THUẾ, QUỸ PHÚC LỢI VÀ ĐỜI SỐNG

Mùa hè 2006, tôi quay lại thành phố cũ thăm anh chị em người Việt, nơi trước đó vài năm tôi đã sống và làm việc. Cô bạn gái hứa sẽ đưa tới khu nhà vườn, để tận hưởng cái hè đầy quyến rũ của châu Âu năm ấy.

Gia chủ là người nhiệt tình, hiếu khách, thích tụ tập, lai rai cho tới overnight.

Bước vào khu vườn rộng mênh mông, xe hơi tiến được tới sát hàng dậu. Trước mặt chúng tôi là khu vườn xanh mát mắt, với đủ loại rau, quả. Tôi định thần một lúc, vì không thể tưởng tượng được, đây là khu vườn nằm không xa trung tâm thành phố và cách Cologne chừng 90 cây số, mà y hệt như một làng ở ViệtNam mình. Thật là tuyệt hảo. Những khu nhà vườn này, người ta có thể mua đứt, hoặc mướn dài hạn. Người Việt mình thì sịn rồi: Mua đứt. Anh chị gia chủ đã bỏ nhiều công sức đầu tư, nên nói là vườn, thực tình nó giống như một cơ ngơi lớn, đầy đủ trang bị điện nước, phòng khách, phòng ngủ... Anh nói đùa, cả một tiểu đội vào đây, tôi nuôi luôn. Rau quả bây giờ đang là lúc gặt hái. Họ rửa sạch mồng tơi và rau các loại, đóng túi nilón, rồi bỏ ngăn đá. Ăn dài dài cả năm.

- Anh ơi, em bưng lại cho anh "bà Ba" nữa đây này !

Cô bạn gái tôi mở màn, thay cho câu chào.

- Không dám ạ, hai bà anh còn đang chết đứng, chết ngồi đây này, em gái ơi.

Anh trả lời, vẫn không quay lại, vì mải quạt than, khói bay mù mịt, chuẩn bị món hào nướng. Hôm qua anh và bạn bè vừa từ Hà Lan về, họ đã cậy được hai xô hào, những con hào thật to, còn tươi nguyên. Mỗi xô tới mươi, mười lăm ký chứ không ít.

- Chào anh chị. Cô ấy đùa đấy thôi, xin anh bỏ quá.

Tôi cũng thay một câu chào.

Bây giờ anh mới quay lại, bỏ ngay cái quạt đen nhẻm trong tay xuống, đon đả:

- Nếu đây là "bà Ba", chắc bà ấy chẳng bước vào cửa nhà tôi đâu. Anh cũng đùa và đưa tay, bắt lấy tay tôi thân mật.

- Không dám, anh nói hơi quá rồi. Tôi đang vào cửa nhà anh đây thôi.

Tôi đáp lễ một câu.

Đêm trước ngủ ở nhà bạn gái, tôi đã được nghe về anh, về gia đình anh.

Anh chị người Hải phòng, đã có ba cậu con trai. Họ sống hòa thuận, cuộc sống yên bình, các cháu đều ăn học đến nơi, đến chốn, dù cha mẹ, cả hai tiếng Đức chưa khá. Nhưng cuộc đời không phải lúc nào cũng suôn sẻ và phẳng lặng như mặt hồ thu.

Trong một lần đi làm xa, anh có làm quen và thương một người đàn bà. Cô trẻ hơn vợ anh, nghe nói người Tiền giang. Họ thương nhau và tình yêu đã mang lại kết quả là một cái thai. Lúc vợ anh biết tình đầu, chị suy sụp vì đau đớn, bẽ bàng, xấu hổ. Vết thương tình cảm sâu hoắm xuống, như một bị một nhát dao chém vào lòng. Chị gầy rộc, già sọp lại vì lo âu, suy nghĩ.

Anh biết mình tội lỗi, nên đau khổ và tự dằn vặt vô cùng. Cả nhà sống trong một bầu không khí nặng trình trịch. Còn người phụ nữ trẻ đang mang thai ? Khi bụng đã vượt mặt, cô không nản chí, chiều nào cũng lén đến cửa nhà anh chị, cứ ngồi vạ vật ở đó, những lúc anh đi làm xa. Đêm xuống, cô quyết không về. Một ngày, một đêm. Nhiều ngày, nhiều đêm, hình dáng người mẹ trẻ tương lai với cái bụng kềnh càng, ánh mắt cúi xuống như xin ân xá, khiến chị vợ thương xót trong lòng. Chị đón cô vào nhà, chuẩn bị ổ đẻ cho người mẹ trẻ. Từ đấy anh nghiễm nhiên có hai bà. Chị vợ cả vẫn đi làm cho hãng Đức. Đến ngày, đến tháng, đứa bé ra đời, một cô con gái. Cả nhà mừng khôn xiết. Nhưng thật oan nghiệt cho số phận, cháu bị tật. Hai chân không thể cử động, bị teo nhỏ, gương mặt khờ dại, đờ đẫn giống như những người bị thần kinh. Cháu hoàn toàn không phải là đứa trẻ bình thường. Nhưng tình thương yêu của cha, của hai người mẹ và ba anh trai con mẹ lớn, đã giúp cháu vượt qua bao nhiêu khó khăn, để sống, để tồn tại như mọi sinh linh khác. 

Và xã hội đã không bỏ rơi cháu.

Ở Tây Đức, tôi dùng chữ này, vì đã tham khảo về phía Đông Đức, không có chế độ như vậy.

Mỗi một công dân Đức, khi bị tàn tật tới mức không thể đi lại, khó khăn trong sinh hoạt v.v. . như trường hợp của cháu, thì ngoài trợ cấp cho cháu, người chăm sóc, lo lắng mọi phương diện cho cháu sẽ nhận được một ngàn Euro cho mỗi tháng, do sở Xã hội khu vực chu cấp. Tiền này rót vào tài khoản của người đứng tên trực tiếp nuôi dưỡng cháu. Ngoài ra, thành phố sẽ cấp một căn hộ vừa đủ cho thân nhân ấy với người bị tật nguyền. Thế là, mẹ cháu bé và gia đình anh sống dễ thở hơn hẳn. Anh và mẹ cháu gái chẳng làm lụng gì, chỉ quây vào chăm bẵm cô con gái xấu số. Chị em sống thật hòa thuận, tới mức người Việt cả thành phố phải ngạc nhiên. Mỗi lúc chị cả đi làm về khuya, gặp mưa, gặp gió, thì cô em mang dù đi đón chị. Suốt dọc đường ríu rít, câu chuyện chỉ xoay quanh chủ đề đứa con gái nhỏ trong nhà.

Bẵng đi đến vài năm, tôi được tin cháu gái đó qua đời. Lúc ấy nó mới ngoài hai mươi. Tôi không quay lại được thành phố cũ để tiễn biệt cháu, đưa cháu về với cõi xa xăm.

Ở đây tôi muốn nhấn mạnh với bạn đọc rằng, sở dĩ quỹ phúc lợi của quốc gia lớn, để có thể chu cấp cho công dân của mình trong những hoàn cảnh éo le, cho những công dân sống mà như đã chết, là vì những người còn đang nhiệm sở, đi làm như chúng tôi phải đóng thuế khá cao. Những người sống độc thân, chịu thuế cao nhất.

Điều nữa, tại quốc gia này, tôi thấy, người ta không mấy có khẩu hiệu, nhưng lại làm được rất nhiều cho dân, vì dân.

Cologne 13.9.2013