1. Ngọn susu

 Năm đầu tiên trong vườn có cây susu. Người cho cây, khi đến thăm vườn cứ nắc nỏm: đất tốt quá, cây lớn nhanh mơn mởn! Người  làm vườn thầm nghĩ, bao nhiêu là đất là phân, là nước, là tình mới làm cây hạnh phúc  thế này. Cây trồng giữa vườn, không có giàn. Ông chủ nhà làm một cái giàn ở góc vườn cách cây khỏang 2 m. Người làm vườn dựng một cái ‘cầu’ và uốn mấy ngọn non ‘bắc cầu’ cho  leo tới giàn. Buổi sáng nay, người làm vườn thấy 2 ngọn cây leo gần đến giàn, các ‘tay’ leo cuốn nhằng nhịt vào ‘cầu’ và vào nhau.  Một ngọn vươn cao lên trời như muốn bay...

Người làm vườn nhẹ nhàng kéo nó xuống, cố dúi ‘đầu’ ngọn vào khuôn khổ. Cũng nhẹ nhàng không một tiếng động, ngọn cây gẫy rời ra, tươi rói , non xanh, mấy ‘tay leo’ non rung rinh  trong tay người làm vườn.

Người làm vườn lặng đi, thương xót cũng nhiều mà hơn hết là cảm giác tội lỗi và hối hận.

Vì tương lai và hạnh phúc của cây hay của ta mà  chăm sóc cho cây?

Dù yêu cây lắm, dù có thiện ý muốn cây có giàn, ‘đi đúng hướng’  thì ta cũng đã vô tình làm gãy gọn cây.

Dù rằng cây có mọc nhánh khác thì ta cũng đã mắc tội...

Này quí vị,  có bao giờ quí vị nhân danh tình yêu thương, sự quan tâm mà vô tình làm tổn thương đối tượng  mình yêu thương như tôi đã làm không?

2. Hoa bí ngồi

Bí ngồi là tên tiếng Việt, tiếng Anh là zucchini . Lá giống lá bí ngô. Thân ngắn,  lúc đầu thì đứng thẳng, sau thì nằm bò ra,  dài lắm cũng chưa đươc một mét. Hoa giống hoa bí ngô. Trái có 2 loại, xanh đậm (zucchini  xanh) và xanh lạt như màu trái bầu (zucchini trắng).Trái nặng 200-400 gram là nên hái. Ăn xào hay nấu canh, như nấu canh bầu, giòn chứ không mềm. Năm nay trong vườn có 3 cây zucchini trắng.

Cây cũng có hoa đực và hoa cái, y như bí ngô. Hoa cái  phải được thụ phấn thì trái mới lớn, nếu không chỉ thui chột đi.

Lứa hoa đầu toàn hoa cái.

Nhìn quanh, gần nhà chẳng có vườn rau, chẳng có ai trồng zucchini. Hết mùa hoa chanh hoa bưởi, ong đi đâu cả rồi... Hết hy vọng cho lứa này.

Than phiền với cô bạn, cô hồ hởi: “Nhà em đợt vừa rồi toàn ra hoa đực. Em hái hoa cất tủ lạnh, tạo ‘ngân hàng tinh trùng’ chờ hoa cái nở, để mai em mang cho chị một ít...làm giống. Em cũng chỉ thử thôi, chẳng biết có được không”.

Than phiền với ông chủ, ông chủ lừ mắt: “Sao không đưa ra cuộc vận động sinh đẻ có kế hoạch cho chúng nó hưởng ứng? Rồi lên kế hoạch sinh đẻ cho chỉnh tề? Cứ để chúng tự do thế thì còn kêu ca nỗi gì!”

Mấy hoa cái nở thật đẹp, thật tưng  bừng, tưng tửng nhìn người làm vườn cười cợt : các người thật nhiều chuyện!

Và ba cây zucchini ấy đã mang cho người làm vườn nhiều trái ngon ở các lứa sau!

3. Cỏ dại

Cứ mùa mưa đến là cỏ dại mọc nhanh hơn rau. Làm vườn lúc đó có nghĩa là nhổ cỏ ngay khi cỏ mới nhú để rau có thể lớn được. Dù cố gằng đến mấy cũng không thể nhổ hết cỏ khi chúng còn bé, thế là vẫn có những khoảng vườn cỏ rau chen nhau mọc, thường là cỏ tốt hơn, khỏe hơn. Rau cũng không chết, chỉ đứng thấp thoáng trong đám hỗn độn ấy.

Người làm vườn thường nhìn cái đám ‘lộn xộn’ này mà cười thầm đầy ‘triết lý’: trời đất công bằng, cho nắng cho mưa như nhau, cuộc đời phải học cạnh tranh,  ai khỏe thì ...sống khỏe.

Nghĩ thế rồi ta cũng phải nhổ cỏ, bênh vực lũ rau vì mục đích ‘kiếm ăn’ của mình. Trong  khi lũ cỏ bị nhổ đi một cách không thương tiếc thì ta nhẹ nhàng nâng đỡ để rau của ta không bị tổn thương. Thế mà,  khi hết cỏ, mặt đất chỉ còn trơ lại mấy cây rau èo uột, rũ rượi đứng không vững. Thì ra lũ rau yêu quí  và yếu ớt này của ta từ lâu đã dựa dẫm vào lũ cỏ dại mạnh mẽ kia mà đứng. Thiếu ‘cỏ dại’ bên mình, chắc rau thấy hụt hẫng lắm phải không?

Nhưng rau ơi, có cần phải ‘chết theo’ cỏ dại không? Biết đâu chỉ  cần  thời gian  và lòng kiên nhẫn là có thể đứng vững lại trên đôi chân của chính mình đấy!

4. Hoa bầu

Khi được khách đến chơi khen là ‘có tay trồng cây’, người làm vườn hay trả lời rằng vì mình sinh ra và lớn lên ở nhà quê, quen việc từ bé, ra cái vẻ biết nhiều thứ liên quan đến rau cỏ. Không thế thì làm sao con trai từ xa vẫn gọi về hỏi mẹ: mẹ trồng cây gì cho con vậy, nó ở cạnh cái vòm cuốn, tốt um tùm, lá có lông mà có trái tròn giống quả cà chua nhỏ?

Năm nay vườn có mấy cây bầu nậm bạn cho. Mùa hè nắng khô, tưới hàng ngày mà chúng vẫn èo uột gần 2 tháng mới cao độ nửa mét. Bầu thì có gì lạ, ta nghĩ, thứ này ngày xưa ở quê đầy rẫy...

Ấy vậy mà sáng nay bầu trổ hoa, bông hoa đầu tiên, năm cánh màu trắng ngà đậu trên cái cuống cong cong, dài thanh mảnh. Ta hoang mang, cũng chẳng biết hoa đực hay cái. 

Ta hoang mang bối rối đứng trước bông hoa mong manh, hiền dịu. Lòng thắt lại trước vẻ đẹp không diễn tả nổi.  Bây giờ mới ngộ ra là ta đã chẳng biết  gì về hoa bầu, chỉ còn lại chút ký ức về cái nậm bầu mẹ dùng cất hạt giống, để trên gác bếp, đen bóng.

Hoa vẫn nở , ta không biết mà cứ cho là mình biết.

Còn bao nhiêu điều như vậy nữa, những điều ta thực không biết mà cứ tưởng mình biết?

Đó có phải là lòng cao mạn của ta ?