KGU News >>Văn học >>Ký - Luận
KGU Tạo bài viết  
Thống kê >> Xem tất cả thống kê
Thứ năm 13 Tháng sáu. 2013

Khế ơi!




Tác giả: NghiPH

 

 

           

            Tiếp mạch nhớ quê của chị ThuKK, tôi nhớ  về cây khế của tôi!

 

Từ bé tôi đã rất thích cây khế. Thích ngắm khế ra hoa từ những kẽ lá, đầu cành, trên các cành con, nhất là những chùm hoa mọc ra từ thân và gốc cây. Nhìn những trái khế chín vàng, mọng nước mà bụng cồn cào.

Cạnh nhà tôi có hai cây khế to. Một cây ở trong Đình Thượng. Đây là một cây khế cổ thụ, rất to, có năm cành lớn, bao trùm cả khoảnh đất phía tây của đình. Quả của cây khế này không to và có vị rất chua. Tôi hay ra đình xin cụ từ Hoạt hái dăm quả đem về khi thì ăn với mắm tép, khi thì kho cá, rang tép, nấu riêu cua hay dùng ăn sống với rau diếp. Ở quê tôi còn dùng khế chua ăn với rún đá nữa. Không biết còn có dân làng quê nào ăn rún đá (rêu đá- rêu mọc trong các hốc đá tai mèo khi trời mưa xuống) như dân làng Thành Mỹ của tôi không?

Cây khế thứ hai trên đất nhà bà Kệu- hàng xóm của tôi. Cây khế này có ba nhánh lớn, quả to, nhiều nước và rất ngọt. Bà Kệu mắt kém, chồng mất sớm, ở một mình, có anh con trai du học ở Hungari. Mỗi khi nhận được thư con, bà gọi tôi sang đọc giúp. Khi tôi về, bà bảo: - Anh hái mấy quả khế về ăn, khế ngọt lắm! Tôi cảm ơn bà, hái bốn năm trái đem về chia cho các em và cả thằng Lâm, thằng Phấn.

Tôi ước ao có một cây khế trong vườn nhà mình. Dịp may đã đến. Hôm sang nhà bà Kệu đọc thư giúp bà, tôi thấy có một cây khế con mọc ở góc vườn. Tôi xin bà đánh về trồng.

Do vừa được học bài kỹ thuật trồng cây ăn quả ở trường nên tôi đã trồng cây khế khá bài bản. Trên mảnh vườn nhỏ sau nhà, tôi đào một cái hố khá sâu, đổ xuống hố nửa giành phân lợn đã hoai, phủ lên trên một lớp đất rồi đặt cây khế con xuống, lấp đất vào gốc cây. Cuối cùng dùng bình ô roa tưới nhè nhẹ.

Hàng ngày tôi rất chăm tưới cây. Sáng tưới, trưa tưới, chiều tưới, đến mức mẹ tôi phải la lên: - Suốt ngày tưới tắm cho nó thế à! Nó chết vì thối rễ mất, con ơi!

Gần như ngày nào tôi cũng ra ngắm cây, cầu mong cho cây mau lớn. Ban đầu tôi dùng gang tay để đo chiều cao của cây. Hai gang, ba gang, rồi bốn gang, năm gang…Cây khế lớn khá nhanh.       

Tôi mong ngày mong đêm cây khế sớm đơm hoa kết trái.

Tôi hồi hộp ngắm chùm hoa khế đầu tiên bé xíu nhô ra từ kẽ lá. Chùm hoa lớn dần. Những cánh hoa tím xinh xinh xòe ra. Rồi những quả khế be bé hình thành. Tôi quan sát mấy quả khế lớn lên hàng ngày.

 Khi những quả khế to bằng non nửa nắm tay của tôi, chúng chuyển sang mầu vàng. Nhìn những quả khế vàng ươm, mọng nước, tôi sướng mê li! Sắp được ăn trái khế của nhà mình, do mình tự trồng rồi!

