Thay mặt Ban liên lạc Hội KGU, Hóa KGU và nhóm trò, chúng tôi xin vô cùng thương tiếc báo tin:

Bà Vera Pavlovna Gontrarenco, giáo viên khoa Hóa, bộ môn Hóa Phân tích đã từ trần ngày 14/09/2015 tại Kisinhop, Moldova, hưởng thọ 89 tuổi.

Bà Vera Pavlovna là một bà giáo hiền lành, phúc hậu, bà không trực tiếp đọc các bài giảng trên giảng đường nhưng là người hướng dẫn các sinh viên năm thứ hai làm các thí nghiệm Hóa Phân tích định tính, định lượng, vì vậy hầu hết sinh viên khoa Hóa, trong đó có sinh viên Việt Nam đều biết bà.  Bà còn là giáo viên trực tiếp hướng dẫn làm luận án tốt nghiệp của Đỗ Đình Hạnh (Hóa 75), Trần Thu Lan (Hóa 77), Đỗ Bích Hạnh (Hóa 78).

Bà Vera mất đi, chúng ta lại mất đi một giáo viên nữa đã gắn kết chúng ta với những kỷ niệm thời sinh viên, nhất là những sinh viên khoa Hóa KGU. Trong dịp Về nguồn năm 2011, anh chị em khoa Hóa còn được gặp bà tại nhà riêng, lúc đó bà cũng đã yếu nhưng hoàn toàn minh mẫn. Thời gian mới 4 năm mà chúng ta đã mất đi nhiều thầy cô mà trong chuyến Về nguồn, chúng ta vẫn còn được gặp: các thầy Pushnhiac, Melnhich, Arcadi, các cô Samus, Sưpliacova và bây giờ là cô Vera Pavlovna Gontrarenco.

Xin chân thành chia buồn cùng gia đình Bà và các học trò của Bà. Cầu chúc Bà an nghỉ cõi vĩnh hằng và luôn phù hộ cho các học trò của Bà.

Ban liên lạc KGU, Hóa KGU và nhóm trò

NHỚ CÔ

(Trần Thu Lan - Hóa 77)

Ở khoa Hóa, bộ môn Hóa Phân tích là nơi tập trung nhiều bà giáo nhất. Trừ Bà Nina -  Trưởng Bộ môn, rất đẹp, dịu dàng nhưng hơi nghiêm nghị, các bà khác đều hiền hậu, dịu dàng, vui vẻ. Có lẽ phải như vậy thì mới hướng dẫn được sinh viên làm các thí nghiệm định tính và định lượng tỉ mỉ, chịu đựng được việc sinh viên làm tốn bao hóa chất mà kết quả vẫn không đúng. Trong khi sinh viên Nga, Ucraina, Môn,… quá quen thuộc với các thí nghiệm đó, thường nhìn màu, phỏng đoán chất trong đó thì sinh viên Việt Nam dù có chăm chỉ, rửa chai lọ rất sạch, cẩn thận làm theo đúng hướng dẫn, nhưng chẳng bao giờ có kết quả đúng. Vì thế mà chúng tôi mãi không trả được zatrôt, vẫn cứ hí húi ở phòng thí nghiệm trong khi các bạn đã hoàn thành và nghỉ ở nhà ôn thi.

Trong số các bà giáo, tôi cực kỳ ấn tượng với Bà Vera Pavlovna Goncharenko. Bà rất phúc hậu,  dịu dàng, mái tóc vàng óng của Bà được quấn cao sau đầu rất đẹp. Bà có giọng nói truyền cảm, rõ ràng và nhẹ nhàng với sinh viên. Có lẽ nếu không có những đức tính đó thì Bà khó lòng làm cùng phòng với ông Bardin, cựu Trưởng Khoa, rất khó tính. Vì thích các hướng nghiên cứu và tích cách của Bà, cuối năm thứ ba tôi xin được làm học trò của Bà..Bà nghiên cứu các tính chất và ứng dụng của các nguyên tố hiếm bằng phương pháp cực phổ. Căn phòng cuối cùng ở tầng 3 là nơi chúng tôi tiến hành các thí nghiệm cho luận văn tốt nghiệp. Còn nhớ một lần khi đang làm thí nghiệm với hợp chất Osmi, không hiểu tôi nung thế nào mà bay hơi hết. Đêm hôm đó tôi không thể ngủ được vì trước đó “chú Tín” nghiên cứu sinh đã nói là các nguyên tố này rất đắt, còn đắt hơn vàng nên tôi sợ hôm sau bà sẽ quở trách. Thế nhưng hôm sau khi tôi trình bày các bước làm của mình và kết quả thu được là bằng không thì bà nhẹ nhàng hướng dẫn lại cho tôi cách làm và ký giấy để cho tôi được lĩnh hóa chất làm lại thí nghiệm.

