KGU News >>Văn học >>Ký - Luận
KGU Tạo bài viết  
Thống kê >> Xem tất cả thống kê
Thứ ba 18 Tháng bẩy. 2017

Kể chuyện về cây lạc, quả lạc




Tác giả: NghiPH


Nhân ngồi bóc lạc, nhớ lại mấy mẩu chuyện liên quan đến cây lạc, quả lạc.

1. Lạc nghĩa vụ, lạc bị chuột công mất

Quê tôi có một ít đất trồng được lạc tại các cánh đồng nho nhỏ như Mả Vũ, Tây Đình, Mỏm Ngang, Viên Non, Hậu Bành.


Đây là các chân ruộng cao dùng cho trồng mầu và trồng lúa nếp. Muốn trồng được lúa nếp cần đưa nước lên các cánh đồng này. Nước trong các con ngòi khá xa, muốn đưa lên ruộng cao cần tát bằng cả gầu sòng, gầu giai qua 3 bậc mới tới. Rất vất vả. Quê tôi không có được hệ thống dẫn nước như ở các tỉnh Tây Bắc nước ta. 

Thời tôi còn ở quê đi học,  loại đất này được chia cho các gia đình làm kinh tế phụ. Đất này được gọi là đất 5% (5% trên tổng diện tích đất nông nghiệp của hợp tác xã được chia theo nhân khẩu của từng hộ gia đình). Nói là đất làm kinh tế phụ nhưng nó có vai trò rất quan trọng đối với cuộc sống của các gia đình. Ai nấy điều ra sức đầu tư thâm canh trên diện tích đất ít ỏi này.


Mảnh ruộng 5% nhà tôi được quay vòng 3 vụ: Đầu năm trồng rau cải, rau diếp, bắp cải, xu hào, súp lơ. Sau đó chuyển sang trồng lạc, trồng khoai. Vụ 3 trồng lúa nếp để làm bánh vào dịp Tết và đồ xôi khi nhà có giỗ.


Nhà tôi trồng lạc nhưng không được ăn. Cán bộ huyện về tuyên truyền là lạc là cây chiến lược, hột lạc được thu gom để bán cho các nước XHCH. Ông chủ tịch huyện nói ở đình làng: Mỗi một củ lạc đổi được một cái đinh bu lông để xây cầu, sửa cầu như cầu Hàm Rồng Thanh Hóa, cầu Non Nước Ninh Bình đấy, bà con ạ! Vì vậy, bà con xã viên phải dành lạc mẩy để làm nghĩa vụ với Nhà nước, chỉ được ăn những củ lạc non, lạc lép thôi!


Rất may, Nhà nước có cho phép các gia đình giữ lại một ít lạc mẩy để làm giống vào vụ sau. Lạc giống được phơi khô, cất vào cái chum có chèn tro bếp hoặc trấu để chống ẩm. Chum được đậy kỹ, chằng buộc cẩn thận, thế mà có năm khi mẹ tôi lấy ra để chuẩn bị đi trồng thì chỉ còn một ít. Mẹ lại phải ra chợ mua thêm lạc giống. Cá biệt có những nhà vẫn thấy đầy chum không vơi đi tý nào, thế mà đổ ra chỉ thấy rất ít các quả lạc. Không biết các con chuột chui vào lối nào để công quả lạc về tổ?

2. Trồng lạc ngược

Tôi được nghe các cán bộ thế hệ trước kể rằng, có thời cán bộ, công chức, viên chức cơ quan tôi phải đi lao động tự túc một phần lương thực, thực phẩm.


Các cán bộ nghiên cứu kỳ cựu của Viện tôi thời ấy là những cử nhân tốt nghiệp Luật khoa của Đại học Đông Dương, đều là con của các gia đình khá giả. Có mấy bác đã đi làm tri huyện. Cách mạng Tháng Tám nổ ra, các bác theo chính quyền mới. Có bác làm bộ trưởng, có bác làm Chánh văn phòng Bộ có bác làm chánh án tòa án liên khu... Sau này vì những lý do khác nhau, các bác về Viện tôi làm công tác nghiên cứu về luật học. 


Năm ấy các bác được cử về Bắc Ninh trồng lạc. Do chưa biết mầm của lạc là nơi ra rễ nên một số bác khi trồng đã đưa mầm lạc lên phía trên rồi lấp đất. Mấy cán bộ trẻ mới bổ sung về cơ quan đã bới lên trồng lại cho các bác!