Thấy tôi ra ngắm vào nghía, mẹ tôi bảo: - Con hái cả chùm khế đem vào thắp nén hương cúng ông bà đã nhé! Nghe lời mẹ, tôi nhẹ nhàng dùng dao con cắt cả chùm khế, lấy khăn lau từng quả, cho vào cái đĩa rồi đặt lên bàn thờ. Tôi thắp ba nén hương, vái ba vái: - Ông bà ơi! Cháu có chùm khế ngọt xin mời ông bà về ăn cùng cháu ạ!

Tôi cắt thành từng múi mời thầy mẹ, các chị. Tôi chia cho các em và dành một quả cho thằng Lâm, thằng Phấn.

Đã được ăn khế Đình Thượng, khế nhà bà Kệu và khế của mấy đứa bạn trong làng nhưng tôi thấy khế của nhà mình là ngon nhất, ngọt nhất.  

Năm sau cây khế cho ba chùm quả. Cây khế càng lên cao, cành lá càng xum xuê, quả càng sai. Nó có hai nhánh. Nhánh vươn về phía đông có cành to hơn, có nhiều cành nhỏ và nhiều lá hơn. Có mấy chú chim sâu bay đến vạch lá, tìm sâu. Chúng thoăn thoắt chuyển từ cành này sang cành khác, cái đầu ngó ngó nghiêng nghiêng, trông rất ngộ. Không gian trong mảnh vườn nhỏ nhà tôi thật thanh vắng, yên bình!

Qua năm tháng, cây khế cao lớn đến mức tôi không thể với được nữa mà phải trèo lên cây hái quả. Từ trên cây khế, tôi nhìn sang sân nhà thằng Phấn, thằng Lâm hét vang: - Tao ném khế sang cho chúng mày đây này! Ra mà bắt nhé!

Hồi đó các gia đình ở làng tôi chưa có đài để nghe tin tức. Có cái loa mắc trên cây muỗm ở sân Ủy ban hành chính xã lại khá xa nhà tôi. Vì vậy, tôi hay trèo lên cây khế để nghe đài. Tôi được thày mẹ giao nhiệm vụ nghe dự báo thời tiết và tin chiến sự ở miền Nam. Riêng tôi thích nghe mục Kể chuyện cảnh giác. 

Thế rồi như bao thanh niên trai tráng thời đó, tôi vào bộ đội. Hợp tác xã tổ chức lễ tiễn đưa anh em nhập ngũ. Mẹ tôi, khi đó là Phó ban Phụ nữ xã kiêm ủy viên Ban quản trị hợp tác xã, bắt tay tôi: - Chúc đồng chí Nghị lên đường mạnh khỏe, chiến đấu giỏi, lành lặn trở về!

Sau buổi chia tay ở đình làng về, tôi ra sau nhà ôm cây khế: - Khế ơi! Tạm biệt nhé! Tao đi đây! Mày ở lại! Tao sẽ về!

Sau bốn tháng huấn luyện, tôi vào khu Bốn rồi sang Lào. Tôi tham gia chiến đấu ở Cánh đồng Chum, Sảm Thông, Long Chẹn. Cả năm 1972 tôi ở chiến trường Quảng Trị.

….Từ mặt trận, tôi trở về với thầy mẹ tôi, với cây khế của tôi.

Tôi vòng ra sau nhà chạy đến ôm cây khế: - Tao đã về đây! Cây khế khẽ rùng mình, mừng mừng, tủi tủi. Từ phía sau, có tiếng thầy tôi: - Con đi rồi, tối hôm ấy mẹ đã ra ôm cây khế khóc và cầu nguyện cho con đấy!

Tôi quay lại nhìn lên khuôn mặt thân yêu sạm nắng của thày tôi, rồi nhìn lên cây khế đang khẽ rung rung.

Sau mấy chục năm sống trên đời, cống hiến nhiều hoa thơm quả ngọt cho con người, cây khế của tôi bị bệnh. Cả nhà tôi tìm mọi cách chữa trị cho nó nhưng không thành. Rất may, trước khi ra đi, nó đã để lại cho nhà tôi một cây khế con. Bây giờ cây khế hậu duệ đã lớn, cho nhiều trái ngọt.