Bà Vera với Khóa 74 trong PTN Hóa Phân tích (Năm 1971)

Bây giờ 40 năm đã trôi qua, tuy các phòng thí nghiệm của các trường đại học ở Việt Nam có nhiều thiết bị hiện đại nhưng môi trường tạo điều kiện để các sinh viên có thể làm  nghiên cứu khoa học thì tôi e có khi chưa bằng trường KGU hồi đó. Thời đó khi làm luận văn tốt nghiệp, muốn có hóa chất, dụng cụ, thiết bị, vật tư gì, chỉ cần ông bà giáo ký giấy là ông Sasha (như là cán bộ vật tư) cung cấp ngay. Ngoài điều kiện nghiên cứu, nhà trường còn quan tâm đến sức khỏe của sinh viên. Tôi còn nhớ, đến năm thứ 4, thứ 5, sinh viên khoa Hóa chúng tôi còn được phát bịch sữa tươi hình kim tự tháp (250ml) hình như là 3lần/1 tuần. Trong lúc chờ đợi các thí nghiệm hóa dài hàng mấy tiếng đồng hồ, chúng tôi (Lan, Tanhia và Ivan) thường bật nhạc lên nhảy. Cô bạnTanhia là thầy dạy nhảy đầu tiên của tôi. Có lần Bà bắt gặp nhưng chỉ mỉm cười và nhẹ nhàng nhắc chúng tôi bật nhạc nhỏ thôi và cẩn thận không va vào các dụng cụ thí nghiệm trên bàn. Ngoài thời gian ở trường, Bà còn bận rộn lo cho chồng và hai cậu con trai.

Sau bao năm mất liên lạc, tôi hạnh phúc biết bao khi em Huyền báo tin Bà vẫn còn sống và cho tôi số điện thoại. Lần đầu tiên nghe thấy giọng bà qua điện thoại tôi đã òa khóc vì vẫn giọng nói ấm áp, mạnh mẽ, rõ ràng ấy, tôi cảm thấy bà đang ở bên tôi, chỉ dẫn cho tôi mọi điều. Bà kể với tôi chuyện gia đình, chồng Bà và một con trai đã mất, một con trai đang sống ở Ucraina. Chân bà bị đau nhưng bà nói luôn:“ bệnh người già ấy mà” và hàng ngày vẫn có một người phụ nữ đến giúp đỡ Bà. Ngoài ra bạn bè trong khoa Hóa thì bà Krachun (Bà Hoa thơm bướm lượn, một hoa khôi của khoa Hóa) vẫn thường đến chơi và gọi điện.

Khi Đoàn KGU về nguồn năm 2011, do bận việc gia đình nên chúng tôi, học sinh của bà (Hạnh CL75, Lan CL77, Hạnh CL78) không ai tham gia được chỉ gửi biếu Bà chút quà, một bức tranh thêu cảnh Hồ Gươm, một chiếc khăn len và ảnh của ba chúng tôi trước đây và bây giờ để bà nhận ra. Khi đoàn về nghe kể chuyện thật cảm động. Biết tin có đoàn Về nguồn bà rất mừng và đã nhờ người mua hoa quả, kẹo bánh để thết đãi đoàn. Sau đó bà con nhờ người mua ba tập ảnh Kishinhop qua chị Đặng Phương Thảo chuyển cho chúng tôi.

Thăm Bà Vera tại nhà trong chuyến Về nguồn năm 2011

Bà Vera và một số học sinh khoa Hóa tại nhà riêng của Bà

Tôi đã được xem các ảnh đoàn Về nguồn chụp với Bà và rất mừng là các bạn lớp chị Thảo ĐP vẫn thường xuyên liên lạc và đến thăm Bà. Thật đau lòng khi nghe mọi người kể Bà sống một mình trong ngôi nhà có thể là to, đẹp trước đây nhưng bây giờ đã xuống cấp rất nhiều.Thỉnh thoảng tôi lại gọi điện cho Bà chỉ để nghe giọng nói của Bà, thăm hỏi sức khỏe. Lần nào Bà cũng nói “Đừng lo lắng gì cho tôi, tôi vẫn khỏe, rất nhớ các em, đừng gửi gì, tôi rất mừng là mọi người nói cuộc sống ở VN bây giờ rất tốt,…” . Tôi nói với Bà là sẽ viết thư và gửi ảnh gia đình tôi, nhất là ảnh các cháu ngoại để Bà vui. Thế mà bây giờ đó đã là điều thất hứa. Khi nghe tin có thể Hội KGU sẽ tổ chức Đoàn Về nguồn năm 2016 tôi rất mừng, tự nhủ sẽ cố gắng thu xếp việc gia đình để có thể đến thăm Bà, ôm bà thế mà bây giờ không thực hiện được nữa. Tôi bàng hoàng và ân hận khi nhận được tin nhắn của chị Thảo là Bà đã đi xa. Tôi đã viết email cho cháu nội của Bà, Sasha, hiện nay đang sống ở Mỹ, hỏi thăm về những ngày cuối của Bà. Sasha nói là cuối tuần sẽ viết cho tôi thế mà tôi đợi đã 2 tuần không nhận được thư.  Có thể là Sasha đang bận hoặc chưa bình tĩnh để viết ra những kỷ niệm đau lòng.

Bà giáo của chúng ta Vera Pavlovna Goncharenko đã qua đời hôm 14/9/2015 trong vòng tay của cháu nội, hưởng dương 89 tuổi. Tôi viết bài này như một nén hương thắp để tạ lỗi với Bà. Những kỷ niệm về Bà, về các thầy cô, về trường KGU thân yêu luôn luôn đồng hành cùng chúng ta trong cuộc đời.