3. Uống nác mới với lạc luộc, lạc rang

Hồi đi lính đóng quân ở Nghệ An, Hà Tĩnh tôi thường được bố mẹ, các chị, các em trong các gia đình  cho ăn lạc luộc (hoặc rang), khoai lang luộc với nác mới. Các mẹ cho chè xanh (dùng cả cành) vào các nồi đất để nấu. Được ăn khoai, ăn lạc với chè xanh thật tuyệt vời. Cuộc đời lên tiên!     

 

 


Người post: NghiPH

Ngày đăng: 18-07-2017 23:11


COMMENTS CỦA THÀNH VIÊN




Xem 21 - 30 của tổng số 43 Comments



Từ: Guest NghiPH
24/07/2017 18:32:04

Có thể nói: Chuột khôn, của khó, không bạn Lạc ơi?

Từ: Guest Lạc
24/07/2017 18:21:11




@ Bác Nghị. Các chú chuột tinh khôn quá, cứ mỗi lần công lạc ra lại công lá chuối khô hoặc tro bếp vào thay thế, có khi các chú còn công cả ra chợ để bán cho bà con thiếu lạc giống.


@ MM. Lạc là dân toàn quốc, nơi nào mà lạc mọc được thì nơi đó là quê mình. Thái Bình quê MM đã nổi tiếng thời chiến tranh chống Mỹ với Bài ca 5 tấn. Thời KGU thì Thái Bình lại nổi tiếng với dàn văn nghệ sỹ không chuyên mà lại rất duyên.

Từ: NghiPH
24/07/2017 06:57:53

Thưa các bạn Dân, Thơ, Lạc...
Chuyện chuột công lạc là như thế này.
Các chú chuột dạo ấy hay bị đói lắm.
Chủ nhân khi bỏ lạc vào chum thường dải tro bếp hoặc lá chuối khô để chống ẩm. Mà tro bếp và lá chuối khô thì thiếu gì. Thế là các chú chuột cứ mỗi lần công lạc ra lại công lá chuối khô hoặc tro bếp vào thay thế. Thi thoảng chủ nhân có kiểm tra thấy chum lạc vẫn đầy. Chỉ đến khi lấy lạc ra bóc ngâm giống mới chẳng thấy lạc đâu!!!

Từ: NghiPH
24/07/2017 06:35:02

Cảm ơn, các anh, các chị, các em đã chia sẻ về những dòng tôi viết về cây lạc, quả lạc. 
@Meomun: Anh cũng nhớ chuyện thương nghiệp huyện thuê các hộ nông dân bóc lạc, nhớ cái công cụ bóc lạc làm bằng cật tre. Có củ lạc dễ bóc nhưng cũng có củ lạc rất khó bóc. Thế nhưng nếu bóp cái kẹp lạc mạnh quá hột lạc lại bị dập mà bị dập là phải ăn thôi!Quê anh nhổ lạc vào tháng 6 âm lịch. Không biết thế nào lại hay rơi vào những ngày có mưa. Mưa tuy đi nhổ lạc bị ướt nhưng nhổ lạc dễ hơn, lại có nước để rửa các gốc lạc nữa. Gốc lạc đem về nhà có thể bứt của lạc ra hoặc để cả cây phơi khô. Anh cũng thích ngắm cây lạc mới nhú lên khỏi mặt đất và cây lạc khi ra hoa vàng rất xinh, rất đẹp... 

Từ: Meomun
23/07/2017 21:05:12

@Bác Lạc (tức đậu phụng): Thế bác quê ở đâu, sao bác biết "dân" Thái Lọ nhỉ? Cám ơn bác đã quá khen, nhà cháu chỉ múa phụ họa thôi ạ. Mong KGU lúc nào cũng "dập dìu tài tử giai nhân", trên bến dưới thuyền.



Từ: Guest Lạc
23/07/2017 20:35:13




Người Thái Bình sướng thật, quê các bác có nhiều bài hát ngọt lịm, quê em chả được bài nào.


MM cứ xuất hiện là thấy rộn ràng, chuyện ngày xưa mà như hiển hiện trước mắt.


Trong bài bác Nghị em rất khoái câu: “Không biết các con chuột chui vào lối nào để công quả lạc về tổ?”. Từ “công” rất địa phương, rất hay.