 

 

 

 Năm trước, có cơn bão rất to đổ vào quê tôi. Tôi ngồi nghe bản tin về cơn bão mà lo cho người thân, lo cho cây khế ở quê. Tôi gọi ngay về nhà hỏi thăm. Cô em gái báo tin: - Anh ơi! Cả nhà vẫn nguyên lành. Nhiều cây cối bị đổ rạp nhưng cây khế không sao cả. Gió to làm rụng đầy quả khế xuống đất! Nhiều lắm! Anh về mà ăn nhé!

 Đúng lúc đó, có cô bạn bên trời tây gửi mail về: - Bà con anh ở quê và cây khế có sao không? Tôi trả lời: - Người nhà anh, bà con quê anh và cây khế không sao, em ơi! Cám ơn em!


Người post: NghiPH

Ngày đăng: 13-06-2013 08:08


COMMENTS CỦA THÀNH VIÊN




Xem 11 - 20 của tổng số 24 Comments



Từ: PhuND
14/06/2013 20:19:15

Cảm ơn Tổng Nghị đã có nhiều bài viết dễ gợi nhớ về Tuổi thơ. Ngày xưa nhà PhuND cũng có một cây khế đại thụ và tuổi trẻ ở quê mình cũng hao hao giống quê Tổng Nghị, Nên giờ đây, dù xa quê vào SG, mình vẫn trồng khế để hoài niệm! Những ai ăn khế sẽ nhuận Gan rất tốt cho sức khỏe, đặc biệt cho vấn đề tiêu hóa. Mấy trái khế nhà NghiPH chín quá! Ăn khế gần chín mới ngon, nếu để chín quá khi ăn sẽ mêm và có vị úng! Mọi người thử ăn khế gần chín xem sao nhé!

Từ: LyTM
14/06/2013 19:56:28

Rất có thể, trong một chiều tĩnh lặng,


cây khế già nghe thấu được tâm tư,


để một sớm, khi nhẹ lòng khép mắt,


bỗng rùng mình, biến thành một tiên cô!


Rất có thể, nhón chân trần một sớm,


gieo khế non, trả một chút tình đời,


kiếp vô tri, ngộ lời từ tâm huyết,


kiếp tang bồng, cây xanh lá, thảnh thơi!

Từ: Guest Thu Hằng
14/06/2013 12:40:26

Ôi! Cây khế nhà mình kìa!


Đọc bài viết của bác cháu muốn về nhà quá! Muốn được ngồi dưới bóng cây khế ngắm những chùm hoa màu tím xinh xinh; muốn được tự tay hái những quả khế vàng ươm và đem vào ăn với muối. Cảm ơn bác!

Từ: Guest TieuHa
13/06/2013 21:38:56

Cây khế của thầy như một người bạn lâu năm, gắn bó từ tuổi thơ thầy nhỉ? Lâu lâu mới đọc lại văn của thầy, em cảm thấy mọi sự vật xung quanh từ chú mèo nhà thầy đến cây khế góc vườn đều có hồn cả. Giống như 1 bộ phim em mới xem, người cha- một tiến sỹ dành cả đời nghiên cứu ở trong 1 khu rừng nói với con gái rằng có một thế giới sống động ở quanh ta, phải để tâm tìm kiếm và để ý mới biết được...


Cảm ơn thầy về bài viết này ạ. Em rất thích đoạn thầy tạm biệt Khế để đi bộ đội...


