Thế là tôi lên chức ông ngoại được đúng 1 tháng. Hôm nay chúng tôi tổ chức cho cháu Minh Anh (tên cháu ngoại của chúng tôi) lễ đầy tháng.

Mỗi người vẫn phát triển, vẫn đi lên cùng thời gian. Nếu mấy chục năm trước việc lên chức bố là một bước thay đổi lớn lao với tôi, thì lần này, lên chức ông ngoại cũng là một sự phát triển không kém phần quan trọng. Gia đình tôi có thêm một thế hệ. Từ hôm cháu ra đờì, tôi được mọi người gọi là ông, ông ngoại (tất nhiên người gọi tôi như vậy nhiều nhất chính là bà ngoại cháu). Đi làm về việc đầu tiên là ngó xem cháu đang làm gì. Nếu cháu đang thức thì chơi với cháu một chút, nếu cháu đang ngủ thì ngắm xem cháu ngủ ra sao. Một thành viên mới ra đời nhưng nhiều xáo trộn không nhỏ trong gia đình tôi. Bà ngoại thì quá bận rộn, một phần vì mẹ cháu đang còn yếu, một phần người lớn tuổi vẫn cẩn thận, vẫn chi li hơn các bạn trẻ. Từ ngày có cháu, 10h sáng bà mới có mặt ở cơ quan. Buổi sáng bà còn phải tắm nắng cho cháu, tắm (nước lá đào hay mướp đắng) cho cháu rồi mới đi làm. Ai cũng tất bật hơn một ít. Ai cũng được lên chức (vì cháu Minh Anh là cháu đầu của chúng tôi). Mẹ tôi lên chức cụ, Ngọc Minh, con trai tôi, lên chức cậu (tuy rằng cháu cũng nhấn mạnh rằng cháu bị mất chức, chức bé nhất nhà). Cháu Minh Anh trở thành trung tâm của gia đình. Câu chuyện về cháu là chủ đề chính. Cháu hắt hơi, cháu khóc nhiều, cháu ăn nhiều hay ăn ít, ngủ nhiều hay ngủ ít đều được quan tâm chi tiết (trong khi người lớn có làm sao chưa chắc đã được để ý đến). Mọi người nói khẽ hơn, đi nhẹ hơn vì để cháu ngủ không giật mình. Mẹ cháu thì bị dặn dò kiêng đủ thứ, bắt ăn đủ thứ. Mọi câu nhận xét về cháu đều phải có từ “trộm vía” là tiếp đầu ngữ bắt buộc, ví như “Trộm vía hôm nay cháu ngoan, chơi nhiều ít quấy”. Với cháu, nếu có đồ dùng gì thiếu, dù rất nhỏ, thì cũng chỉ mấy phút sau có người đi mua ngay. Nếu nói cháu là trung tâm vũ trụ cũng chẳng sai.

Hôm nay cháu đầy tháng, chúng tôi (mà đúng ra là ông bà ngoại là chính), làm lễ cho cháu. Mấy hôm trước chúng tôi đã dùng Google để tra cứu cách thức làm lễ đầy tháng rồi. Té ra lễ này đã có từ lâu đời, cả miền xuôi miền ngược, miền Nam, miền Bắc đều có. Thế nhưng thời chúng tôi có con, có đâu những lễ đó? Hồi đó khó khăn, lo đủ sữa cho các cháu đã là vất vả rồi. Gần đây có điều kiện, nhiều phong tục được phát triển hơn, được thực hành nhiều hơn, âu cũng là điều tốt. Với trẻ thơ, một sinh mạng ra đời, là một ý nghĩa rất lớn lao, với cháu bé, với bố mẹ, ông bà cháu. Cũng cần có lễ để tạ ơn trời đất, tạ ơn các bề trên, tạ ơn các bà Mụ đã cho cháu ra đời mẹ tròn con vuông, cũng là để báo cáo với các cụ tổ tiên rằng dòng họ thêm một cháu, thậm chí thêm một thế hệ mới như cháu Minh Anh chúng tôi. Mà cũng có nhiều cách thức làm lễ khác nhau. Chúng tôi chọn cách không quá phức tạp những vẫn đầy đủ thành phần.

Mâm cúng đầy tháng cháu Minh Anh

Trước tiên là mâm cúng, bao gồm nhiều thức nhưng thức nào cũng 13 (12 bà Mụ và bà Mụ Chúa) như 13 quả trứng gà luộc, 13 con cua, 13 con tôm, 13 nắm xôi, 13 bát chè, 13 cấy nến, 13 cơi trầu, đĩa ngũ quả những đúng 13 quả, 13 nén vàng,.. Lọ hoa hồng cũng đúng 13 bông. Giờ Ngọ bố mẹ cháu bế cháu lên cúng trên gác 2 nhà tôi, nơi bầy mâm cúng. Trước tiên bố mẹ cháu bế cháu khấn trước bàn thờ gia tiên, rồi bố cháu bế cháu trong khi mẹ cháu nhẩm đọc lời khấn cảm tạ trước mâm cúng. Cháu ngoại tôi khi đó đang ngủ ngon, chằng biết gì. Tiếp đến bà ngoại cháu bế cháu khấn tiếp. Tiết mục cuối cùng là cân cháu để xem cháu nặng thêm bao nhiêu sau 1 tháng. Trộm vía cháu cũng lớn lên nhiều.

Lễ một tháng cho cháu Minh Anh tuy ngắn gọn nhưng đã diễn ra vui vẻ, trang trọng, làm tăng thêm ý nghĩa cháu ngoại tôi tròn một tháng. Hy vọng cháu sẽ lớn lên trong sự yêu thương của gia đình và sẽ là một công dân tốt.

Cháu Minh Anh và ông bà ngoại