Từ: Guest Pt Thơ
23/07/2017 15:27:39

Chị vân hơi mệt khi đi làm về nên hôm nay em mới thấy chị, hay chị đi tầu ngầm, hôm nay chị mới nổi lên đấy ạ? Em xin cảm ơn chia sẻ của chị. Em xin được gửi đến chị, anh Cơ và những anh chị khác quê ở Thái Bình bài hát "Nắng ấm quê hương" nhân chủ nhật. Xin chúc các anh chị có một buổi chiều vui vẻ.


 https://youtube.com/watch?v=wvfVYX2vTBk

Từ: Meomun
23/07/2017 11:47:27



@Bác Tổng: Ngày còn nhỏ, nhà em ở gần 1 gia đình khá đông con, 8 tên lít nhít từ vài tháng tuổi cho đến anh lớn 18 tuổi. Để “tận dụng” sức lao động của các con và để chúng không chạy rông đến cháy nắng như những đứa trẻ khác trong xóm, 2 bác nhận bóc lạc thuê. Thế là đám trẻ có việc làm ngoài giờ đi học. Ngày ngày, trên cái chiếu rách đổ đầy lạc củ, bọn trẻ châu đầu bóc lạc bằng những dụng cụ tự chế. Nó như một cái kẹp bằng tre hay bằng một đoạn cây mây khô gì đó, MM quên mất rồi, đại khái để củ lạc vào là bấm tanh tách, dùng  lâu lên nước bóng. Mấy chị em nhà em cùng bọn trẻ hàng xóm khác lúc rảnh cũng sang bóc giúp. Nhưng công giúp chẳng bõ hao hụt, vì các tay bóc giúp cũng chăm chỉ “ăn” giúp, lâu lâu lại rí rách cho lên miệng. Có khi các bạn ấy còn dấm dúi cho bọn em một dúm lạc bóc rồi, mang về nhà kho với nước mắm, ăn với cơm nóng thì ngon tuyệt. Có lẽ vì thế nên cuối tháng khi đi giao lạc thành phẩm về, hai bác lại ngồi thừ ra, bởi tiền công hầu như chỉ đủ bù đắp cho số lượng lạc khoán hao hụt (mà trước khi đi giao lạc, 2 bác thường để lạc vào gầm giường để lạc ẩm, mong khi giao sẽ dôi dư ít nhiều). Thôi thì cũng được vỏ lạc để đun nấu và để “chúng nó” khỏi đi bêu nắng, 2 bác bảo thế. Hì hì, thời thơ ấu thật nhiều chuyện để kể.         

Từ: Guest Dân
22/07/2017 17:44:08



Chào các bác. Em có điều thắc mắc, làm cách nào mà lũ chuột vào được chum bịt kín để công lạc về tổ nhỉ? Bác Nghị ăn lạc lép, còn chúng ăn lạc mẩy, bất công quá. Quê bác Phư và bác Khánh có bị “mất mùa trong nhà” như ở quê bác Nghị không?

Từ: Guest Pt Thơ
21/07/2017 22:28:29

Khi đọc các chia sẻ của các anh chị thường gọi thân mật là Bác Tổng. Em cứ đinh ninh là chữ "Tổng" trong chữ "Quan chánh tổng", em thật là hậu đậu. Giờ em mới nhận ra, là chữ "Tổng", trong chữ "Tổng biên tập". 



Tổng số bài và comment post theo từng khoa

KhoaBài viếtComment
Sinh 563 9482
Lý 387 2824
Hóa 882 9765
Luật 721 11647
Toán 66 376
Kinh tế 4 108
Câu Lạc Bộ 30 1
NCS 3 70
Bạn bè 197 1189
Dự bị 0 0
Ngôn ngữ 2 2

10 người post bài nhiều nhất

UserSố bài viết
TungDX 289
NghiPH 306
NgocBQ 130
ThaoDP 108
CucNT 123
CoDM 88
PhongPT 73
HaiNV 93
LiTM 85
MinhCK 70

10 người comment nhiều nhất

UserComment
Guest 7169
NghiPH 3219
LiTM 1879
HaiNV 1853
KhanhT 1743
CucNT 1718
TungDX 1565
ThanhLK 1545
VanNH 1441
ThoaNP 1257
s