ để thưởng thức được thì phải thật lòng say ca trù, mê ca trù cơ! chưa kể, tâm hồn cũng có chút lãng đãng nghe bằng cả tâm hồn mà- cái cách nghe ca trù cũng có nhiều kiểu, nhưng kiểu nào cũng đòi hỏi người nghe có tâm!

Các ACE tối qua đi dự khai trương và thưởng thức một số chương trình đặc sắc đã vô cùng ngưỡng mộ các nghệ sỹ. Mà tuyệt vời là có cả nghệ sỹ gìa nhất và trẻ nhất của nhóm ưu tú nhất. Hữu duyên là được gặp và trò chuyện, đàm đạo một lúc với những người đang đưa ca trù về với cuộc sống! chúng tôi cũng đã rất tự hào vì bạn Châu HM -KGu là người có những đóng góp quan trọng để có ca trù như tối qua!

Tôi đưa cả con gái và bạn của con đi, các chị giao ngay phải làm thế nào có được một đoạn thơ về ca trù. Mà do được giao nhiệm vụ nên đầu óc nó cứng nhắc lại, không còn được lãng đãng hay dở hơi để ra thơ nữa. Chả biết em Ngọc có viết tiếp được không đây, nghe thì hay lắm mà viết khó qúa! nó vượt cái tầm và khả năng của tôi! ca trù được thê giới công nhận, mình mới nghe buổi đầu mà đòi có thơ thì thật là chưa đúng lắm! Nhưng đã được giao và trót bốc đồng nhận rồi nên tôi phải thử vậy, nếu có chỗ nào chưa được thì các ACE cứ góp ý, làm thơ kiểu hợp tác xã nha!

Ca trù

Ca nương phách đôi dập dình,

Cổ cao ba ngấn, lung linh mắt ngời,

Khi tay chạm đàn đáy rồi,

Tâm hồn nghệ sỹ chơi vơi muôn miền,

Một tiếng đàn vừa ngân lên,

Cung đàn âm hưởng, xoay rền vang xa,

Ca nương cất tiếng, lời ca,

nghe âm âm của muôn tòa tháp cao,

ngọt ngào từ ngọn suối cao,

vọng sâu xuống đáy vực sâu âm trầm,

Tiếng phách rung cùng muôn âm,

Đời muôn ngàn kiếp cha ông vọng về,

Lời thơ cứ thế đê mê,

Hòa cùng âm hưởng đồng quê gió ngàn,

Mang mang đàn đáy ngân vang-

Tiếng trầm, sâu thẳm lan lan muôn trùng,

Tiếng cao, như lửa bập bùng,

Cuốn theo ngọn gió, bay tung trời chiều!

Quan viên tom chát, liêu xiêu,

Tom tom tom, chát, ra chiều mê say!

Tình riêng giữa chốn áng mây,

trải theo chiều nhạc, lời ngây ngất lời,...

Điệu đà cái dáng em ngồi,

mềm tay gõ phách, mặt ngời nét hoa,

lời ca buồn, đẹp mượt mà,

Quyện trong đàn đáy- tình ta gọi mình!

ca trù nhạc thật diệu linh,

Nghe rồi, nghe nữa, thấy tình nước non!

Giọng ca vừa ngọt vừa giòn,

Vừa âm vừa sáng như tuôn nhạc trời,

Rủ nhau lần nữa chơi vơi,

Ngấm dần âm hưởng đất trời phương Nam!