 

Từ: CucNT
13/06/2013 20:34:17

Sài gòn nóng và ngột ngạt bởi các loại bệ tông của nhà xưởng, khói xăng của xe cọ và cả bỏi mồ hôi của dòng người đông đúc. Mệt nhoài bởi 1 ngày  làm việc tất bật, em dành cho mình chút thảnh thơi bằng cách đi dạo chợ Kgu. Và kia, 1 cây khế đầy những quả chín, gánh trên mình trũi trịt kỹ niệm của tuổi thơ đang xòe cành l1 che mát cho em. Em ngước nhìn cây kế, thấy cả làng quê đang hiện hữu, từ cây rau sam là là mặt đất với "lá xanh cành đỏ hoa vàng" xinh xắn, cây rau má xanh mơn mởn mát rượi trưa hè, rau tàu bay mọc lan tràn trên mặt đất theo những bước chân của người lính, một chú bé đang ngồi trên lưng trâu thổi tiếng sáo vi vu. Làng quê đây thật rồi, một làng quê xinh tươi, tràn đấy sức sống, ấp ui bao kỹ niệm, chan chứa tình cảm. Làng quê ấy đẹp hơn bởi dáng hình cây khế. Cây khế lớn lên theo bàn tay chăm sóc của cậu bé, cậu dồn vào đấy  tất cả tình cảm và cuộc đời có luật "nhân quả" . Cậu đã được đền bù bởi những mùa chín quả. Rồi cậu bé lờn lên, trở thành người lính, đi qua mọi gian truân, những nơi khắc nghệt nhất của cuộc chiến nhưng cậu vẫn bình yên. Phải chăng đó là bởi mẹ cậu vẫn ngày  đêm cầu nguyện cho cậu bên cây khế. Cây khế trở nên mạnh mẽ , vững vàng chống chọi với bão giông bởi cây khế đã có hồn, trở thành người bạn thân thiết của người yêu thương nó. Cảm ơn tác giả đã đưa đến cho người đọc 1 bài viết thật hay về 1 cây ăn trái bình thường nhưng rất ý nghĩa. Đọc bài viết của tác giả, em yêu quê hương hơn và cảm nhận tình cảm bao la của tác giả đối với nhiên nhiên.



"Sau mấy chục năm sống trên đời, cống hiến nhiều hoa thơm quả ngọt cho con người, cây khế của tôi bị bệnh. Cả nhà tôi tìm mọi cách chữa trị cho nó nhưng không thành. Rất may, trước khi ra đi, nó đã để lại cho nhà tôi một cây khế con. Bây giờ cây khế hậu duệ đã lớn, cho nhiều trái ngọt."


Từ cây khế, tác giả đả khái quát quy luật của muôn đời.Thật là sâu sắc.

Từ: NghiPH
13/06/2013 18:35:13

 


Cảm ơn các chị, các anh  đã chia sẻ, đồng cảm về những dòng viết về cây khế - một trong  những biểu tượng của làng quê Việt Nam.


 


Chị Thoa: Chắc hắn cây có tình cảm đối với người chăm sóc. Khi tưới cây, khi tỉa cảnh… tôi hay vỗ vỗ vào thân cây, nói chuyện với cây như một người bạn thân thiết. Chẳng hạn, tôi hay nói với cây mưng:- Cảm ơn bạn đã cho những dây hoa thơm!   


 


Chị ThuKK: Đúng,  cái món thịt lợn luộc chấm mắm tép, mắm tôm phải đi kèm với khế chua mới hợp.


 


Tôi rất cảm động khi đọc những comment của các chị, các anh.


 


Bác Khánh viết chắc hay hơn em. Bác chưa viết đó thôi. Ở quê em có phân biệt: Cua đồng, cáy (thường ở vùng ven sông), ram ở vùng nước lợ. Dân quê em cũng nói là phân hoai như dân quê anh. Phân hoai thì bón cho cây trồng mới tốt. Phân tươi bón cây thì cây sẽ bị xót mà ốm mất thôi!

Từ: KhanhT
13/06/2013 16:47:17

 


"Trên mảnh vườn nhỏ sau nhà, tôi đào một cái hố khá sâu, đổ xuống hố nửa giành phân lợn đã hoai, phủ lên trên một lớp đất rồi đặt cây khế con xuống, lấp đất vào gốc cây. Cuối cùng dùng bình ô roa tưới nhè nhẹ..." có những từ như phân hoai, bình ô roa thì suốt hàng chục năm không được nhắc đến! mình ngợ rằng hoai chắc là tiếng miền Trung. Mà Nghị nhớ cây khế giống mình, thế mà mình lại không viết ra được. Nhà mình có những hai cây cơ, một ngọt, một chua đủ cả. Khế ngọt thì quả để ăn tươi, chủ yếu cho trẻ con bạn bè thơ ấu của mình hay túm nhau đến hái, có khi chưa chín vẫn ăn, nó nhạt, nên "chê" như ăn khoai sống. Còn khế chua thì chủ yếu để nấu canh dam (riêu cua). Cây này của nhà mình rất to cao và nhiều quả lắm. Hàng xóm vẫn đến xin về nấu canh khi nhà đi bắt được ít cua (cua đồng - dam - có lẽ viết là ram mới đúng và đọc theo giọng Bắc). Ấy rông dài, mà viết ra thì dài quá còm. Cảm ơn Nghị có bài biết về cây khế thân thương nhà quê, không phải ai cũng viết được như Nghị.


 

Từ: BaLX
13/06/2013 15:21:01

Ôi! nhìn chùm khế chín mọng vàng thấy ngon và thèm quá, chị cũng rất thích ăn khế ngọt. Nhà chị Bạch Ngọc OB 75 có cây khế ngọt rất to. Mỗi lần ra HN, tới nhà chị Ngọc là chị ghé thăm cây khế ngoài vườn liền, khi vào ĐN lại còn hái mang theo 1 túi to, ăn 2 tuần mới hết. ĐN có món bánh tráng cuốn thịt heo hai đầu có da, trong đó rau sống không thể thiếu hương vị của những lát khế chua và chuối chát. Nghị viết về các loài cây cỏ thật hay và tỉ mỉ. Nhà Luật học mà kiến thức về sinh vật thuộc bậc sư phụ, các OB cứ gọi là phải bái phục dài dài. Dạo này cụ Tổng được rảnh tay với Hiến Pháp rồi, nên các ACE KGU lại được đọc đủ các thể loại bài của một trong các cây bút chủ lực của Web đàn.    



Từ: ThoaNP
13/06/2013 14:53:10

Mê cây khế của Tổng Nghị quá.


Cây gì mình trông ra cũng yêu thương nhiều lắm. Mình cũng rất hay tâm sự (trong lòng) với các cây trong "vườn" nhà mình. Cảm thấy chúng như có hồn vậy.

Từ: HoaNT
13/06/2013 14:00:29

Tổng Nghị lúc nào cũng có cách tả rất tinh tế và tỷ mỷ nhất là những hoài niệm về quê hương. Nhưng mọi người ơi bây giờ kiếm được quả khế chua thực sự như ngày xưa là hơi khó, bây giờ toàn khế ngọt hay sao ây.Trên sân nhà mình có cây khế ngọt cũng cho ra nhiều quả ra phết, mỗi lần thu hoạch cũng được chục quả nhưng ông xã nhà này ngày nào cũng phải tưới, nhặt sâu 2 lần như là thú vui ấy mà.


Thu ơi hôm nào về mình đãi Thu món mắm tép Hà Nội với các gia vị và khế chua nhé.



Tổng số bài và comment post theo từng khoa

KhoaBài viếtComment
Sinh 563 9482
Lý 387 2824
Hóa 882 9765
Luật 721 11647
Toán 66 376
Kinh tế 4 108
Câu Lạc Bộ 30 1
NCS 3 70
Bạn bè 197 1189
Dự bị 0 0
Ngôn ngữ 2 2

10 người post bài nhiều nhất

UserSố bài viết
TungDX 289
NghiPH 306
NgocBQ 130
ThaoDP 108
CucNT 123
CoDM 88
PhongPT 73
HaiNV 93
LiTM 85
MinhCK 70

10 người comment nhiều nhất

UserComment
Guest 7169
NghiPH 3219
LiTM 1879
HaiNV 1853
KhanhT 1743
CucNT 1718
TungDX 1565
ThanhLK 1545
VanNH 1441
ThoaNP 1257
s